Hiztun 0+ak
Azken boladan atentzioa eman didaten elkarrizketa bi entzun ditut, pasadan, nahi barik, leku egokian momentu konkretuan nengoelako, kasualitatez. Biek zituzten antzeko osagaiak, biek dute zer hausnartua.
Lehenengoa trenean nindoala entzun nuen. Atzeko konpartimentuan aitaita-amamak zihoazen iloba txikiarekin. Berba egiteko moduagatik umeak 6-7 urte izango zituela kalkulatzen dut. Gaztelaniaz ari ziren eta ilobak amamari esan zion:
-tú no sabes euskera, amama
-No, no me enseñaron
-Pero aita sí sabe
-claro, me encargué yo de mandarle a una escuela donde le enseñaran.
-Aita ya sabe
-Por eso tienes que hablar en euskera, porque lo sabeís
Beste elkarrizketa supermerkatuan entzun nuen. Aita-alabak aitaren lagun batekin zeuden. Alaba txikiak 5 bat urte izango zituen. Aitak eta lagunak erdaraz ziharduten eta umeak aitaren lagunari halaxe esan zion:
-Tú sabes euskara?
-No, maitxia no sé. Pero tú que sabes tienes que hablar en euskara
Denbora gutxian halako bi entzuteak zer pentsatua eman dit. Euskaraz ez dakiten bik, eta honezkero ikasiko ez dutenek umeei esanez euskaraz egin behar dutela, nahiz eta eurek ez jakin.
Egia da askotan erdaldun elebakarrak oztopo zaizkigula euskaraz jarduteko, baina beste hainbatetan ahazten zaigu elebakar horietako asko edo batzuk, behintzat, laguntzaile izan ditugula, bai treneko amama horren moduan sasoi batean ikastolak eraikitzen, umeak eredu euskaldunetan matrikulatzen, eta abar. Eta beste batzuk, supermerkatukoaren moduan, besteok euskaraz egin dezagun bultzatzen eta babesten.
Txepetxek hiztun tipologia egin zuenean erdaldun hauei 0+ izena eman zien. Zero ez zekitelako, baina +, positibo hori aldekoak direlako, ezin bestekoak zaizkigulako euskarak aurrera egin dezan.
Egia esatera, halako gehiago behar genituzke, euskara biziberritzeko. Korrika eta halakoak espaloitik txalotzen edo halakoetan laguntzen ez ezik, erabil dezagun animatzen.
Halako gehiago alde behar ditugu, irribarrez, askotan ahazten zaigu eta zein garrantzitsuak diren. Gure esker onenarekin, euskara eurena ere badelako.
