Zapping egitea eta poligamia
Azkenaldian poligamo hutsa bihurtuta nagoela aitortzen du Xabierrek. Garai batean irakurle monogamo kontsekutiboa (liburu asko irakurri arren, eta aldiro beraz aldatu, batekin zegoen bitartean beti fidel beste inor gogoan hartu gabe) baina orain, berriz: bizioa?, adin ertainaren krisia?, aukeren gehiegia?, beren orrialde birjinetatik keinu egiten zidaten liburu gaxteen azal liluragarriak?, kontrazaletako aupamen sujerikorrak?, azal biguneko edizioen prezio merkea? Zer gerta ere, gero eta liburu gehiago irakurtzen omen ditu gure Xabierrek, nahas-mahas, aldi berean. Poligamiara jotzen duela alegia.
Aitortu behar dut ni betidanik izan naizela poligamo samarra, liburu-kontutan ezezik, baita bizitzaren beste hainbat afizio, zaletasun, lan-mota, ohitura, pasarte eta lagun-girotan ere. Bizitza monogamia antzuan alferrik galtzeko baino konplexuegia da. Behin, lagun artean, apaiz katoliko zintzoa tarteko zela, norbaitek ulertezintzat salatu zuen sexu-kontutan arrak zein emeak aldi berean gustuko zituen adiskidea. Eta abadeak berriz, zera esan zuen: Bai, behar bada arrazoi duk, baina maitasuna honen urri dugun gizarte honetan ez duk gero erraza horren alderdi ezberdinak maitatzeko ahalmen handi hori duena besterik gabe gutxiestea. Geroztik, inoiz izandako zalantza izpiak uxatu zitzaizkidan.
Baina gatozen liburutara. Nik aspaldi galdu nuen liburuak banan-banan eta osorik irakurtzeko derrigortasuna. Baita ustez idazlerik onenaren irakurgaia aspergarritzat jotzeko konplexua ere. Literaturak, zineak, antzerkiak, kazetaritzak edo telebistak, bertsolariaren bat-bateko bertsoak bezalaxe, lehenengoan behar du ulergarri, sinesgarri, gozagarri, betegarri edo eskuragarri izan. Ez dago bigarren aukerarik. Nik ez diet behintzat ematen. Ez lehen eta are gutxiago orain.
“Are gutxiago orain” –diot, Xabierrek bere baitan zer dela eta ulertzen ez duen arren, gure denbora arras zatikatu, sakabanatu, bizkortu eta segmentatu delako; pazientzia, aldiz, gutxitu, murriztu, txikertu, agortu eta ahitu; eta aldakuntza-guraria, berriz, gehitu, handitu, aniztu eta ugaldu. Telefilmetan zine-pelikuletan baino askoz ere irudi naroago eta sekuentzia labur gehiago dagoen bezalaxe, gure bizitzan ere gauza diferente gehiago egin nahi dugu denbora laburragoan. Jendeak ez du esne-berbarik nahi, ezta egunero menu berbera ere. Gaur egungo egunkariak eta duela hogei urtekoak alderatu besterik ez dago. Gero eta “santu” gehiago, testu gutxiago eta bariazio joriago. Ez dakit hau txarra ala ona den, horrela gertatzen ari dena baino. Aspalditxo formulatua gainera, ez naiz ezer deskubritzen ari.
Gaur egun inoiz baino zine gehiago ikusten da, baina inoiz ez da historian izan filmak sekula osorik ikusten ez dituen orain bezainbat jenderik. Telebistako ikusentzuleen artean askoz ere gehiago dira honez gero dena delako programa amaitzeka oheratzen garenok, amaitu arte fidel-fidel irauten dutenak baino. Eta, aldi berean, sekula ez da gaur bezainbat genero ezberdinik kontsumitu, ez formato batetik bestera egun bezain erraz pasatu, ezta jira eta buelta denak elkarrekin nahas-mahastu eta lehengo lepotik ostera berrekin ere.
Gaur egungo futbolaren arazoetako bat partiden larregizko luzapena da. Gure etxeetako arasak sekula osorik irakurri, ikusi edo entzun gabeko liburuez, bideoez, DVDz edo CDz beteta daude. Eta ni telebistaurreko blogaria naiz. Ez dakit ikusten ditudan huskeriak aldi berean blogak idazteko bezain xinpleak direlako, edota idazten ditudan errazkeria arolek ez didatelako telebista jarraitzerik eragozten.
Begira (ez gero inori esan), ni San Mamesera joaten naizenean, lehenengo zatia tribunan eserita ikusi ohi dut eta bigarrena Euskadi Irratiz entzuten etxeratu izaten naiz. Ikuskizun berbera, bi ikuspegiz. Zapping egiteko modu bat gehiago besterik ez da. Izan ere, zer da poligamia zapping egitea baino?
Ah… kopa-finala Sevillak irabazi du.