Ataun - Urrezko izara
Entzuizu hamen ipoiñori.
*** "Azkuen Ipoin Bildumia" Arrakala Irratijan 2004 eta 2007 urtien artian grabautako ipoin txorta bat da. Resurreccion Maria Azkuek bere "Euskalerriaren Yakintza" liburu kolekziñuan (4 tomo), tomo bat osorik eskintzen detsa ipoiñei, eta berau izan da ekoizpen honetarako erabilli dogun oiñarrixa. Azkuek jatorriko euskalkixan jaso zittuan ipoiñak, 1910 inguruan. Guk hórrek euskalkixok mantendu doguz, herri bakotxeko doiñu eta hizketak ahal danik eta fidelen errespetatuta.
Ataun - Tartalo
Entzuizu hamen ipoiñori.
*** "Azkuen Ipoin Bildumia" Arrakala Irratijan 2004 eta 2007 urtien artian grabautako ipoin txorta bat da. Resurreccion Maria Azkuek bere "Euskalerriaren Yakintza" liburu kolekziñuan (4 tomo), tomo bat osorik eskintzen detsa ipoiñei, eta berau izan da ekoizpen honetarako erabilli dogun oiñarrixa. Azkuek jatorriko euskalkixan jaso zittuan ipoiñak, 1910 inguruan. Guk hórrek euskalkixok mantendu doguz, herri bakotxeko doiñu eta hizketak ahal danik eta fidelen errespetatuta.
BIGARRENGOTZ, Mezo Bigarrena
Mezo Bigarrena kantari algortarrari buruzko irratsaio monografikua. Zati bittan (bakotxak 55 bat minuto). Bertsiñua "En este barrio" (Mezo / Juan Carlos Baglietto)
Eta saio guztiak hamen dakazuz entzuteko moduan. Bestalde, Aittitta Raduga uhiñetan entzun zeinke: Lekeitioko Arrakala, Eibarko Matrallako, Bittorixako Hala Bedi, Iruñeako Eguzki, Bilboko Tas-Tas, Oreretako Zintzilik, Urruñako Info7, Oiartzun irratixan... Eta interneten, Arrosa Sareko podcast bikaiñian be topauko gaittuzu.
¡Qué kitsch es el flysch!
Etxalarren goizian goiz
Ataun - San Pedroren urdaila
Entzuizu hamen ipoiñori.
*** "Azkuen Ipoin Bildumia" Arrakala Irratijan 2004 eta 2007 urtien artian grabautako ipoin txorta bat da. Resurreccion Maria Azkuek bere "Euskalerriaren Yakintza" liburu kolekziñuan (4 tomo), tomo bat osorik eskintzen detsa ipoiñei, eta berau izan da ekoizpen honetarako erabilli dogun oiñarrixa. Azkuek jatorriko euskalkixan jaso zittuan ipoiñak, 1910 inguruan. Guk hórrek euskalkixok mantendu doguz, herri bakotxeko doiñu eta hizketak ahal danik eta fidelen errespetatuta.
Rum fool of mirrors
Listen here and repeat in the nearest free radio station chez vous.
Eta saio guztiak hamen dakazuz entzuteko moduan. Bestalde, Aittitta Raduga uhiñetan entzun zeinke: Lekeitioko Arrakala, Eibarko Matrallako, Bittorixako Hala Bedi, Iruñeako Eguzki, Bilboko Tas-Tas, Oreretako Zintzilik, Urruñako Info7, Oiartzun irratixan... Eta interneten, Arrosa Sareko podcast bikaiñian be topauko gaittuzu.
Domekako bunkerradia
- Eibartarrak zerrendatik lau: Mikel Lizarralde eta Imanol Trebiño;
Juanjo Araolaza be etorri bazan be, azkenian ez zan ibillaldixan sartu
ondoezik zegualako.
- Frentes de Euzkadittik luxuzko aditu taldia: Jon Etxezarraga
"Akondia", Francis "Montaud" eta Josu Algortakua.
- Markina-Xemeingo frentia ikertzen buru-belarri dabizen lagun bi:
Alberto Unamuno "Aina" eta Patxi "Halabedi".
(Aina, Akondia, Trebi, Montaud, Oier. Argazkixa: Mikel Lizarralde)
Agiñatik hasi genduan ibilbidia: han Eibarren osorik geratzen dirazen porlanezko azken bunkerrak ikusi genduzen. Baitta ni aurretik erreparau bako detalle bat topau be: ametralladora-tripode baten markia lurrian.
(Argazkixa: Mikel Lizarralde)
Handik jaitsitta Bereinkuko sakonera jaitsi eta Makarda basarrira igo genduan, hau da, Itturretarutz. Kalamuako golpisten tiruen "haizebian" dagon lekua izanda, fortifikaziño arrastorik ez. Baldakotxuntxurrera igo ahala, ezagun da leku arriskutsua zala hori: hiru ametralladora-etxe (markiñarrezko izendapen tradizionala erabillitta), bere trintxera-sare eta bide babestuekin komunikauta, baitta zelatari postu eta polboriñen batekin be.
Argazkiak.org | Baldakotxuntxurra I © cc-by-sa: txikillana
(Argazkixa: Mikel Lizarralde. Gure alderdi guapuena hartzen, bikaiña).
Markiñarutz hartuta, Markiz basarri parian beste bunker bat, lehertuta, Ainak lokalizauta (nik ez neban ezagutzen): espazio haundixa, blindaje gitxi, hiru leihatilla beherutzko aldaparara 45-60 gradutako inklinaziñuaz... adituen arabera, hórrek ezaugarrixok aginte postu batenak diraz.
(Argazkixa: Mikel Lizarralde)
Laituara bueltan juanda, Kurutzebarrittik zihar segidu genduan eta Ainak Iturriaga basarri ondoko porlan zatixak erakutsi zeskuazen; ezin izan genduan argittu GCE arrastua dan edo bestelako eraikiña.
(Argazkixa: Mikel Lizarralde)
Lurgarrietatik behera, hango trintxera sarietatik zihar, azken
bunkerrera allegau giñan: Munibe jauregiko terrenuan dagona,
"Iparragirre" izenez ezagutzen doguna: Kalamuan parez pare, ixa metro
bateko blindajiakin (granada kolpia jasotzeko arriskuan proportzionala),
ikusgarri-ikusgarrixa inguruko sasitzak garbittuta.
(Argazkixan, sasixak garbittu aurretik)
Erakustaldi politta izan dala uste dot (nahiz eta ni neu azkenian pizkat saturauta amaittu doten). Jakiña, posiziño guzti hórrek hobeto aztertu bihar diraz, lehelengo eta bigarren lineak bereiztu, arrastuak GCE dirazen edo ez sigurtatu... Markiñarrak darabixen ganoriakin, egingo dabe bai.
Hamen ibillaldixan ikusittako bunkerren kokapena:
Eta Mikelen azken argazkixa: "The troopers".
Mikel Lizarralden argazki guztiak, hamen
Eta ibillaldi honi buruzko Frentes de Euzkadi foroko mezuak, off topic eta guzti, hamen.
Mariñel alu baten kontakizunak
“Las aventuras de Tom Sawyer”, Mark Twain.
Zelako ondo erretratatzen daben umien izaeria mariñel alu honek. Begi zorrotza, parakaidista sentimentua, gauza txiki (sasoi horretan haundi) askori ume begiradia ipintzen dakixana, eta gero nagusixen ikuspegi sarkastikuakin (baiña ez gaiztoki, halan be) itzultzen. Liburu modernua begittandu jata bere sasoirako. Mutikuen kontakizuna da azken fiñian, konplikaziño askorik bakua beraz, baiña horretxegaittik be biharbada, orduko kanonen bat edo beste apurtzen dabela iruditzen jata (ez dakitt zihur eta ez dot jakingo, azterketa sakonik egitteko asmorik bez). Amerikanua be ba da idazlia, zentzu onian. Txorta bateko lehelengo liburua izan da hau, eta azken hiru kapitulutako abentura espeleologikua asko gustau jata, gehixago, jakin dotenian McDougalen koba hori benetan existitzen dala, turistikoki oso explotaua hori bai.
Atentziñua deittu destan beste gauzia, esklabuei buruz berba egitten dan naturalidadia. Nahiz eta bere bizitzan amaieran abolizionistia izan, Mark Twainek esklabutza sistemia bete-betian ezagutu zeban gaztaruan, baitta Konfederauekin gerria egiñ be. Halan be, egitten dirazen aittamenak oso humanuak dira eta, liburuetako beste hainbeste gauzekin batera, sarkastikuak eta kritikuak.
“Tom Sawyer detective” eta “Tom Sawyer en el extranjero”, ale berian etorri arren, zihero desbardiñak dittuk. Lehelengua, Europako gertakari baten kronikia Iparrameriketara transplantautakua da, idazliak berak diño; eta krimen baten inguruko endredu bat da, amaieran epaiketa eta abogauen kontakizun hain tipikuakin amaitzen dana. Tom Sawyer horrek ez daka ixa zerikusirik lehelengo liburukuakin. Ezagun da hogei urte geruago idatzitta dala; aipamen batzungaittik Tom Sawyer ondiok gaztia dala ikusi leike, baiña bere jokaeria gehixago da Sherlock Holmes zorrotz eta heldu batena.
Bai honetan eta bai hurrenguan be, kontakizunan denporan igartzen da aldia. Lehelengo liburu osuan umetzaroko denporia da, poliki-poliki doiana, detallez detalle eta ordubete barruan gertatu leikezen gauza guztietan geratuta. Beste bixetan barriz, egunak eta hilliak hegaztaran pasatzen diraz, desenlazera juateko prisaz moduan, eta hala suertatzen dira lehelengua baiño zatixa motzaguak.
Hirugarrena da harrigarrixena, igual. Globo baten egindako bidaixa (Jules Vernen sasoiko modan), basamortu gaiñetik pasatzian ikusittako irudixak bereziki ederrak dira (lehoi bakartixa iratargipian...). Bestalde, liburu osua atxekixa baiño ez dirudi, Tom “azkarra” bere lagun bixen kontrapuntuakin zirikatzeko (Huck, zuri homelessa eta Jim, esklabu baltza), Peru Abarka eta Maisu Juanen arteko berbaldixen antzian. Idazliak hainbeste konbentziño eta injustiziari erasotzen detsa modu honetan, sarkasmo fiñez (EEBB-etako politika exteriorrana, etc).
Gogo bi geratu jataz honen ostian: Tom Sawyerrena jatorrizko bertsiñuan irakortzia (ingles slangezkua) eta Huckleberry Fiñena (hau zain dakat armarixuan).
Ataun - San Martin eta Basajauna
Entzuizu hamen ipoiñori.
*** "Azkuen Ipoin Bildumia" Arrakala Irratijan 2004 eta 2007 urtien artian grabautako ipoin txorta bat da. Resurreccion Maria Azkuek bere "Euskalerriaren Yakintza" liburu kolekziñuan (4 tomo), tomo bat osorik eskintzen detsa ipoiñei, eta berau izan da ekoizpen honetarako erabilli dogun oiñarrixa. Azkuek jatorriko euskalkixan jaso zittuan ipoiñak, 1910 inguruan. Guk hórrek euskalkixok mantendu doguz, herri bakotxeko doiñu eta hizketak ahal danik eta fidelen errespetatuta.
