Pasazaite, argitaletxe berri bat Euskal Herrian
Barkatuko didazue, baina argitaletxe honi buruz idatzi aurretik, edizioari buruzko apunte batzuk botako ditut.
André Schiffrin estatubatuarra editorea da. Eskarmentu handikoa, gainera; 1962an hasi baitzen lanean. Aitak (beste batzuekin batera) sortutako Pantheon Books-en ibili zen 1990rarte eta urte horretan sortu zuen oraingo proiektua, The New Press.
Alicia Dujovne Ortizek idatzitako El dinero y las palabras artikuluan izan nuen Schiffrin-ek idatzitako titulu bereko liburuaren berri. Duela hilabete irakurri nuen Penínsulak kaleratutako liburua. Bi lan labur biltzen ditu: El dinero y las palabras (2010) eta La edición sin editores (1990).
Edizioaren mundua kapitalismoaren laborategi gisa aztertzen du liburuak. Izan ere, XX. mendeko bigarren zatia ondo aurreratua izan arte, oraindik XIX. mendeko argitaletxeen eredua zegoen indarrean nagusiki.
Editorearena ofizio bat zen, ez negozio bat. Liburu interesgarriak publikatu, fakturak pagatu eta mozkinen bat atera urte amaieran. % 1a, normalean.
Kapitalismoaren munstro erraldoiek edizioaren mundua begiz jo zutenean, aldiz, prestigiodun argitaletxeak erostea izan zuten xede. Eta erraldoiak sartzen ziren tokian, jada ez zen nahikoa fakturak pagatzea: urtero % 15eko irabaziak lortu behar ziren, gutxienez.
Mozkinak lortzeko egile eta titulu gutxiago izan behar katalogoan, liburuen salmenta plana minimo batzuetara iritsi behar (20.000 aleko tiradak duela 10 urte; 60.000koak egun AEBetako argitaletxe handietan), etab.
Erraldoiek merkatua kontrolatzen badute ere, liburu interesgarrienak argitaletxe independenteek kaleratzen dituzte. Arazoa baino, banaketa eta hedapena dira. Frantzian, argitaletxe txikiek urtero publikatzen diren 38.000 liburuen herena argitaratzen badute ere, salmentetan soilik %1a dira.
Honetaz gogoratu nintzen pasa den ostegunean Donostiako Kaxilda Liburudenda zabaldu berrian Pasazaite argitaletxearen lehen liburua aurkezten zuten bitartean Ion Olanok eta Josu Zabaletak. Argitaletxearen atzean Xabi Queiruga galegoa dago. Eta euskara ikasten ari den galego honek euskarara itzulitako liburuak publikatzeko proiektua abiatu du hainbat laguntzailerekin.
Lehenengo liburua Andrej Longo italiarraren Hamar da. Sustatun kontatzen dute zertan dabiltzan Pasazaite, inportazioko liburuak apuntean. Itzultzaileari dagokion tokia eman nahi diotenez, Josu Zabaletari elkarrizketa bat egin diote bideo honetan.
Zorte on eta urte askotarako Pasazaite eta Kaxilda!
Eguneraketa. Uztailak 16. 21:35. Gaur goizean Leioako Liburutegiak tuit baten bidez gogorarazi didan bezala, argitaletxe txiki gehiago sortu da azken boladan: Edo! argitaletxea eta Gaumin, besteak beste.
Las editoriales pequeñas nos dan vida (este apunte en castellano).
