"Begiprest, klikbizi"
Azaro estreinatu berri honek nobedade handia ekarriko digu amaiera aldera. Euskaraldiari ekingo diogu hilaren 23tik abenduaren 3ra arte. Lehenengoz, euskara elkarteek Euskal Herri osoko erakundeen laguntzarekin martxan jarri dute plangintza erraldoia. Helburua, euskaldunak aktibatzea eta elkarrizketa mistoei ere bultzada ematea. Ahobizi eta Belarriprest izango gara. Ahobiziok nonahi euskaraz egiteko konpromisoa hartu dugu, Belarriprestek ulertzeko gai direla adierazi eta eurekin euskaraz egitera gonbidatuko gaituzte. Lotsabako denok, behar den moduan. Amaitu dira aitzakiak euskaraz ez egiteko, akabo “ez didate ulertuko”, ahaztu erantzun txarrak, “háblame en cristiano” tipokoak. Harro eta ahaldunduta kalean ibiltzeko sasoia izango da.
Euskaraldiari ariketa soziala ere deitu diote. Ez dakit izendapen hori gogoko dudan; izan ere, hala bataiatzeak beste gauza bat dakarkit burura: Gran Hermano (Big Brother) saioa. Lehenengo sasoiari hasiera ematerakoan ere esperimentu soziologikotzat har genezan nahi izan zuten, garrantzi pixka bat emate aldera. Baina, benetan, telebista programa hutsa zen, reallity show-a, alegia. Euskaraldia, ostera, ariketa hutsa baino gehiago da, aktibazio eta akuilu denondako, reallity show-tik gutxi dauka ariketa honek.
Aktibazio horrek mihiak dantzan eta belarriak adi ipiniko dizkigu, eta horri bikain deritzot. Baina behin abian jarrita, euskaren antiojoak jantzita, beste gauza batzuetan ere arreta ipini beharko genukeela uste dut. Eta Rikardo Arregi kazetaritza sarietan Martxelo Otamendik eta Luistxo Fernandezek asmatu zituzten Irakurgogo eta Idazpetral hizkera euskaraldianoan (Martxelok dixit). Nik ordurako beste bi neuzkan buruan proposatzeko: begiprest eta klikbizi.
Imanol Epelde blogari eta youtuber zarauztarraren azken bideoan argi azaltzen du 750.000 euskaldun ei garela, baina 40.000k baino ez ditugula kontsumitzen euskaraz prentsa, diskoak eta liburuak. Beste 33.000k prentsa eta liburu bi irakurtzen dituzte gure hizkuntzan. Eta 116.000k liburu bakarra irakurtzen dute. Guztira ez gara 200.000ra ailegatzen. Non daude, hortaz, falta diren 500.000k?
Horregatik, Ahobizi denak baina euskaraz irakurtzen ez duenak egin beharko luke esfortzu bat euskaraz leitzeko. Hain zuzen, horri Begiprest deitu diot nik; Belarriprest-a bada euskaraz egiteko oihura ez duena, baina ulertzeko gai dena, Begiprest-ak ere ez du irakurtzeko ohiturarik, baina esfortzu pixka batekin lor lezake.
Beste alde batetik, Klikbizi ere bihurtu behar genuke. Bai, hau ere asmatu egin dut. Erraz azaltzeko moduko kontzeptua da: nonahi eta noiznahi eskura dauzkagun aparatu elektronikoak euskaraz erabiltzea da Klikbizi. Askotan erdaraz ditugu konfiguratuta, axolagabe jokatzen dugu. Sarritan, egia da ez dagoela euskaraz jartzeko aukerarik. Baina beste batzuetan utzikeria ere bada, erraz-erraza delako euskara gaitzea. Ez dugu ahaztu behar zelako garrantzia duen gure gailu guztietan euskara erabiltzeak. Izan ere, zenbat eta gehiago erabili gure hizkuntza, orduan eta gehiago hartuko gaituzte kontuan tresna, aplikazio, programa eta abarren garatzaileek. Ezinbestekoa da, esate baterako, bilaketak euskaraz egitea. Horregatik, hain zuzen, izan beharko ginateke Klikbizi.
Ahobizi, Belarriprest, Begiprest edota Klikbizi. Euskaraldia edonon dagoelako.
