Emakumearen mendea
Gabriël Metsu, 1619-1667
Alicia Koplowitz-en pintura-bildumaren aurkezpenean, Francisco Calvo Serraller arte-kritikari ezagunak esandakoari jaramonik egingo badiogu, “emakumearen mendea” ez zen izan XX. mendea (botoa eta ekonomia-emantzipazioa), ez XIX.a (industria-iraultza), ezta XVIII.a (Ilustrazioa) ere, XVII.a baizik.
Ezin esan XVII. mendeko giroa gozoa zenik emakumearentzat, gizonezkoaren (aita, senarra nahiz semea) ondasun bat gehiago baitzen. Garai hartan emakumeak ez zuen berez, gizartean, batere gailentasunik edo eskubiderik eta, areago, ganorazko erabakirik hartzeko gauza ote zen ere zalantzan jartzen zen.
Hala ere, Calvo Serrallerren ustez, emakumeak XVII. mendean ekin omen zion irakurtzeari eta orduan hasi zen, nonbait, gizartean arte-ikonotzat agertzen. Abagune bi horiek izan omen ziren, arte-aditu honen iritziz, emakumearen berdintasun-harmaila historikoen lehen oinarri nabarmenak.
Ildo beretik (eta hau ez zuen Calvo Serrallerrek Bilbon esan), Luteroren protestantismoak aldarrikatu zituen gizabanakoaren gaitasun eta askatasuna Biblia interpretatzeko orduan, eta jokabide berri harek erakarri zuen, antza denez, emakumea ere erlijio-testuak irakurtzen egokitzea, Herbeheretako herrialdeetan batez ere.
Laurehun urte geroago, auskalo Bibliarik irakurtzen duen emakume askorik geratzen ote den, baina, bost nobela-irakurletatik lau, emakumeak dira.
Rembrandt-en ama irakurtzen (1629)