Gosea gaur eta bihar
El mapa de los incendios activos en este momento provoca auténtico pavor. pic.twitter.com/3Ot7nxTw60
— · Hibai Arbide Aza · (@Hibai_) August 7, 2021
Sarreratxoan aipatutako gaiarekin ez du (ustez) zerikusi zuzenik. Baina hemendik abiatuko naiz. Hibairen txio honen bidez jakin nuen atzo Europako basoetan indarrean dauden suteen berri ematen duen erreminta hau dagoela: European Forest Fire Information System (EFFIS).
Pandemiak ez gintuela askoz hobeak egingo bagenekien. Gutxi ikasi eta ikasketa prozesua mantsoa izango zela.
Denbora galtzen dugu (ni barne) muturren aurrean jartzen dizkiguten behatz zein amuei begira eta ez diogu erreparatzen ia beste ezerri.
Enpin.
Nazaret Castroren La dictadura de los supermercados (Supermerkatuen diktadura) irakurri berri dut. Bigarren honen azpititulua gehiago gustatzen zait: Cómo los grandes distribuidores deciden lo que consumimos (Banatzaile handiek nola erabakitzen duten zer kontsumitzen dugun).
Carro de combate blog kolektiboan aritzen da Castro kontsumitzen ditugun produktuen jatorria aztertzen. Ez nituen ezagutzen, ez idazlea, ezta bloga ere.
Liburuak Gran Distribución Moderna (GDM) deritzonaren barrena arakatzen du; hots, hipermerkatu, supermerkatu eta saltegi handien inguruan eraikitako eredua jorratzen du.
Sarreran argitzen du eredu hori hegemonikoa izan dela orain arte, baina Internetek eta Amazon bezalako erraldoiek hankaz gora jartzen ari direla. Eta ez onerako, preseski.
Goian jarri (eta hemen errepikatzen) dudan loturan azaltzen dira gai nagusiak. Nik horietako bati erreparatu nahi diot oso labur eta zeharka: itsas-ontzien trafikoa.
Rose George kazetari eta idazlearen Noventa por ciento de todo (Guztiaren ehuneko 90a) aipatzen du Castrok liburuaren 129. orrialdean.
Eta datu hauek ematen ditu: 100.000 ontzitzar ari direla nabigatzen munduko itsasoetatik barrena. Handienek 15.000 edukiontzi eramateko gai dira. Hauetako batean 746 milioi platano kabitzen dira. Edo 82 milioi iPad. Edo 36.000 auto.
Maersk enpresak dituen edukiontziak bata bestearen atzean jarriz ia gure planetaren (gure hori ez dakit ba) zirkunferentzia lotzeko gai izango lirateke.
Datu gehiago badira, baina horiek birrinduta utzi ninduten.
Martín Caparrós-ek idatzitako El Hambre (Gosea) ari naiz irakurtzen egun hauetan. 600dik gora orrialde dituen liburua da. «Liburu hau irakurtzeko lana hartzen baduzu, berotzen bazara eta -demagun- liburua zortzi ordutan irakurtzen baduzu...» Zortzi ordutan? Nik ez dut halako gaitasunik, Martin!
Munduan barrena egindako hainbat bidaiaren ondorio da liburutzarra. Horietako herrialde bat India da. Egonaldi bat egin zuen Kalkutan, hain zuzen ere. Eta hemen eta orain Kalkutako Ama Teresari ematen dizkion zaplazteko batzuk nabarmendu nahi ditut (108. orrialdea eta ondorengoak).
Hiru arrazoi aipatuko ditut:
1.- Bakearen Nobel Saria 1979an jaso zuenean abortuaren eta antisorgailuen aurka hitz egin zuen Estokolmon.
2.- Union Carbide lantegia Bhopal-en lehertu zenean, ahazteko eta barkatzeko eskatu zien kaltetuei, epaitegietara jo eta kalte-ordainak eskatzera animatu beharrean.
3.- Ez zituen bere enpresaren kontuak inoiz publiko egin, baina bostehun bat komentu eraiki zituen munduko ehunen bat herrialdetan zehar. Kalkutan hilzorian zeuden pobreei gutxieneko duintasunez hiltzeko guneak sortu zituen, baina jasotako dirutik ez zuen ezer bideratu bertan ospitale bat egiteko.
Biraul-i eskainitako kapituluan nago orain, 119. orrialdean hasten dena. Biraul Bihar estatuko probintzia da eta 100 milioi biztanle ditu. Lur aberatsak bai, baina baita pobre asko.
Gaur eta bihar horrekin hitz joko bat egin nahi nuen. Gaur han gertatzen dena ez ote den bihar hemen ere gertatuko.
Ez naiz batere baikorra ikusirik mundua nola suntsitzen ari garen.
Beno, isil nadi eta goazen denok Messik esan behar dituenak entzutera.
El Hambre hoy y mañana, este apunte en castellano.
