Topaketak-Encuentros (V), Kultur instalazioen etorkizuna
Gauzarik interesgarrienak ostiral goizean entzun nituen. Tabacalera izan zen goizeko gaia. Lehen orduan Josep Ramoneda (Bartzelonako CCCB-ko zuzendaria) aritu zen.
Josep Ramoneda, Bartzelonako CCCB
Aretora sartu naizenean, 9:50ean, hizketan hasi berria omen zegoen Ramoneda. Ez du power-point-ik erabili. Atrilean, zutik, mintzatu zaigu. Lasai.
Multikulturalismoaren sukarra gainditzen ari gara, zorionez. Eskubide radikal etniko eta erlijioso horiek arriskutsuak dira bere ustez. Laborategi horretan kiskali zen Jugoslabia ohia.
Gizartearen merkantilizazioa erabatekoa da egun: subjektu merkantilizatua arazo da.
Kant-en bi kontzeptu aipatu ditu: bata, emantzipazioa da (pentsatzeko eta erabakitzeko gai izatea; horretan lagun dezake kultur gune batek); bigarrena, erlatibismoaren aurka (pentsatu eta eragin balore unibertsalekin; bestela, lehen eta bigarren mailako hiritarrak sortzeko arriskua dago).
Garapen zientifikoa kontutan hartzekoa da ere, baina Hanna Arendt gogoan, “ezinezkoa da aurreratzea, egiten ditugun gauzak ulertzeko gai ez bagara”. Nanoteknologia, adibidez. Kontuz, arduratsu jokatu behar da.
Teknologiaren arriskuak:
Informazioaren gizartea: gehiegizko informazioa. Zero informazioa bezain txarra. Kultur gune berri hauen papera sarean seinaleak jartzea da, pertsonek orientazioa gal ez dezaten.
Banalizazioa edo hutsalkeria: klasiko izan behar da. Hau da, irizpide estetiko, etiko eta epistemologikoak behar ditugu.
Espirituaren eta gorputzaren industriek izan duten garapena: kontsumoaren logika da gorputza eta arima "hobetzea".
Demokrazia defektiboa: Margaret Thatcher-ek esan zuen "ez dago gizarterik, pertsonak baizik". Terriblea da, baina betetzen ari da. Eta hori asetutako gizarteen gaitza da.
Hau da, Ramonedaren ustez, markoa.
Kultura eta politikaren arteko harremana
Zergatik interesatzen zaizkie erakundeei kultur guneak?
Kulturak duen botere sinbolikoa: edozein agintarik erakutsi behar du kultur kromoren bat, baita baboenak ere.
Merkataritza- eta industri-dimentsioak: turistak erakartzeko argia edo foku da. CCCB kultur gunea da eta inoiz ez du funtzionatuko turisten esanetara. Gustura dago etxea betetzen zaionean, baina hori ez da edozein preziotan egin behar. Une honetan, 10 bisitaritik, 6,5 Bartzelona ingurukoak dira, 2,5 atzerritarrak eta 1 Kataluniakoa edo Espainiakoa. Eta antzekoa da Pompidou zentroak duen proportzioa. Tranpatxoa ere omen dago Parisko zentroan: bertan liburutegi publikoa sartzen baita. Dena den, kontutan hartzekoa da kultur industriak gorantz doazela.
Lehen esan du jendeak ez duela bereziki kultura eskatzen, baina badago eskaerarik, nahiz eta ez atera manifestaziotan. Lausoa da, eskatzaileak ez dira zorrotzak. Eta hori ez da ona. Adibide gisa, komunikabideetako kritikariek zein ondo tratatzen duten aipatu du. Ez da kexatuko, baina ez duela bere burua presionatuta ikusten.
Legitimitate demokratikoa: hierarkiaren lehen mailan jarri behar da publikotasunaren kudeaketaz mintzatzen garenean. Hau da, badute Ramoneda kargutik kentzerik, baina ezin dute muturra sartu haren programazioan. Oinarrizkoa da eta hasiera-hasieratik adostu beharrekoa. Hori eta adierazpen askatasuna. Aitortu du abantaila duela, Diputazioa baita patronorik handiena CCCBn eta berau eguneko tentsio politikotik at omen dago (Diputazioa).
CCCBri buruzko zenbait ohar
Migrazioa, etorkinak, berritasunak dira. Globalizazioak espazioa txikitu egin du eta denbora azeleratu. Raval auzoan 80.000 biztanle daude, horietatik % 55 etorkina da. Duela 10 urte, etorkinen portzentaia % 2koa zen. Gaur egungo migrazioa hirietara doa eta hori ere bada nobedadea.
Imaginario ezberdinak gurutzatu egiten dira. Hirietan espazio publiko eta ez publikoen arteko gurutzaketa gertatzen da. Azken horren adibide da Johannesburg hiria. Bertan, hiriaren erdialdeko plazak hutsik daude, Sowetora joan behar duzu. Hiriak espazio bakarra izan behar du eten multikulturalistari aurre egiteko.
Beste imaginarioekin gertatzen den intseminazioa: mugak puskatzen dira eta Europan bertako islama sortzen ari da, bertakoen marka nabarmena duena.
Gizateriaren ideia birsortu behar dugu, mehatxatuta baitago.
Bukatzeko, kultur guneak tipularen antzekoa izan behar du, Ramonedaren iritziz. Inbestigazio- eta esperimentazio-gunea da bihotza. Gero, gainerako kapak. Eta inbestigazioak ideiak behar ditu kuriositatearen motorra pizteko.
bagenu, coño, que estoy intentando el EGA...