Matxistak, deseroso
Pasa den igandeko BERRIAren portada, igandero bezala, irudi handi batekin ilustratuta: liburu banaren ostean pertsona bi ezkutatuta. Letra handietan Amaia Lasa eta Danele Sarriugarte dio. Txikiagoetan hauxe: "Bi sortzaile, bi emakume, bi belaunaldi elkartu ditu estreinakoz BERRIAk argitaratu duen 'Ahometan' sail berrian. Literaturaz, bizitzaz, feminismoaz eta beste hamaika kontutaz aritu dira, luze eta zabal". Barruan artikulu-elkarrizketa-erreportaje luzea.
Hori paperezko edizioan. Edizio digitalean, ordea, portadarik ez dago, baina bai artikulua, jakina. Era berean, erantzunak laga litezke. Normalean, arlo hori nahiko hutsik egoten da, begiratzea besterik ez dago aukera eskaintzen duten komunikabide euskaldunetan, orokorrean erantzun gutxitxo izaten dela, zoritxarrez. Hala eta guztiz ere, artikulu honetan hainbat iruzkin idatzi dituzte. Kontrakoak asko, feminismoari erasotzen!
Xabik hauxe dio: "Gaur egun edozein zabor-idazlek lortzen du azalean egotea BERRIAn feminista baldin bada? Nik soldatze lan fin finak egiten ditut, eta feminista naiz. Promozionatu nazakezute zuen 'egunkarian'?". Feministak Kanpora!-k, berriz: "DIRUA. Feministei egindako elkarrizketa bakoitzean diruaren kontua agertu behar da. Kursilloak, EHUko hizketak, guztiok ordainduta. Zenbat parasito bizi dira modu honetara?".
Harrituta utzi naute komentarioek, artikuluan hainbat kontu aipatzen direlako, eta elkarrizketari darion tonua beste bat delako, imajinazioa, fantasia eta errealitatea nahasten direlako. Elkarrizketak aitzakia ematen die euren lanaz berba egiteko, nola sentitu diren beren produkzioarekin. Egia da feminismoaz mintzo direla, baina arraroa litzateke idazle bi hauek horretaz ez hitz egitea, biek feminismoaren bandera eroan dutenean beti. Absurdoa litzateke, zentzubakoa.
Baina Twitterren izandako elkarrizketa batean Sarriugartek berak esandako moduan, iruzkin hauek balio dute elkarrizketan bertan aitatutako erasoak ilustratzeko. Hala da, berba horien atzean dauden pentsamoldeek kontu asko adierazten dituztelako.
Xabi delako horri txarto begitantzen zaio portada eskaintzea oso-osorik emakume idazle feminista biri. Erdigunerako eskubiderik ez baitute. Alde batetik, emakumeak direlako; bestetik, idazleak eta bestetik feminista. Ziur nago, gizon futbolari matxoak balira, esate baterako, ondo iritziko liokeela haiei eskaintzea. Hori delako normaltasun, araua, ohikoa. Baina kultura portadan? Emakumeak? Feministak? Kia, kia! Gainera, zabor-idazle deitu die! Nahiko nuke jakin ilustratu horrek zer irakurri dien idazle hauei. Ezagutzen ote zuen Amaia Lasa artikulu honen aurretik? Ezezkoan nago.
Beste iruzkingileak gaitzizenean laburbiltzen du bere pentsamoldea: feministak kanpora! Bizkarroi deitzen die hitzaldi, ikastaro eta abarrak ematen dituztenak, bere lepotik bizi omen direlako. Gizajoa, halakoak mantendu behar ditu!