Isiluneen Sekretua

Hainbat aztarna aurkitu izan dira idazkera erabili aurreko garaikoak, historiaurrekoak, alegia. Arkeologoek antolatu eta sailkatu dituzte, eta antropologiak, oro har, gaiaren barruan buru-belarri murgildu eta garai haietako pertsonen gizarte antolaketak, ohiturak, errituak, sineskerak eta jakinduria zer-nolakoak izango ziren hipotesiak eraiki eta konkatu dizkigu.

"Oinaztargiak" bildumak hipotesi haien dibulgazioa janzten zuen. Gaurko musika-lanak  "CromagMaster" izena du dokumentalaren gaiak hala iradoki zidalako, baina haren musikak guretzat hain urrun dagoen eta desberdina izango zen antzinako mundu hura ezagutzeko zailtasuna behelaino lauso baten modura, arrasto misteriotsuen gisa agertu nahi izan du, beti bezala amaieran melodia bat definitzen delarik.

Musikak edo irudiek eskutik heldu eta nora-nora eramaten gaituzte. Batzuetan zirrara hori errepikatzen ahalegintzen gara ahal dugun moduan.

Ametsen munduko atezaina bailitzan agertzen da artizarra ilunabarretan eguzkia ezkutatzen den lekuan, eta egunsentia baino lehen, berriz, ametsen mundu hartako atea ixten du ekialdetik argitasuna, eguzkia, eguna eta errealitatea irits daitezen. 

Izan ere, arratsaldeko izarra, artizarra, alegia, marinelen kantuko goizeko izarra ere bada.

Eta maitasunaren jainkosa erromatarrentzat

Eta ¨Oinaztargiak¨ bildumako lan bat da Artizarra.

Oinaztargi bilduma osoa bezala, "Artzaia" ere orain urte dexente egin nuen, orduan nituen baliabide teknologiko-musikalen baldintzekin.

00:00 "Artzaia"-k txistu-hots batetik, danbolin-hots batetik eta soinu-txiki-hots batetik ateratako laginekin osaturiko hasiera du. 

00:35 Pertsona-ahotsak azaltzen dira, emakume tesituran melodiak jarraitzen du, koruak kolpeak ematen ditu eta ahots baten xuxurlak egiten du kontradenbora.

00:40 Melodiaren laguna entzuten da bonbardinoa, fliskornoa edo antzeko orkestra-instrumentu baten emulazioaren bidez, nahiko uhin karratua. Atzean hariak azaltzen dira eta beren lekua lortzen dute musika-lanean.

01:15 Berriro hasten da motibu osoa bukatu arte. 1:50

Analisi horretaz aparte, niretzat gure antzinako munduari nolabaiteko keinua egin ondoren, mendien handitasuna da emozio nagusia, emakume ahotsak urrunera begirako poesia marraztu eta ahots xuxurlak lanbro artean murgilaraztera bultzatzen nauelarik.

Perkusioak leku txikia du Oinaztargiak-en. Erritmoak, ordea, nabaria.

Amama edo aittitta bilobarekin edo bilobekin sutondoan ipuinak kontatzen, edo ohe ondoan, edo haren magalean ... gure barru-barruan dagoen irudia da. Oroitzapen gozoak, sentimendu atseginak. Maitasuna eta babesa, haur bati eman dakiokeen oparirik handiena. 

Gaurko musika hor kokatzen dut, eskena goxo horretan, azpi monotono baten gainean, kulunka baten antzera, musika-geruza berriak agertzen dira, fereka berriak ipuinaren gertakarien pare. Klik baten bidez entzuteko moduan duzu

Oraingo honetan Elgoibarko Taupada antzeztaldeak Antoine De Saint Exupéry-ren Le Petit Prince (Printze Txikia) -ren egokikuntzarako prestatu nuen beste giroketa-musika bat aurkeztuko dizuet.

Lan guztia egin nuen gustura. Aurrekoan aurkeztu nuen "Botilen Dantza"-rekin batera honako hau, "Nemiduri Sarrera", alegia, izan da Oinaztargiak bildumarako apartatu dudana.

"Sarrera" izena eman nion Nemiduri planeta agertuko zen unerako prestatu bainuen, baina ze izen "Nemiduri", ezta? Hara, irakurri aldrebes, atzekoz aurrera. Orduan jabetuko zara musikaren nondik-norakoaz.

Argazki xume batek beste denbora batzuk eta bertan dauden eta ez dauden pertsonen oroitzapenak ekarri ohi ditu gogora. Oroitzapenak ez ezik, sentimendu edo emozioak ere bai, kasuan kasu.

Argazkiaren lekua bideo erreportaia batek hartzen duenean, oroitzapenetik deskribapenerako jauzia egin daiteke. Edo ez. Edukiaren eta tratamenduaren arabera.

Kontua da Korsikarako bidaia bati azpiko musika jartzeko eskatu zitzaidala. Ohartuko zara batzuetan efektu itxura handiagoa duela eta beste batzuetan, berriz, abesti baten forma antzematen zaiola.

Giroketa desberdinak egin nituen, denak segidan, elkarren arteko koherentzia bilatuz, baina irudietan ageri zena azpimarratuz. Ea antzematen diozun ze giro, momentu edo irudiri erantzuten dion pasarte bakoitzak: bidaia bera, eguzkia, udako bero kiskalgarria, eliza, mugimenduak ...

Nola musikatu ilusioa? Edo... zergatik ipini nion "Ilusioa" izena musika hari?

Musika ala izenburua, asmoa, zer izango zen lehena? Egia esan, ez dut gogoratzen, baina banago lehena musika izango zelakoan, eta beronek barreiatzen zituen emozioetan ilusioaren antzeko zerbait identifikatuko nuela.

Halere, bizkor lotuko nituen musika-lanaren eta beronen izena, egun batean ez baita musika ehuntzen, nahiz eta 01:09 baizik ez iraun.

Dena instrumentu elektronikoz egina, nahikoa aspaldi, etengabeko mugimenduan ari diren tximeleta moduko batzuk goi-erregistroan, atzean, eta niri behinik-behin lasaitasuna ematen didan melodia irristatzen da mugimendu motelean tinbre modulatu batekin. 

Agian, aurreko paragrafoaz pentsatzea baino errazagoa da musika-lana entzutea.

Oroitzapenak barruan ditugu, baina zerbaitek piztu edo deitu egiten ditu, ikusi edo entzun dugun zerbaitek, zapore edo usainen batek, pertsona baten hurbiltasunak, argazki batek...

Musikak ere piztu ohi ditu oroitzapenak. Gaurko musika gozoa da, dramatismo eta ustekabe gutxikoa, laua, jolas atsegin baten modukoa edo konpromiso gutxiko irribarre txiki baten antzekoa.

"Oinaztargiak" bildumaren beste lan bat da. Behean klik egin eta entzungo duzu.  

<

Non edo non oraindik tente

Hor ageri dira dezente 

Harri mardulak mendez mende

Gure arbasoak presente

Halako misteriorik harritzar horiek mendi edo landa zabaletan ikustean! 

Hara, haiei buruzko dokumental bati azpiko musika ipini behar izan nion eta  zeltengandik gertuago egon zitekeen zolitasuna eman nion tinbreari melodia tinko bezain erraz bat eraikiz.

Hau ere, Oinaztargiak izeneko bilduma batekoa da  1987 tik 2004ra bitartean egin nituen hainbat ikusentzunezkoren azpiko musika lanez osatua.  Trikuharriak  izena du.