Gau magikoa: Harmonices mundi

Pitagoras, zientzia, musika, matematikak, harmonia…. Guztia, zuzenean, Edurne Aizpun (harpa) eta Ekhi Ocaña (xirula) musikariek eta Javier Armentia eta Joaquín Sevilla zientzialariek elkarrekin eskaini zuten kontzertuan: “Harmonices mundi”. Aurreko igande iluntzean, Uxueko gau magikoan.

“Harmonices mundi” liburuan (1619), Johannes Kepler astronomo eta matematikariak proposatu zuen, lehen aldiz, planeten mugimenduen eta musika-eskalen arteko harmonia. Ez zuen bere teoria erabat osatzerik lortu, baina gaur egun jakinekoak dira artearen eta zientziaren arteko harremanak eta, Pitagoras, Newton, Galileo eta Kepler bera tarteko,  uka ezinak musika eta matematikaren arteko zer ikusiak.

Zentzu honetan, ezusteko harmonia miraritsuan bildu ziren zeruko argizagi guztiak abuztuaren 13ko iluntzean, Uxueko Uda Ikastaroen amaieran. Alegia, zerua oskarbi gau osoan; Pertseiden (1) etengabeko agerraldiak, han-hemenka;  Javier Armentia eta Joaquín Sevilla bikotearen kontakizunak eta laser-punteroaz zeru-sabaian egindako azalpenak; Edurne Aizpunek,  harpaz,  erakutsitako Pitagorasen liraren formulazioak; tarteka-marteka pasatu ohi diren  satelite artifizialen trafikoa eta, antolatzaileok apropos programatu izan balute bezala, Elon Musk enpresariaren Starlink satelite-konboiaren mendebaldetik ekialderako bat-bateko trantsitoa.

Ondotik, berriz, Nafarroako Astronomia Elkarteko kideen laguntzaz, eta berariaz jarritako sei-zazpi teleskopioren bitartekotzaz, zeruari begiratzeko aukera paregabea. Esaterako: gau izartsuan iparra zelan aurkitu ikasi; konstelazioak, izarrak eta planetak behatu; Saturnoren eraztunak bertatik bertara ikusi; Jupiter noiz azalduko  aldez aurretik iragarri; eta, besteak beste, Artizarra zergatik ez den gauez ikusten behingoz jakin.

Benetan, magiazko gau harmoniatsua.

(1) Done Laurendiren malkoak deitzen diete, santua ospatzen den egunaren (abuztuaren 10ean) inguruan hasten baitira ikusten Pertseidak

Harmonices mundi, abuztuaren 13an, Uxuen, kontu-kantari.