Puigdemont: “fal·lible però insubornable”

Agustí Calvet “Gaziel” (1887-1964), Kataluniako kazetaririk sinesgarrienetakoa izan zen: “republicano íntegro y de talante moderado, laico y demócrata, amante de su tierra y su lengua, más federalista que nacionalista” <...> “és considerat el primer periodista modern de l'Estat espanyol”.

La Vanguardia egunkariaren zuzendaria izan zen (1920-1936) eta, nonbait, lan aparta egin zuen, hiru aldiz baino gehiago biderkatu baitzuen irakurlegoa: “liberal i independent de tot partit polític, considerat l'escriptor de dreta més lúcid de Catalunya, va combatre des d'aquell mitjà, l'extremisme d'esquerra i de dreta. Sota la seva direcció, el diari va passar d'un tiratge mitjà de seixanta mil exemplars a més de dos-cents mil”.

Calvetek ondotxo zekien bere arrakastaren berri eta, 1934an idatzitako artikulu batean, arrazoia zertan zetzan idatzi zuen: “Mis lectores me aman, por esta sencilla razón: porque saben que Gaziel es falible pero insobornable”. Eta, hain zuzen ere, hauxe da Carles Puigdemont presidente berriak, aginte-makila jasotzerakoan, Kataluniako hiritarrei agindu dien portaera: “fal·lible però insubornable”. Alegia, behar bada hutseginkorra izango dela, ez duela beti asmatuko baina, beti ere, erostezina.

Kontua da, ordea, Márius Carol La Vanguardia-ren egungo zuzendakariak, erantzun egin diola eta, gogorarazi, Gazielek beste hainbat gauza ere idatzi zuela; besteak beste: “La historia de Catalunya es esto: cada vez que el destino nos coloca en una de esas encrucijadas decisivas, en que los pueblos han de escoger entre varios caminos, el de su salvación y su encumbramiento, nosotros, los catalanes, nos metemos fatalmente, estúpidamente, en el que conduce al despeñadero”. Hau da, ironia nabarmenez, onerako baino ezin dela izan Puigdemont kazetariak Gaziel maisuaren irakurle izana aitortzea.

Aukera-maukeran datorkit niri pasadizo hau gogoratzeko, behin Pedro Migel Etxenike fisikariari entzun niona: “Eusko Alderdi Jeltzalea da alderdia, sarritan nahas-mahasean, narrasean eta noraezean ematen duena, baina erabaki historikorik garrantzitsuenetan, beti asmatzen duena. Horretan datza bere arrakasta”. Segurutik ez da zientzia, baina bai zientzialariak esana.