Txertoa
Wikipediari jaramonik egingo badiogu, txertoa “prestakin biologikoa da, gaixotasun baten aurrean inmunitate hartua aktibatzen duena”. Harrigarri samarra bada ere, hainbati entzunez gero badirudi txertoa dela, oro har, Covid-19ari erantzuteko aurkitu berri den ezusteko tresna. Hala ere, Munduko Osasun Erakundearen ustez txertoa da, definizioz, “gaixotasun infekziosoaren kontra egiteko historian egon den baliabiderik garrantzitsuena”.
Azken bi mendeotan hogeita hamarren bat txerto-mota lortu ditu medikuntzak, eta mundua bestelakoa litzateke era bateko zein besteko txertoak indarrean jarri izan ez balira, kolera, amorrua, tuberkulosia, sukar horia, tifusa, malaria, ebola edo dengearen aurkako txertoak, esaterako, ezagunenak baino ez aipatze arren.
Gure gurasoek ez ziguten baimenik eskatu nafarreria, elgorria edo beste pareren bat txerto jartzeko, gure seme-alabei poliomielitisaren aurkako txertoa ezartzeko galdetu ez genien bezala. 1999an, berriz, nik neuk erabaki nuen gripearen aurkako txertoa hartzea eta geroztik urtero hartu izan dut, aurrerantzean, ziurrenik, Covid-19aren aurkakoa ere urtero jarri beharko edo jarriko dudan bezala.
Segurutik, Covid-19aren aurkako txertoa ez da perfektua. Zalantzarik ez, gero, hobetu beharreko akatsik, jariorik eta itokinik ez duela falta. Ziur ere, txertoa jartzearen kontrako argudioez liburu lodikotea idatzi zitekeela, aldeko arrazoiez beste hainbesteko liburu mardulik osatzerik legokeen bezala. Baina, bata zein bestea plazaratu arren, bietako bat bera ere ez litzateke baliozkoa, ezta biak elkarren ondoan metatuz gero elkarrekin zientziarik osatuko ere.
Metodoa, zientifikoa izango bada, aldeko zein kontrako arrazoiak eta argudioak bildu beharko ditu, aurrez aurre jarri, ikertu, zientzia-ebidentziak identifikatu, balantza egin eta erabaki.
Gehienon irudiko, zientzia-komunitateak aspaldi erabaki zuen erabaki beharrekoa, baita Covid-19ren aurkako txertoari dagokionez ere, kontrako iritzirik sekula falta izango ez den arren.
Ezin da zientifikoki demostratu gaixotasun infekziosoen urritzea txertoei esker izan denik. Murriztuta zeuden txertoen aurretik INEren datuen arabera. Txertoei esker ordea bai sortu dela tuberkulosia Afrikan eta 200.000 umek ondorio larriak dituztela Indian poliomelitisaren txertoen eraginez Gatestarren esperimentuetan.
Zientzia ez da entitate jainkotu bat, askok hartzen duten bezala edo era erlijiosoan inokulatua dagoen bezala. Zientzia metodo zientifikoaren bitartez jakituriara gerturatzeko bidea da, eta dogmatatik urrun, beti teoriak zalantzan jartzen eta esperimentuak egiten. Txertoen alde zientzia gutxi eta propaganda asko Zientziaren izenean amen.