Boikota

Kanpokoei kontuak eskatu aurretik etxetik hastea betidanik izan da formula ona.

Kaixo:

Ijitoek dioten bezala, printzipio onik ez, bukaerak baino. ;-)

Egia esateko nik jada ez dakit zer esan eta zer egin hain irudi gogorrak ikusi ondoren. Ez ote dira gure armak, euskal enpresek eginak, hor tartean egongo? Agian etxetik hasi beharko dugu kanpokoei kontuak eskatu aurretik.

Aupa, Iturri, urte berri on! Niri boikotak sentimentu kotrajarriak sortzen dizkit. Uste dut badela jende arruntak erabili dezakeen ia arma bakarra boteretsuen kontra. Alde horretatik, alde nago. Kontuan izan behar dugu Hegoafrkari ezarri zitzaizkion boikotak eta isolamenduak ekarri zutela apartheid-aren amaiera. Bertako kirolariek ezin zuten nazioarteko probetan parte hartu! Hortaz, eraginkorra ere bada. Enpresei bai eta artistei ez? ba salbuespenen bat jarriz gero, artistei jarriko nieke. Enpresak dira estatuari diru gehien ematen diotenak. Finantza kontua. Noari boikota? Uf, niri ikaragarri gustatzen jata, eta ez dut inoiz zuzenean ikusi, baina uste dut Victoria Eugeniara ikustera joango banintz ez nintzatekeela eroso sentituko, eta ez galdetu zergatik. Gauza hauek barrutik sortzen dira! Ala, wapo, laztan bat

Urte berri on, Amatiño.

Zalantza dut nagusi. Boikot antolatuen zale ez naiz. Nahiago dut norbera koherente izaten saiatzea. Eta zu saiatzen ari zara nire inkoherentziak azaleratzen. Bai, inkoherentea naiz.

1.- Argi dut Europako kirol lehiaketetatik kanpo egon beharko liratekeela Israelgo taldeak, batez ere Europakoak ez direlako. Eurovisionekin ere berdin.

2.- Ez dut ulertzen zergatik egin behar zaion boikota, adibidez, Noa abeslariari. Sionista balitz ere.

3.- Enpresak: artista jendea gertu sentitzen dut eta horrek ukitzen nau. Enpresak boikotatu beharko lirateke? Enpresetan lanean ari den jendea? Zergatik batzuk bai eta besteak ez? Touché, mon ami.

Gure herrian frantses produktuen kontrako kanpaina egin zen laurogeigarren hamarkadaren amaieran. Zer onura eta zer kalte lortu zituen kanpaina egin zuenak? Egia da enpresa frantses batzuk, Bic tarteko, merkatua galdu bide zutela gure herrian arrazoi horrengatik?

Ez badiat okerrekorik ulertu, hiri ondo iruditzen zaik Israelgo enpresei boikota egitea baina ez, ordea, Israelgo artistei. Uste duk, gainera, horrela zail litzatekeela euskal artistei hor zehar egiten zaizkien boikotak salatzea. Ia ondo ulertu dudan: 1. Oskorri taldeari ezin dakioke boikotik egin baina MCCri bai. 2. Artista jendeari egiten zaion boikota pertsonala da, baina saltzaile bati egiten bazaio, ez. 3. Estatubatuar eta europar artistek ez bide dute euren gobernuek egiten dituzten barrabaskeriak gaitzetsi beharrik, baina enpresek nonbait bai.

Kontua platerak pagatzea baldin bada, seguru gero enpresek askoz ere sarriago (eta askoz ere garestiago) ordaindu behar izaten dituztela platerak. Gertatzen dena zera da, enpresek ordaindu eta isildu egiten direla, eta artistek, ostera, komunikabidetara jotzen dutela protestaka. Baina ez gero gaizki interpretatu. Honekin ez dut esan nahi enpresak artistak baino gizajoago, txintxoago edo biktimagoak direnik, batzuek eta besteek gehien komeni zaien bidea hartzen dutela baino. Enpresei ez zaie komeni merkatuan saltsa horietan agertzea eta artistei, ordea, bai. Eta taktika biak dira zilegi. Baina zenbait enpresak ordaindu behar izan dituen platerkadak argitaratu izan balira... Dena dela, arazoa ez da plater-ordainketa kontua, printzipio kontua baino. Eta, esate baterako, artistaren bati iraultza-zerga eskatzearen karga ez litzateke sekula arinduko "lehen aldiz delako", "orain arte artistek gutxi ordaindu izan dutelako", edo "orain arte enpresariei bakarrik eskatu izan zaielako". Iraultza-zerga... bai ala ez? Boikota... bai ala ez? Erantzuna bat besterik ez da. Eta zalantzaren bat daukanak pentsa dezala zer egingo lukeen berari egingo baliote.

Gustukoago dut zalantzadun Mikel hau, aurrekoa baino. Baina, tamalez, instalatua zegok hainbat giro (sasi)aurrerakoitan frantsesen "salbuespen kulturala". Ez gero ahaztu "la gauche divine" eta "la grandeur" ere frantsesak direna, "liberté, egalité eta fraternité" diren bezalaxe. Baina guztion berdintasuna onartuz gero, onartu beharko dugu --hizkuntzaren arabera ezezik-- lanbide-mota guztiak ere berdinak direla duintasun eta eskubide-kontuetan. Baina artista jendeak ez du horrela uste, ezta euskal artista jendeak ere.

Kaixo:

@amatiño: denak berdinak izango gara, baina batzuk besteak baino berdinagoak. Ez dut artista jendea inoren gainetik jartzen, baina askotan tokatzen zaie platerak pagatzea eta hori ere ez zait gustatzen.

@leire: Noa ez ote da zehar kalteak ordaintzea tokatu zaion horietakoa? Lagun batek gogorarazi dit honek kolaborazioak egin izan dituela Khaled algeriarrarekin eta Idir bereberearekin.