Filosofoa bere bakardadean

La soledad del filósofo, este apunte en castellano.

Uztail amaieran Tobacco Days berrira eginiko bisitan erosi nuen. Ezagutzen nuen autorea, baina liburuari buruz galdetuta, Inesek esan zidan Diego Machimbarrenaren gomendioa zela.

Pedro Cuartango 1955an Mirandan jaiotako kazetaria da. Bere ibilbide profesionalaren potoloena El Mundon egin zuen eta bertako zuzendari izatera iritsi zen urtebetez: 2016ko maiatzetik 2017ko maiatzera. Hau da, David Jiménez burrunbatsuaren ondoren (El Director idatzi zuena bertako esperientzia azalduz) eta egun karguan dagoen Francisco Rosell isilaren aurretik (hain ezezaguna ezen oraindik ez baitu orrialderik gaztelaniazko Wikipedian). 2017ko urritik zutabegile lanetan ari da ABC periodikoan.

Bere kezka filosofikoak, irakurketak, zinema, musikari buruz idazten du Cuartangok, besteak beste. Herriminaz begiratzen dio Mirandari, trenak gogoan, eta ez ditu ahazten Pariseko gazte garai erabakiorrak. Aita ere asko ageri da testuetan (harreman gorabeheratsua izan zutela dio), baita aitona ere.

Elogio de la quietud liburuko testu bakoitza datarik gabe dago jasoa. Círculo de Tiza argitaletxeko norbaiti irakurri nion sarean erabaki hori egilearena izan zela, denboraz kanpo kokatu nahi baitzituen egileak bere hausnarketak.

Guztietatik bat geratu zait bereziki iltzatuta, «Sobre la imposibilidad de vivir el presente» (175. orrialdea) izeneko zutabea, hain zuzen. Goian aipatutako Nicolas Grimaldi filosofoari eginiko elkarrizketa bat du oinarri.

1933an jaio zen Grimaldi Parisen. Apenas ezagutu zuen ama (gaixo zegoen eta laster hil baitzen) eta aitarekin ere komeriak izan zituen (korsikarra jaiotzez, Postako langilea zen eta sindikalgintzara erabat emana). Denbora asko pasa omen zuen amaren gurasoekin, aiton-amona euskaldunekin, eta garai haietatik datozkio bi maitasun hauek: Donibane Lohitzuneko ingurua eta bakardadea.

Parisko Sorbona unibertsitateko Filosofia Modernoaren Historia eta Metafisika katedradun emeritoa, 1968an Sokoan dagoen faro zaharra erosi, berritu eta bertan bizi da aspalditik, bakar-bakarrik.

Esan bezala, Cuartangoren zutabeak elkarrizketa bat du oinarri; hain zuzen ere, Libération-eko hau: Nicolas Grimaldi, le phare qui éclaire l’humain. Ikusi dezakezunez sarean bilatu eta lortu dut datatzea, 2011koa da.

Cuartangoren testua irakurrita, hasiera batean pentsatu nuen pikutara bidali zuela Grimaldik katedra eta farozain bihurtu zela Sokoan.

Elkarrizketa irakurrita, baita Wikipedian duen profilean edo 2012an Sud-Ouest egunkariak eginiko beste honetan ere («La paix, le silence et une certaine grandeur»), ikusiko duzue ez zela nik irudikatu bezala.

Euskonews-en ere ageri da Juan Aguirre Sorondok 2016an eginiko elkarrizketa. Azken honetan, bideo eta guzti.

Beraz, gure filosofoa ez dago isolatua. Ikasle izandakoen bisitak jasotzen ditu, irakurri, pintatu eta idatzi ere egiten du. Hogeita hamarretik gora liburu ditu argitaratuak frantsesez.

Gaztelaniaz argitaratutako horietako baten kritika topatu dut Iñaki Urdanibiaren blogean: Nicolas Grimaldi por los acantilados del sentido. 2015eko azaroan Parisen fundamentalistek eginiko atentatuak ditu abiapuntu haien nortasunaz-edo idazteko: Los nuevos sonámbulos. Tesi nagusia da erlijioa aitzakia dela, fanatismoa lehendik zetorrela.

Círculo de Tiza-k Gino Paoliren soinu banda jarri dio liburuari. Hain zuzen ere hauxe.

Hura entzunez idatzi ditut lerroak.