Garagoittiko Orakulua

 Argazkiak.org | Zugaitza jaten © cc-by-sa: txikillana

Iratiko basua, oi baso basatia! / Trunko barrura irensten düzü / oi metalezko plakia!

 Argazkiak.org | Kertena 1 © cc-by-sa: txikillana

Hónek bixok ostera, Arrasate inguruko Larrinoko zugaitz bi diraz. Edonora eruateko morokuak, kertenetik helduta.

 Argazkiak.org | Kertena 2 © cc-by-sa: txikillana

 Argazkiak.org | Ikubilla lako intxaurra © cc-by-sa: txikillana

Eta hamen, aittagiñarrebak mendittik ekarrittako intxaur mutantia. Arditturriko minetako "esteil" radiaktibuak edo...

 Argazkiak.org | Gargola © cc-by-sa: txikillana

Jornada partidua egitten nenbixanian, eguardixan denporapasan, Mutrikuko turismo bulego gaiñian (Txurrukan estatua iraultzaillian onduan) askotan topatzen neban gargola sinpatiko hau. Ez neban posturarik onenian harrapau orraittiok (batzutan aurreko eskuak txintxilizk eta behera begira egoten zan).

Hi-tech (low-suel) etxia, Irunen. Eskuman, zugaitzan integraziño bikaiña ikusten da. Oso feng-shui ona.

 Argazkiak.org | Perurena © cc-by-sa: txikillana

Gigerren inspiraziñua Oiartzungo Perurenaneko taberna honetan etorri zan, sardau botillia eranda gero.

 Aiako Harriyan, ostera, marraskillo eta arkaziya arteko hibrido honek ederto jaten dihardu plakia; nahiz eta hagiñik ez izan.

 Jabi "Ostekue" aulestiarrak barixakuero ekartzen desku berdura poltsia etxera. Ez dogunez jakitzen astion zer tokatzen dan, beti da sorpresia haren poltsia zabaltzia. Entsalada erromantikua egitteko moduko zanahorixak, esate baterako.

 ¿Eta arrautza hau? Eskua neria da, eta ezagutzen nabenak ba dakixe esku txikixa ez dakatela. Halako troskua erruteko, alu politta geratuko jakon oillo gaixuari. Normala zimurrak urtetzia.

Entzuizu hamen saiuori.

Entzun Aittitta Raduga interneten, Arrosa Sareko podcast bikaiñian. Baitta uhiñetan be: Lekeitioko Arrakala, Eibarko Matrallako, Bittorixako Hala Bedi, Iruñeako Eguzki, Bilboko Tas-Tas, Oreretako Zintzilik, Urruñako Info7 eta Oiartzun radixuetan.

Kaixo aspaldiko partez, guraso amantisimuak. Gaurko ikasgaixan moztasuna bere garrantzixan proportziñokua da, beraz ondo apuntau gero.

Iñoiz aittatu dogun harittik, garrantzitsua da txiki-txikittandik umiari bere ahalguztiduntasuna jakiñaraztia. Zentzu honetan sakonduta, ahalmen hau norbere desiuak instantaneoki betetzian gorpuzten da. Eta hau praktikan jartzeko modurik egokixena jatekuakin da, zihetzago esanda, erosketak egitteko momentua.

 Hau da: erosittako gaixak pillatzen goiazen neurrixan, gure erregetxuan gurarixak ametralladoria letxe hasiko dira urtetzen, eta guraso onak bagara bere ahotxuak emon ahala kunplitzen juan biharko gara. Hau etorkizunian trauma larrixak jota ez geratzia nahi badogu, jakiña. Bardin detsa nun eta noiz dan (dendako kolan; paso zebran; kajero automatikuan; pegorako eskillara erdixan...), etxeko printzesiari ez detsagu laga bihar tripazorri lazgarririk igartzen. Momentuan emon bihar jako kutixiazko nan-nan. Nahiz eta ordu laren barru bazkalordua izan. Batez be aurreko otordua hartu nahi izan ez badau. Gosia... gerra ostian pasau genduan nahikua-ta.

****

EGUNERAKETA: 2023-I-14ian, amaittutzat emoten dot nere "guraso estreinatu berri" fasia; atzetik etorriko dirazenendako, erabilgarrixa izan leikialakuan, momorró txiki bat sortzeko aholku guztiak hamentxe ipiñi dittudaz.

 Argazkiak.org | Zaragoza 2 © cc-by-sa: txikillana

Gehixen harrittu ninduana, ziklista aragonesak euren eskubidiak aldarrikatzeko forma berezixa izan zan. Trafikua moztu barik, semaforuak errespetauta, oiñezkuen pasabidietan geratuta... Ikustekuak ziran bide baztarreko jentian txaluak, kotxe gidarixen elkartasun pitadak... Hori ikustian zera esan neban: "Euskaldunak tontuak gara: kaliak mozten eta autobusak erretzen ¿ze elkartasun klase espero geinkie gu?"

Argazkiak.org | Marcha Ciclonudista © cc-by-sa: txikillana

Bertan ezagutu neban Pablo Giron titiriterua, gerora nere lagunik onenetakua bihurtu dana. Zer esanik ez, honek guzti honek eragin haundixa izan zebala Bilbon 2002xan egindako "equinchan".

 Argazkiak.org | Pablo Giron © cc-by-sa: txikillana

Hau be sorpresia izan dok. Umetatik izandako erreferentziak –libururik irakorri barik izaten dirazen ideak- esaten zeben Dickensena idazkera errez eta melodramatikua zala, eta bide batez txarra. Eta bai: idazkera konplexu horretatik nahi dan beste sensibleria eta malko merke etara leikez, pelikulak egitteko esate baterako. Baiña askoz be gehixago dok. Londres zahar eta ustelan deskribapenak gozamen hutsa dittuk -¿zer dakat nik ustelakin, hainbeste maittatzeko?- eta pertsonai mizkiñen erretratu gaiztuak aulka gaiñian bueltak egitteko modukuak dittuk, “hau kabroia Dickens hau” esanaz batera. Liburuan lehelengo zatixan batez be, gertakarixak harilkatu biharra ez dagon bittartian. Gero, argumentuan piezak enkajau biharran malabarismua dator –azken fiñian, izperringi folletin bat izan zan “Oliver Twist”- eta orduan ezagun dok idazlia arduratuago zeguala itxura koherente bat emon biharraz, idaztiakin gozatziaz baiño.

Argazkiak.org | Portu baztarra © cc-by-sa: txikillana

Entzuizu hamen saiuori

Entzuizu hamen ipoiñori.

*** "Azkuen Ipoin Bildumia" Arrakala Irratijan 2004 eta 2007 urtien artian grabautako ipoin txorta bat da. Resurreccion Maria Azkuek bere "Euskalerriaren Yakintza" liburu kolekziñuan (4 tomo), tomo bat osorik eskintzen detsa ipoiñei, eta berau izan da ekoizpen honetarako erabilli dogun oiñarrixa. Azkuek jatorriko euskalkixan jaso zittuan ipoiñak, 1910 inguruan. Guk hórrek euskalkixok mantendu doguz, herri bakotxeko doiñu eta hizketak ahal danik eta fidelen errespetatuta.

Entzun hamentxe saiuori.

Entzun Aittitta Raduga interneten, Arrosa Sareko podcast bikaiñian. Baitta uhiñetan be: Lekeitioko Arrakala, Eibarko Matrallako, Bittorixako Hala Bedi, Iruñeako Eguzki, Bilboko Tas-Tas, Oreretako Zintzilik, Urruñako Info7 eta Oiartzun radixuetan.