Opera, zine-aretotan
Opera elitista samarra dela esan izaten da sarri. Behar bada, bai, ezohiko musika-heziketa eskatzen baitu edo, gutxienez, nolabaiteko gustu eta zaletasun aproposak. Bada dioenik, gainera, erabat garestia dela; baina futbola, esaterako, ez da merkeagoa eta ez du, horratik, inork garestitzat jotzen, nahiz San Mamesen Euskaldunan baino 25 bider jende gehiago sartu.
Dena den, teknologiak zeharo aldatu du azken 350 urteotako panorama eta ikusentzuleak nabarmen gehitu. Orain bost urte eskas berrikeria baino ez zena, egun da munduan zehar denboraldiz denboraldi indartzen ari den aukera. Honezkero, barrena, hiru banatzaile daude elkarren lehian, 70 herrialdetako ia 5.000 zine-aretotara heltzen direnak. Eta ez gero, aldez aurretiko grabazioez, zuzen-zuzeneko emanaldiez baizik, Milandik, Londrestik zein New Yorketik. Sekulako operarik ezagunenak, munduko interpreterik onenak, 18 euroren truke. Elitismoa ote?
Urrutiko ikusentzuleak baditu, gainera, antzoki-bertakoak ikusterik ez dituenak: lehen planoak, kantarien keinu eta imintzioak, orkestra-zuzendaria aurrez aurre, musika-tresnak banan-banan, sekulako xehetasun eta zehaztasunez, goi-goi mailako kalitatezko errealizazioaz. Eta hainbatetan, ekitaldien arteko atseden-uneetan, protagonisteei egindako elkarrizketez eta guztiz.
Bi dira Euskal Herrian opera-emanaldiak eskaintzen dituzten hiriak: Donostia eta Iruñea. Jakineko programazioa dute, abonamendu-sistema, publiko zalea eta fidela, urtean zeharreko bestelako musika-saioetatik urrutiegi ibiltzen ez dena. Llabur-llabur biltzekotan, berrogeita hamar urtetik gorako emakume euskalduna.
Daniel Barenboim argentinar-judu-palestinar zuzendariaren agurra izan zen