Gustatu zitzaidan Aupa Etxebeste! filma
Asteazkeneko post-ean Donostiako San Martin merkatu berriaz aritu nintzen eta ostegun arratsaldean San Martineko martxa entzun genuen Kursaalaren atarian. Ez nekien martxa horren izena San Martin zenik, baina Edu Mendibilek Sustatun jarri duen berriarekin enteratu naiz. Gustatu zitzaidan XXI. mendeko euskaraz egindako lehen luzemetraia. Ramon Etxezarretari ez zitzaion gustatu, atzo Euskadi Irratian goizeko tertulian esan zuenez.
Arratsaldeko 18:30etan genuen zita Kursaaleko kubo txikiaren atarian. Atarian baino, iladan, zeren ni iritsi nintzerako jende asko zegoen zain. Sarrera efektista muntatu zuen filmaren produkzioak: Mercedes-a garabian zekartela azaldu baitziren zuzendaria eta aktore protagonistak Kursaalera, Bergarako Udal Bandak bidea irekitzen zuen bitartean.
Kronika soziala ez dut egingo, baina jende asko egon zen, lehendakaria barne. EAJ-ko kargu asko, Aralar-eko baten bat... Ramon Etxezarreta etxean, baina kanpoan egongo balitz bezala. Portzierto, non demontre zegoen San Martin merkatua inauguratzerakoan ipurdia galtzen duen alkatea? Ah, noski! Hau euskarazko pelikula da. Hots, bigarren mailakoa?
Pelikula gustatu zitzaidan. Txukuna, duina, barre algarak egiteko egokia, baina baita pentsatzeko ere. Uste dut horrelako filma behar genuela orain martxa pizarra emateko euskarazko produkzioari.
Hurrengo goizean, Euskadi Irratia piztuta nuen sukaldean. Politikoak egoten dira ostiraletan. Ramon Etxezarreta, Markel Olano, Mikel Basabe eta Laura Garrido. Azken honen abizena ez dakit hori den, baina, bide batez, auzo lotsa ematen du euskaraz, gazteleraz ezer gutxi duela esateko iruditzen bazait ere.
Manu Etxezortuk ireki zuen solasaldia bezperako estreinaldiaren inguruan Ramoni galdera botaz. Gustatu zitzaiola esanez hasi, baina aitortu zuen ez zegoela oso gustura emaitzarekin. Iji eta aja ari dela bilakatzen euskal kultura ulertu nion.
Ramonek dioen banalizazio horren kontra nago ni ere, Klaudio Landa eta enparauek egiten dutenaren kontra. Edo Kutsidazu bidea Ixabel antzezlana, txarra baino txarragoa iruditzen zaidana niri eta kristo guztiak ikusi duena. Edo...
Baina, nik ez dut pakete horretan sartzen Aupa Etxebeste! filma. Ezin da sartu pakete horretan. Beste gauza bat da. Kostunbrismoa egiten dela esan da, baina istorio hori ere unibertsala da: nahi eta ezin agertu nahi duen jendearena.
Bukatzeko, Donostiako Kultura eta Euskara zinegotziak horrelakorik ezin duela esan ere iruditu zitzaidan. Ondo da pentsatzen dena esatea, baina, tamainan.
Aupaelerandio:
"Kutsidazu bidea, Ixabel": ez dut liburua irakurri, baina egunen batean ekin beharko diot. Duela urtebete-edo ikusi nuen Antzoki Zaharrean antzezlana eta ez zitzaidan batere gustatu. Barre batzuk bota nituen, hori bai, baina ez zait iruditzen gaur egungo euskal antzerkiak bide horretatik jo behar duenik. Sinmas!
Espero dezagun pelikulak "Aupa Etxebeste!" filmaren bidea jarraitzea. Hori bai.
Aupa Etxebeste!