Laikotasuna
Herenegun Andra Mari eguna izan zen. Ama Birjinaren zeruratzea ospatzen dute katolikoek. Jaiak, herri askotan; esango nuke San Joanekin dela gehien ospatzen den jaia. Parrandaz eta dibertitzeaz bat, ospakizun erlijiosoa ere izaten da.
Bilbon, Begoñako Amaren eguna da. Hori dela eta, Azkuna Bilboko alkatea Begoñara joan zen, eta, elizkizun batean, Begoñako ama birjinari krisitik irteten lagun diezagula erregutu zion. Bere moduan Espainiako beste hainbat alkatek ere, mezatan laguntza eskatu zieten euren herriko ama birjinei. Komunikabide guztiek berri horiek jaso dituzte beraien espazioetan, ondo nabarmenduta.
Inor ez da harritzen; ni, ostera, zeharo haluzinatuta naukate horrelakoek. Beste horrenbeste gertatu zitzaidan San Ignazio jaietan Loiolan eta Azpeitian egindako prozesioekin. Ez dut ulertzen zergatik udalbatzek, foru-diputatuek, Eusko Jaurlaritzako ordezkariek eta Estatuko gobernukideek parte hartu behar duten elizkizunetan ohorezko tokian eta denok ordezkatuz, denok katoliko bagina bezala. Are gutxiago konprenitzen dut zergatik egin behar dioten meza horretan diskurtso bat tokiko ama birjinari edota santuari. Hori ere denon izenean eta babesa eskatuz.
Gure ordezkariek sinestunak izateko eskubidea dute, jakina. Mezatara joatekoa ere bai, noski. Eta euren izenean nahi dutena eskatzeko, prefosta; nik ez diot hori. Gaizki deritzot denon izenean joateari, ohorezko tokietan jartzeari eta gure ahotik berba egiteari. Hori dago txarto; izan ere, ateo, agnostiko, katoliko, ebanjeliko, musulman, budista, anglikano eta denetarik dago gurean. Inoiz ikusi ditugu beste erlijio batzuen ospakizunetan ohorezko lekuetan? Joango ote da Azkuna abuztuaren 19an Ramadan amaierara? Ezezkoan nago.
Askok esango dute ez dela gauza bera, katolizismoa oso lotuta dagoela gurekin eta gure kulturarekin. Ez dut ukatuko, egia da. Bataiatuta nago, eskola erlijiosoetan ikasi dut, gurean erlijioak presentzia handia izan du eta Ebanjelioaren istorioekin hazi eta formatu naiz.
Baina Marirekin eta gure mitologiako legendekin ere hazi naute —horiek bai geure-geureak—, nire moduan jende asko dago Euskal Herrian. Inork imajina lezake ekaitz arrisku handiaren aurrean Durangaldeko alkateak Anbotora joaten, kobazuloan sartzen eta hitanoz esaten «Mari gurea, ez iezagun ekaitzik bidal; babes gaitzan txingorretik»? Ez, ezta? Barre egingo genieke. Horregatik, ez da irrigarri samarra horrelako eskaerak egitea elizkizunetan?
Era berean, apezpikuen homiliak ere agertzen zaizkigu albistegietan. Munillari sermoia entzun nahi dionak igandero du aukera. Berbok oihartzun handia dute zenbait hedabidetan, baina kontatu ote dute Gipuzkoan Eliza ondasunak bere izenean jartzen ari dela?