“Los conversos a la cola”
Ez da egia. Argudio horrek balio zezakeen, behar bada, ETA sortu zenean, 1959an, Francoren diktadura militar gorriaren garaian; baina ez 1977tik aurrera, Franco hil, hauteskundeak egin, amnistia indarrean jarri eta espetxeak hustu zirenetik hona.
ETAk ez zeukan, agian, 1959an, euskal gizartearen iritziaz jakitzerik, baina hogei urte geroago, bai. ETAk egin zuen nahi izan zuena, baina Herri honen gehiengoaren iritziaren kontra. Erabaki zuen bere kasa, harro asko bere kautan, defenditu nahi omen zuen Herria oker zegoela. Herria oker, eta ETA bera zuzen. Berak salbatuko zuela Herri ezjakina demokraziaren amarruetatik; berak makurtaraziko zuela Estatua, eta berak negoziatuko zuela aurrez aurre Estatuarekin alderdi politikoek lortzerik ez zutena. Orain ez omen du "vencedores o vencidos" eskemak balio, baina oraintsu arte, XXI. mendeko lehen hamarkada arte barrena, ETAk garaitu nahi zuen eta garaitzailearenak antzezten zituen.
Aldi eta egoera berean, ostera, ETA politiko-militarrak erabaki zuen (1982?) armak uztea eta politikagintzaren aldeko apostua egitea. Onartu zuen hauteskundeen emaitzak saihestu ezinezko marra gorria zirela eta aitortu zuen euskal herri-erakundeez jabetzea ez zela euli-kaka. Eta hainbat urte lehenago, zenbaitek, esaterako Txillardegik --zeini nekez ukatuko dio inork konpromisorik— utzia zuen ETA. Posible zen, beraz. Nahiz beste hainbatek bidea atzekoz aurrera egin, ETA (pm)tik ETA (m)era pasatzen alegia, Arnaldo Otegi bera kasu, 1984an. Ordurako Garaikoetxea lehendakari zen eta sortuak, besteak beste, Ertzaintza eta EiTB.
Hilaren 7ko agiri hori idatzi dutenek, armak entregatzeaz gainera, hizkera eguneratu beharko dute eta kutsu paternalistari muzin egiten ikasi. Euskal herria, euskal gizartea, euskal politika, euskal gazteria eta gainerako “euskal” guztiak, ETA baino dezente anitzagoak, zabalagoak, joriagoak, emankorragoak eta konprometituagoak dira, eta ez diote ETAri batere zorrik. Era berean, besterik uste arren –edo uste izango balute bezala hitzegin arren— ezker abertzale osoa ere, euskal gizartearen parte bat baino ez da, eta ez handiena.
Eta, mesedez, azken berrogei urtean ETA militarrak frogatu duen bortizkeria, 'matonismoa' eta antzutasun politikoaren ondotik, ez dakigula orain etorri “konpromisoak hartu behar direla” esaten. Hain zuzen ere, nor eta ETA, 1977an bakeari eta elkar bizikidetzari bizkar eman zien talde armatua! 1977an Euskal Herriak nagusiki aldarrikatu zuen politikagintzarekiko konpromisorik hartzeko gauza izan ez zen organizazio ez demokratikoa! Azken berrogei urteotan Herri hau eraikitzen saiatu diren erakundeak isekaz tratatu eta gutxietsi dituena! Gutxitxo zirela? Zer gehiago lortu dute ba geroztik?
Adierazpen hori idatzi dutenek ez dute gero pentsatuko atzerritik eta kartzelarik bueltan aurkituko duten gizartea berez, inoren konpromisorik gabe, eraiki, osatu eta garatu denik, ezta? Juan Ajuriagerrak Dionisio Ridruejo faxista ohiari esan zionez: “los conversos a la cola”
