Topaketak-Encuentros (III), San Telmo Museoa
Kafea hartu ondoren, San Telmo Museoari buruzko gogoeta etorri zen. Juan Velázquezek moderatu zuen Antoni Nicolau, Bartzelonako Hiriko Historiaren Museoko zuzendaria, Víctor Cageao, Kultura Ministerioko Estatu-Museoen Zuzendaritza Nagusiko goi kargua, eta Susana Soto San Telmo Museoko zuzendariaren arteko eztabaida. Bildutakoek egindako zenbait galdera ere erantzun zituzten.
Antoni Nicolau, Bartzelonako Hiriko Historiaren Museoa
12:10ean hasi da. Poliki, lasai, argi. Ondarea ez da esistitzen: sortu egin behar da.
Museoa: burgesia ilustratuaren gune sinbolikoa izan da.
Migrazioa: identitate-paradigmak aldatu egingo dira.
Glocalidad: "lo local ha de enmarcarse en el marco de lo global".
Adostasuna, kontsentsua: beharrezkoa politikaz ari garenean, baina oso arriskutsua kulturaz ari garenean. Kulturan ñabardura baita garrantzitsua.
Etorkizuneko museoek balio beharko dute "particular-universal" solasaldirako.
Museoek migrazio mugimenduekin egongo diren kontradikzioak azaleratzeko eta kultur eztabaida bultzatzeko gune izan beharko dute. Gune hauetan solasaldiak, eztabaidak, gatazkak… egon behar dute.
Erakusketa iraunkorrak: gaur egunean ezin dute betirako izan. Ez dakit maiztasuna zein den, baina aldatu behar ditugu noizean behin.
Lau helburu bete behar dituzte museoek:
Entretenimendua: interesa.
Heziketa: hitz malditoa.
Eskarmentua: norberarena…
Gizarte interakzioa.
Víctor Cageao, Kultura Ministerioko Estatu-Museoen Zuzendaritza Nagusia
12:35ean hasi eta datu mordoa bota du Víctorrek. Oso teknokrata azaldu da, baina argi eta garbi erakutsi digu Espainian dauden 1137 museoak buruan dituela tipoak.
Horietatik % 67,7 publikoak dira, % 30,6 pribatuak eta % 1,7 mistoak.
Power point-ari eraginez mintzatu da. Zutik. Espainiako Museo Sistemaren barruan dago San Telmo Museoa. Ministerioaren partehartzea zehaztu du.
Susana Soto, San Telmo Museoa
13:00ean iritsi zaio txanda. Proiektu museologikoa izan du berak hizpide (memoria eta lurraldea). Ostiral eguerdian hitz egingo du Nieto eta Sobejano arkitekto estudioko kide batek proiektu arkitektonikoaz.
San Telmo Museoa XVI. mendeko konbento dominikoa dela esan du. Museoaren historian zehar Aranzadik eta Josemiel Barandiaranek jokatutako paper garrantzitsuaz mintzatu da. Lehenengo krisiak 1960. hamarkadan hasi zirenetik, behin-behinekotasun egoeran dago museoa.
Krisia ez da hemengoa: Europan XIX. mende bukaeran eta XX. mende hasieran sortutako museotan orokorra da krisia.
Proiektuak San Telmo museoa ondare- eta kultur-gune bihurtzen du. Datu bat kontutan hartzekoa: Donostiak 1.200.000 turista-bisitari ditu urtean. Eraikinak dituen arazo mordoa zerrendatu du. 1991 urtean Mulhouseko Konferentzian "gizarte museoak" kontzeptua finkatu zela dio Susanak. 7 erreferente ere aipatu ditu: Grenoble, Lyon, Paris, Marseille, Montreal…
Aurrekontua 24 milioikoa da. 8 milioi Estatuak jarriko ditu eta Eusko Jaurlaritzak milioi 1.
Eztabaida
Juan Velázquez hasi da txandak banatzen. Ezagutu ez dudan emakume batek kritikatu du Gipuzkoako Foru Aldundiak parte ez hartzea obra garrantzitsu honetan.
Montserrat Fornellsek (San Telmo Museoko Lagunen Elkartea) eskatu du mikrofonoa. Donostia, Bilbo eta Gasteiz baino atzeratuago dago museo-azpiegiturei dagokienez. Elkarteak ia 700 bazkide dituela esan du. Eraikina zabaltzea eta proiektua bera gustuko ditu Montsek. Espero du behingoz proiektuak aurrera egitea, nahiz eta finantziazioa oraindik zehazteke dagoen. Eskandaluzkoa da Jaurlaritzak aurrekontuaren herena ez jartzea.
Erakusketa iraunkorei buruzko kontzeptua zehaztu du Nicolauk.
Santa Teresa zer den galdegin du norbaitek eta Foru Aldundiak jokatu beharreko paperaz. Susana Sotok esan du San Telmok proposatu zuela bat-egitea eta museo-gune bakarra egokitzat jo du. Badagoela aukerarik museo-auzoa sortzeko Alde Zaharrean: San Telmo, Santa Teresa, Urgull, Aquarium, Itsas Museoa…
Odón Elorzak benetan ari direla esan du, oraingoan baietz. Gainerako erakundeek konpromiso handiagorik hartzen ez badute ere, aurrera egingo duela Udalak. Foru Aldundia prest zegoela San Telmo Museoa bere baitan hartzeko, baina hiriak ez duela ondare hori galdu nahi.
Antoni Nicolauk harreman txar horiek konpondu behar direla dio, kanpotik begiratuta. Hiritarra, bisitaria, ez doa Udalaren museo batera edo Diputazioaren museo batera. Bost axola zaio hori herritarrari. Arduragabekeria litzateke Santa Teresa eta San Telmo proiektuak bat ez egitea.
Antton Azpitartek, Donostia Kulturako zuzendariak, San Telmo euskal gizartearena behar duela izan adierazi du. Eusko Jaurlaritzari hartutako erabakia berriro pentsatzeko eskatu dio.
Juan Velázquezek finantzabide pribatuaren gaia jarri du mahai gainean. Víctor Cageaok esan du ekimen oso zehatzetan jorratzen dela bide hori (errestaurazio batzuk, ekitaldiren bat). Hori, behintzat, Ministerioaren eremuan.
Cageaoren ustez, munduarena, mundukoa da ondarea, ez da herriarena, ezta Gipuzkoarena ere. Gizartearentzat direla museoak. Era berean, bildumak ematen diola singulartasuna museo bati eta hori ezin dela ahaztu.
Bestalde, azpiegitura honek aldakorra (“versátil”) izan behar du derrigorrez. Hasiera-hasieratik komeni da kontutan hartzea. Izan ere, ondareak diru-kostu bat du. Hau da, joerak alda daitezke eta, urte batzuk barru, dirurik gabe egon gaitezke erronka horiei aurre egiteko.
Honela amaitu zen goizekoa.
