Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Amatiño / Seirehun urteko partzuergoa

Seirehun urteko partzuergoa

Amatiño 2016/01/22 19:55
Hainbatek pentsa lezake “partzuergo” adiera gaztelaniazko “parzoneria” moldearen bertsio eskasa baino ez dela. Ez, ba. Euskal izena agertzen da Azkue, Lhande, Mujika, Labayru eta Sarasolaren hiztegietan baina ez, esaterako, Espainiar Akademiarenean edo Salvat entziklopedian. Iparraldetik datorren izena, frantsesetik nonbait.

Wikipediari jaramonik egingo badiogu: "La palabra parzonería es un localismo que se utiliza en las provincias de Guipúzcoa y Álava para referirse a unos condominios intermunicipales compuestos por territorios de monte. Se cree que el término es un galicismo proveniente de la palabra francesa parçonier (partícipe). Los pueblos que participan en la propiedad y disfrute de las tierras compartidas son parzoneros (partícipes) y la asociación de los parzoneros, y por extensión el territorio que forma el patrimonio de dicha asociación, reciben el nombre de parzonería. La traducción al euskera del término parzonería es partzuergo”. Ez dakit ba nik horren zuzena ote den itzulpen kontu hori. Auskalo zer ote lehenago, arrautza ala oiloa? 

Jatorriz hitz frantsesa izan arren, erabat hedatua ematen du Euskal Herri osoan, euskalki guztietan barrena. Duvoisin kapitainak bere hiztegian (partzuertu) zein idazkietan* (partzuer, partzuergo...) jaso zuen, XIX. mendean,  eta Azkuek “partzoneru” adiera bildu, bizkaieraz, 1906ko hiztegian.

Harrigarri bada ere, egun indarrean dirauten  partzuergo “jator” bakarrak Urbia inguruan daude, Araba eta Gipuzkoa arteko mugetan zehar. Handiena da Gipuzkoaren eta Arabaren Partzuergoa**. Asunción Urzainki ikertzaileak 1401 urtean kokatzen du sorrera, Gaztelako Enrike III.ak Fernan Perez de Ayala gipuzkoar merioari donkitua edo opaldua.

Orain badira hainbat eskola, ikastola, industria, ur, zakar eta beste zenbait jarduera edo zerbitzu-partzuergo, "consorcio" zentzua-edo adierazteko; baina, horiek guztiak, beste partzuergo-mota nabarmen modernoagoak dira.  

 

 *Laborantzako Liburua.

**Nonbait,  izen sasiofizialak, “Gipuzkoa eta Arabako” jotzen du partzuergoa. Asunción Urzainkik, ordea, “”Gipuzkoa eta Arabaren” dio. 

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Idatzi zortzi zenbakiak erabiliz
Erantzuna: