"Basque"
Astelehenetik daukagu Twitter euskaraz. Bide luzea izan da, baina azkenean lortu dugu. Ez dut prozesuaz berbarik egingo, ordea; uste dudalako beste batzuek ondo kontatu dutela, eta aspaldi idatzi dela horretaz. Nire helburua da azaltzea horrek guztiak sortu dizkidan kezkak eta galderak.
Itzulpena egiteko baimena eman zutenean, asko kezkatu ninduen enpresa pribatu batendako dohainik egingo genuela lan; edo hobeto esanda, enpresa horrek ez zuela sosik gastatuko bere produktua hobetzen. Ardura ez zen ez kobratzea, musu-truk munstro batendako lan egitea baizik. Baina euskararen munduan gabiltzanok badakigu, zoritxarrez, horrela egin ezik, ez dela ezer lortzen.
Twitterrek itzultzaile enpresa profesionala kontratatu izan balu, bigarren kezka ez zitzaidan agertuko. Kalitatearena, hain zuzen. Irakasleok estuak izaten gara horrekin, eta ikusitako gauza askok harritu eta larritu naute: proposatutako itzulpenak, ortografia akatsak, gramatika-arau hausteak, euskararen senik eza… Tira, horrelakoa da gure egoera erreala, ez da berria niretako. Baina zerbait itzultzeko bere burua boluntario eskaintzen duenak maila ona behar du…
Goikoarekin lotuta, eztabaidena ere ikaragarria iruditu zait. Hainbatek «guk ez dugu horrela esaten» aitzakiapean Euskaltzaindiak esandakoaren kontrara jarri nahi zuen gauza bat edo beste. Barkatuko didate, baina lan hori ez da norberaren blogerako, guztiondako da, Euskal Herri osorako, eta denboran iraun egingo du. Gainera, dena demokratikoki erabaki behar horrek sutan jartzen nau. (Itzultzen ibili ez zaretenondako, dena boto bidez erabakitzen da). Hori ezin da horrela izan!
Itzulpen fantastikoak ere ez ditut maite. Txio berba polita eta graziosoa begitantzen zait, baina lagunarterako, erabilera adierazkorrerako… bere eratorriak, halere, ez ditut jasaten, bertxiotu kasu. Munstrokeria iruditzen zait!
Gustatu ez zaidan beste kontu bat Twitterrek berak nola duen antolatuta itzulpen zerbitzua. Atalka, milaka esaldi solte daude ingelesez, testuinguru gabe. Ezin da jakin nola dauden txertatuta webean. Sarritan, zeri zegokion esaldia ere ez zegoen jakiterik! Horrezaz gain, ingeles hutsean egoteak (gaztelaniaz erabili dugunondako) zaildu egin du itzultzea. Askoz hobeto legoke, ingelesaz gain, beste hizkuntza batzuetan nola dagoen itzulita ikusi ahal izatea, eta norberak aukeratzea zein(tzu)etan. Horregatik, hasi gara lehenengo akatsak ikusten.
Horrek guztiorrek ez du inolako baliorik izango erreminta euskaraz erabili ezik: tuitak (txioak) euskaraz ez badira edota jarritako loturak erdaraz badaude. Tresnak —hizkuntza-paisaia— euskaraz behar ditugu, baina, batez ere, edukiak izan behar dira gure hizkuntzan. Ea hala den!