George L. Steer, Gernikako bonbardaketa kontatu zuen kazetaria, eta Nicholas Rankin

Gaur goizean, jaiki berritan, irratia piztu eta Javier Vizcaínok kazetari ingeles bat elkarrizketatu behar zuela entzun dut. Honen izena Nicholas Rankin da, BBCko kazetaria. Liburua idatzi omen du George L. Steeren bizitza kontatzeko asmoz: Crónica desde Guernica. Beste liburu bat du Robert L. Stevenson idazleari buruzkoa.

Gaurko irratsaioak duela pare bat urteko beste irratsaio bat ekarri dit gogora. Uste dut autoan gindoazela Santanderrera. Irratia piztua generaman kotxean. Radio Euskadi, Javier Vizcaínoren Más que palabras saioa. Georges L. Steer kazetari hegoafrikarrari buruz ari ziren. Seguraski Gernikako bonbardaketaren urteurrenaren bueltan. Uste dut orduan ere Nicholas Rankin elkarrizketatu zutela.

El árbol de Gernika. Un ensayo sobre la guerra moderna, 2002an argitaratu zuen Txalapartak. The tree of Gernika. A field study of modern war zen 1938an publikaturiko jatorrizko liburuaren izenburua. Paul Preston historiagilearen hitzetan Espainiako Guda Zibilari buruzko hamar liburu garrantzitsuenen zerrendan dagoena.

Steer 1909 urtean jaio zen Hego Afrikan eta 1944 urtean, 35 urterekin, hil egin zen, auto istripuz, Birmanian. Bi aldiz ezkondu zen. Mundua korritu zuen, abentura piloa biziz. Gernikako bonbardaketa kontatu... eta oraindik gazte zela hil egin zen, tontamentian.

Siglo XXI argitaletxeak publikatu dio liburua Rankini. El Correon azaldutako elkarrizketa batean badago atentzioa deitu didan erantzun bat. Iñigo Gurrutxaga kazetariak botatzen dio Steer EAJren alde ageri dela El árbol... liburuan eta Rankin-ek zera erantzuten dio:

"BBCk liburu potoloa ematen die kazetariei, Produktoreentzako arauak, eta objektibotasun hitza ez da inoiz agertzen. Kazetari batek ezin du objetibo izan. Ezinezkoa da. Britainiarra edo espainiarra zara, baduzu iragan bat, hizkuntza bat, agian paratxutista baten gisara erori zinen historian. Horrek guztiak osatzen du zure subjektibotasuna. Baina inpartziala izan beharko zenuke. Kazetariaren obligazioa egia kontatzea da. Egia da Steer abertzaleen alde zegoela, baina era berean Larrinagako kartzelako sarraskiaren kontakizun osatuena eskaini zigun eta, orokorrean, Guda Zibilarena Euskal Herrian. Propagandista batek ez du bere aldekoen gehiegikeriak kontatzen".

Apirilaren bukaeran, Gernikako bonbardaketaren urteurrenarekin batera, Nicholas Rankin eta George Steer jr. Euskal Herrira etorriko dira. Semea, gainera, lehenengo aldiz. Ongi etorriak izan daitezela, kanpoko horrelako ahotsak behar ditugu-eta gaur egunean ere.