Futbolaren betekada
Sasoi batean askoren pizgarria igande arratsaldean etortzen zen, bere bihotzeko futbol ekipoak jokatu egiten zuelako. Noiz edo noiz, halere, larunbat iluntzeetan izan zitekeen asteburuko gozagarria. Izan ere, aste-goienean kontzentratzen ziren partida guztiak eta futbolzaleen gozamena orduan etortzen zen.
Ondotxo dakit zertaz ari naizen, sasoi batean neu ere futbolzale sutsua izan nintzelako. Badaitorkizuet lotsa apur bat ere badudala halako aitorpen lotsagarria publikoki egitean, baina zer egingo diogu? Denok daukagu iragana, gustatu ala ez, eta nirea horixe da.
Eta erretzaile amorratuei gertatzen zaien bezala gertatu zitzaidan niri: erretzeari uzten diotenean tabakoa ezin dute jasan. Horregatik ezin dut eraman futbolaren betekada hau. Oka egiteraino sartzen digutelako edonon eta noiznahi, guztiaren sendagarri. Minak ahazteko edabe miragarria.
Tira, futbola "kontsumitzeari" laga nion, autu batzuekin higuinduta nengoelako. Uste dut, gainera, eraldatze prozesu pertsonal batean nengoela eta fase hartan bizitzako kontu eta sinesmen asko birplanteatzen eta zalantzan jartzen hasita nengoela.
Ez nuen gustuko harmailetan sortzen zen giroa, airean arnasten zen agresibitateak eta jai-moduak kirrinka egiten zidaten barruan. Txalo edo irain egiten zitzaien aberaskume batzuei, kamisetan zuten armarriari muin egiten ziotenean, baina diru gehiagoren truke, hurrengoan beste armarri eta kolore batzuei egingo zieten omen. Orduan zerk mugiarazten gintuen, kolore huts batzuek soilik? Mertzenarioen armada zelako kolore horien ekipazioan azpian zegoena.
Denborarekin, hausnarketa sakondu eta zabaldu dut, eta oraindik ere latzagoak begitantzen zaizkit futbol zelaietan ia gaztelania hutsean gertatzen direnak: abesti homofoboak, matxistak... betiere iraingarriak. Horrekin ez dut esan nahi futbolera joaten diren guztiak halakoak direnik, baina asko bai, eta klubek eta federazioak apenas egiten duten ezer hori gerta ez dadin.
Hori tifosi-ei dagokienez. Baina zer esan bertan mugitzen diren diruez, ordaintzen ez diren zergez eta handi-mandien zapokeriez? FIFAren eroskeria eta ustelkeria agerian utzi dute egunotan, aspaldian bolo-bolo bazebilen ere bazterretan. Kiratsa!
Aberaskeriaz gain, aitatu behar dut futbolak gizartean duen lo-belar eragina, hipnosi kolektiboa sortzen duena. Arazo eta gatazka guztiak estaltzeko balio du. Bestela, nola azaldu astegun guztietan partidaren bat egotea? Nola esplikatu ETB1en larunbat edo igande arratsaldetan match-en bat izatea, nahiz eta 2. B mailakoa izan? Edo jubenilena… Hori bai, beti gizonezkoen futbola. Emakumeek jokatu eta irabazi arren, ez dute ohore hori merezi ezta gabarrarik ere. Soldata ere, nekez.
Baina besterik ezin espero genezake gizarte batetik non gizabanako askoren identitate ikur bakarra den euren futbol taldea. Ala normala da edozein adierazpide ez-futbolistikotan (Frantziako tourra, manifestazioak, giza katea...) batzuek euren taldeko bandera ateratzea ikur gisa? Askorentzat hori da euren buruaren definizio bakarra.
Espazio faltagatik barruan geratu zaizkit eragiten dituen hainbat kalte, baina hurrengo baten botako ditut. Izan ere, ez dut inor zapuztu nahi, batzuen batzuek pozen bat hartu dutelako. Disfruta ezazue, baina buelta batzuk eman hemen jaurtitakoari!
