Entzuten pasako nituzke egunak
Maiatzaren 24an Henning Mankell suediar idazlea egon zen Donostian, Literaktum letren eta lengoaien festan. Lau istorio kontatu zituen Gizakia ipuin kontalaria da hitzaldia harilkatzeko. Horietako bat kontatuko dut hemen. Eta gaur kontatuko dut, atzo arratsaldean erosketak egiten nituen bitartean entzun bainuen lau emakume nagusiren solasalditxo bat eta Mankell-ek esandakoa etorri zitzaidan gogora.
Goteborg hirian jaio zen Mankell 1948 urtean. Suedian eta Mozambiqueko hiriburuan, Maputon, bizi da. Bere liburuen 25 milioi ale saldu ditu jada, gehienbat Wallander inspektorearen abenturekin.
Esan bezala, lau istorio kontatu zituen. Eta nik bigarrena jarriko dut gaur hemen. Maputoko Antzoki Nazionaleko zuzendari artistikoa da suediarra. Antzokian bero handia egiten duenean, kanpora ateratzen ei da gure gizona, freskuran egoteko.
Behin kalera irten eta eraikinaren aurrean dagoen aulkian bi gizon zeuden eserita. Biek hil berria zen hirugarren pertsona bat zuten aipagai. Batak esaten omen zion besteari difuntoa istorio bat kontatzen hasi zitzaiola hil bezperan. Luzea izanik, berandutu ziren eta hurrengo egunean izan behar zuen jarraipena. Baina, istorioa amaitu gabe ospa egin zuen bizidunen mundutik.
Entzuten ari zenak, denbora luzez isilik egon ondoren, zera esan omen zuen: "Ez da hiltzeko modu egokia, kontakizuna bukatu gabe alde egitea". Hau kontatzen zuen bitartean Mankellek aipatu zuen berari asko gustatzen zaiola belarria jarri eta besteek diotena entzutea. Bere ustez, segapotoak kalte handia egin dio ohitura horri. Ulertu nion edozein unetan jotzen duela telefonoak eta magia hori izorratzen dela.
Atzo, asteburuko konprak egiten ari nintzen etxe ondoan dudan supermerkatu batean. Zain nengoen txarkuteian. Aldamenean ama-alabak zeuden. Amak, gurpildun aulkian, apenas hitz egiten zuen. Bien partez hitz egiten zuen haren alabak, ordea. Amaren adin beretsuko beste bi emakume gehitu ziren taldera.
Hasi zen etorritako bat kontatzen nola duela gutxi Espainiako artista unibertsal horietako baten emanaldian egon zen. Ez nuen asmatu zeinetaz ari ziren, baina garai bateko Espainiako artista tipiko horietako bat behar zuen. Emakumea hasi zen esaten artistari Donostia oso polita iruditu zitzaiola: "¡Qué ciudad tan bonita tienen ustedes! No sé si son conscientes de ello, pero es una de las ciudades más bonitas que conozco. Y a mí me tratan muy bien aquí. En el Sur también, pero aquí me siento muy bien".
Emakumeak gehitu zuen: "Y luego cantó no-sé-qué y se emocionó y me emocioné".
Amarekin zegoenak: "¿Y cantó esa, eh? Es muy bonita. Es la que más me gusta a mí. Es preciosa".
Eta horrela zihoan konbertsazioa. Segapotoak ez zuen nire entzunaldia oztopatu. Txarkuteian nire txanda iritsi zela baizik. Pena, la-cosa-prometía...
Kontxo Iturri, Kirmen Uribe-renak bezain borobila atara jatzu artikulua, txo! Atsegin-atsegina!
Bidenabar, hauexek dira Henning Mankell-en euskarazko liburuak, "Erein" argitaletxearenak, Haur eta Gazte Literaturako "Perzebal" sailekoak:
Ongi segi eta aupa Bidasoaldea!