Mutrikuko olatu energia zentrala ezagutzen

Askok pena handia dugu 2006. urtean hasi ziren Mutrikuko portu berriaren lanengatik, baina gutxienez energia berriztagarriak frogatzeko pauso garrantzitsu bezala gelditu da tokia.

Orain, hainbat urteren ondoren zentrala kudeatzen duen EVE-k bisitatzeko aukera eman du eta orain hilean behin tokia ezagutzeko aukera dago.

Zentralaz

Zentrala, olatuekin energia sorkuntza ikertzeko azpiegitura esperimentala da, Europako lehenengoa ez bada, bai bere estiloko lehenengoa. Hau dela eta, bere helburu nagusia ez da produkzioa, baizik eta energia sorkuntza mota berri honen baliagarritasuna frogatu ahal izatea, bide batez akatsak egiteko aukera izan eta horietatik etorkizunerako ikasteko.

Gure itsasoaren olatu jarduna oso aldagarria denez (konparatu aurtengo neguko ekaitzak, atzoko itsaso barearekin adibidez), garrantzitsua da hainbat urte jarraian aztertu ahal izatea, ea zenbat eman dezakeen x urtetan, zein arazo sor daitezkeen eta abar. Eta horretan ari dira.

Horregatik ez dute zentzu askorik zentral honi potentzia aldetik egiten zaizkion kritikek, eta hala ere ez dut uste gutxi denik:

Instalatuta dagoen potentzia 296 KW-koa da. Hau da egoera idealetan, olatu komenigarrienak dauden egunetan (ziurrenez ez handienak) lortu dezakegun potentzia maximoa. Gure etxe bakoitzean maximoa 3 edo 4 KWtan egoten denez, kalkulatu dezakegu gehienez-gehienez 100 etxetarako argindarra eman dezakela momentu onenetan. Urte guztian zehar gertatzen diren gorabeherekin (aberiak, olatu falta, olatu gehiegi eta abar), kalkulatzen da 600.000 KWh-ko energia ematen duela.

Hala ere, elektrizitate sorkuntzan ohituta gaudenerako zentral txikia da. Adibidez Oiz mendiko haize errotek 26 MWko potentzia dute (hau da, 26000 KW Oizen vs. 296 KW Mutrikun), hau da, Oizkoa Mutrikukoa baino ia 100 aldiz handiagoa da.

Potentziaz eta energiaz:

Nola erlazionatzen dira aipatutako 296 KW (potentzia, ahalmena une jakin batean), 600.000 KWh (energia, urte bukaeran lortutako agregatua) hauekin?

Zenbat ordu ditu urte batek? 24 x 365 = 8760 ordu

Urte osoan zentrala topera ibiliko balitz (olatu idealenak urte osoan, aberiarik ez eta abar):  296 KW x 8760 ordu = 2.592.960 KWh

Beraz, 2.5 miloi KWh lor genitzazke kasu idealean baina 600.000 KWh lortzen dira. Horrek esan nahi du, kasu idealenean egin lezakenaren %23a dela lortzen den energia. (datuen iturria, Wikipedia)

Beraz, pentsatzen dut EVEko teknikarien lanak horretan datzala orain: ehuneko hori handitu eta bide batez geldiuneak eta efizientzia-galerak zergatik gertatzen diren aztertzean, instalazio hauen bideragarritasuna neurtzeko eta teknologiaz ikasteko. Ez dezagun ahaztu oker egindakoetatik ikasten dela gehien.

Bisitaz

Esan bezala, orain bisitatzeko aukera dago. Normalean hilabeteko azken asteburuan izaten dira, eta tokiak eta instalazioak merezi du. Noemi gidaren azalpen interesgarriek ere bai.

Niretzat ikaragarriena portu berriaren tamaina da. Argazkiek ez dute benetan adierazten nolako tamainako tokia den. Kantauri itsasoko olatuetaz babesteko egindako egiturak honek, 450 metro zabaleran eta altueran 17 metro inguru ditu. 

Bisita Mutrikuko portuaren historia ezagutuz hasten da eta gero sorgailuen gela barrua ikusten da, horretarako prestatuta dauden bideo eta azalpen panel batzuek lagunduta. Zirrara handia sortzen du han barruan zaudela olatuek turbinetan sartzean eragiten duen zarata eta bibrazioak.

• Bisita egutegia Mutrikuko Udalaren webgunean
• Izen ematea Mutrikuko Turismo bulegoa
• Gidaria: The Basque Way, Noemiren enpresa. Benetako euskal esperientziak eskaintzen ditu kanpotarrentzat: zesta puntan jokatu, arrain enkantera, pintxo dastaketak, soziedadean afariak historia ibilaldiak eta abar, ingelesez eta alemanez ere bai.

Hondartza eta babes dikea, 2011. urtean.

Babes dike aurreko plaza ikusgarria

Ezarrita dauden 16 energia sorgailuetako bat.

Noemiren azalpenak entzuten, zentral barruan horretarako prestatuta dagoen gelan.