Dantzaren plazera
Igandean dantza egingo dut plazan, aspaldiko partez. Sei urtetik hogei urtera dantzaria izan nintzen, euskal dantzak egiten nituen. Aurten 50. Euskal Jaia denez, dantzari ohiei gonbitea egin digute, atzera ere plazan, publikoaren aurrean, dantza egin dezagun. Hala, beteranoak elkartu, eta 200 bat inguruk hartuko dugu parte Eibarko Kezka dantza taldea eta dantza eskolako umeekin. Guztira hirurehundik gora pertsona Iribasko ingurutxoa eta Imotzeko esku-dantza egiten. Ikaragarria izango da!
Hamalau urte izan ziren taldean, baina ez nolanahiko urteak, haurtzarotik gaztarora doazenak, nagusiagotan baino askoz gehiago markatzen dutenak. Eta dantzaria izan nintzen, baina oraindik dantzaria naiz nire buruan. Izan ere, ezagutzen ditudan dantza-doinuak entzutean, nire barrua dantzan jartzen da, oinak pausuetan ikusten ditut mugitzen, nahiz eta hankak geldi izan. Era berean, dantzariak dantzan ikusten ditudanean, sekulako inbidia sentitzen dut, ni ez nagoelako oholtzan dantza hura egiten, ikusle hutsa naizelako. Ikuslea naizenean ere, dantzari ikuspuntutik ikusten ditut dantzak, sentitzen dut nola askatu zaion zapia bati, edo bestea zelan zebilen iritsi ezinda kurba zabalegi hartu duelako. Ezin dut saihestu, begirada barrutik kanporakoa da. Ni ere eszenatokian nago eurekin.
Kuriosoa da, dantzarako prest nagoela, musika hasi orduko gorputzaren jarrera ere aldatzen zait. Beharbada, kanpotik ez da nabarituko, baina nik igartzen dut: bizkarrezurra zuzendu, gorputza tentetu eta ekin! Barruan daramadan dantzaria irteten da. Txandalean badoa ere, gai da begiztatzeko soineko nola mugituko zaion, mokorrari eraginda izurrez betetako gona-barrenak egingo duen kulunka irudikatu, ze ederra izango den Untzagan sartzea eskutik oratuta, elkarren kontra eta poliki-poliki plaza hartu.
Horregatik, dantzak ematen duen gustua eta plazera imajinatzean hasten da, eta imajinazioaz harantzago doa. Musikaren araberako mugimendua izateaz gain, taldean egiten da, horrek sor lezakeen konplizitate eta laguntasunarekin. Era berean, koordinazioa eta sintonia eskatzen du, gorputzen sinkronizazioaz gain, harmonia ere lortzeko. Izan ere, zein garrantzitsua den dantzakide ona izatea, ondo ezagutzen dena, konplizea. Domeka honetan nire lehenengo eta ia betiko bikotekidea izango dut partenaire, luxua. 6 urterekin, lehenengo dantza egun hartan jarri zidatena: zortzi neskato, binan-binan. Bigarren lerroan ezker-eskuma. Ni eskuman, eta ezkerrean neska ezezaguna. Orain nire lagun onenetakoa. Dantzak hori ere eman dit.
Dantza, gainera, askatzailea da. Gorputzak, behin koreografia ikasita, bere bideari jarraitzen diolako. Horregatik dantzari bakoitzak, pausuak ondo eta berdintsu egin arren, bere ukitua ematen dio, sentimendu bat edo beste bat transmititzen du. Dantzariaren indarra eta pertsonalitatea, sarritan urratsen exekuzioaren perfekzioarekin zerikusirik ez daukana. Maitemindu ere egin lezakeena!
Kontua da, espektakulua ez ezik, dantza disfrutea, gozamena ere badela, eta hori transmititzen zaiola ikusleari. Gure gorputzaren kontzientzia hartzeko modua ere bada, gizarte honetan hain abandonatua daukaguna. Buru-gorputza konexioa lortzeko era, indarrez kargatzen gaituena. Sentsualitatea deskubriarazten diguna, musikaren konpasean.
Baina konturatu zarete dantzari izatetik ikusle huts bihurtu gaituztela? Aktibo izatetik pasibo? Protagonista izatetik, voyeur? Berreskura dezagun plaza, plazerez eta gustuz, aska gaitezen, aska dezagun barruan kartzelatuta daukagun dantzari eder hori! Dantzara!!!!
