Irunen bi alarde betirako?
Aurten zeresana eman du sareetan Karrika Nagusiko Batzokiko balkoia(k) jasotzen dituen argazki batek (tira, bik).
Baten batek argazkia moztuta eman zuen. Hori ez da zilegizkoa.
— Josu Goiko (@josu_goiko) 2017(e)ko uztailak 1
(argazki moztua eta osoa) pic.twitter.com/wC79nLU6pC
Ikus dezakezuenez, lehen balkoian bizkarra emanda bost lagun ageri dira Alarde parekide edo mistoko konpainia bat pasatzen den bitartean. Bigarren balkoian, aldiz, denak desfileari begira daude. Nire lagun batek dioen bezala, EAJk denetarik du bere maletan.
(Nafarroa aldetik, jelkide batek zioen ea nolatan ospatu daitekeen 1522ko nafarren porrota Gipuzkoan).
Noizbait esana daukat ni, irundarra izanik ere, ez naizela inoiz atera alardean, baina bertako emakumeentzat eskubide bera nahi dudala: herriko jaietan parte hartzeko aukera norberaren esku egotea.
500 urte
Ekaina amaieran amaren etxetik pasa eta aldizkari bat hartuta egin nuen buelta Donostiara. Bertan Xabier Kerexeta historiagileak sinatutako bi artikulu: Berba in biou (sarrera moduan) eta Cumplimos 500 años (jarraipena eta garapena).
Kerexetak dio iritsi dela gauzak konpontzeko unea eta erronka botatzen dio Irungo herriari: bosgarren mendeurrena beteko denez 2022an, Bidasoako alardeak Unescoren ondare immaterial izendatzeko kanpaina hastea.
Hainbat adibide jartzen ditu. Nik bi argudio aipatu nahi nituzke segidan:
- Ez dago (er)aldatzen ez den festarik eta, gizartearen zentzu berean (er)aldatzen ez bada, desagertu egingo da.
- Festak ospatzeko bitan banatzen den herriak arazo bat dauka, larria gainera.
Itxaso bete ur?
Goiko lerro hauek astean zehar zirriborratu nituen. Larunbatean Berria egunkariak Maite Asensiok Denis Itxasori eginiko elkarrizketa mamitsua argitaratu zuen: Uztargarria da bi alardeetara joatea.
Itxasoren iritzia irakurri ondoren lau ideia di-da:
1.- Zaplasteko mordoa jasoko zituela alde batetik zein bestetik (berak hirugarren espazio bat aipatzen du).
2.- Hainbat txio irakurri ditut eta ez dakit ez ote den jendea horrelako proposamen bat azkar samar baztertzen ari proposamena egin duena zein den aintzat hartuz.
3.- Badago urik igerileku horretan? Hau da, bere proposamen soila da? Bere kabuz mugitu da? Zer pentsatzen dute Bidasoaldeko eragileek?
4.- Zubigintzan ez dut ikusten politikari askorik: oso gutxik dute mugitzeko aukerarik edo gogorik alor honetan.
Amaitzeko, Xabier Kerexetaren enbidoa: "Bost urte ditugu arazo dena aukera bihurtzeko (...) Nor dago prest?"
¿Dos alardes en Irun para siempre?, este apunte en castellano.
Urteak daramatzat galdetzen ea benetan uste dugun Irungo eta Hondarribiko gizon-emakumeak beraien egunerokoan gainontzekook baino matxistagoak diren. Ez dut uste urteko gainontzeko egunetan Irungo eta Hondarribikoei leziorik emateko moduan gaudenik inongo herritan.
Kriminalizatu aurretik, lehenik eta behin ahalegin bat egin beharko genuke ulertzeko zein mekanismo gertatu den herri horietan, gainontzeko egunetan gure tamainako matxista zein parekide diren herritarrak horrela agertzeko. Hori ulertzea ezinbestekoa da jarrera zurrun horiek desaktibatzen ahalegintzeko eta beraientzat, beste inorentzat baino astunagoa eta mingarriagoa den zamatik askatzen laguntzeko.
Beste aukera, alarde baztertzailean parte hartzen duten gizonezkoak eta sostengatzen duten emakumeak matxista gaizto moduan seinalatzeak, estigmatizazio eta gatazkaren konsolidatzea ekar dezake, eta niretzat okerrena dena, herri zati handi bat genero berdintasunaren bidean galdutzat ematea. Eta hori ez dugu nahi, ez zaigulako komeni, eta batez ere, ez delako egia.