Euskara retorikoa
Aitak atzo aipatu zidan Gure Bazkaren azken atala, Joxerra Gartziari egindakoa. Benetan azken atala omen da, ez dituztelako gehiago egingo. Gure bazka, Donostiako Hiru Damatxo komunikazio ajentziak egiten duen bideo elkarrizketa bat da. Euskal kulturaren inguruko pertsona esanguratsuekin bazkaldu, elkarrizketa egin eta esandakoen entresaka egiten dute. Normalean nahiko interesgarriak, eta 10 minutu irauten dutenez, ikusteko oso errazak.
Gure Bazka, elkarrizketa guztiak
Entzun dut Joxerra Gartziarena eta poztu naiz entzutean nola euskara formala egiterakoan gaztelerazko ereduak kopiatzen saiatzen garen. Eta ez du zentzurik. Euskaraz orijinala seguru egin daitekeela askoz sinpleago. Aipatzen dituen beste kontu interesgarri batzuk, gazteleraz pentsatutako euskarazko publizitate kanpainak edo Euskadi Gaztearen planteamentu negargarriak.
Euskara retorikoa egitearen inguruan Joxerrak aipatzen dituenetik akordatu naiz nere neska tesia euskaraz egiten ari dela. Bera testu erraz eta zuzenak idazten saiatzen den arren, bere tesi zuzendariari esaldi sinpleegiak iruditzen zaizkio. Horrela bada, 3 esaldi subordinatu idaztera behartzen du, sujetua eta aditza 4 lerroz banatuta gelditzen diren esaldi horietakoak. Bestetan, kirol kazetariek egiten duten bezala (el portero, guardameta, cancerbero eta abar), hitz jakin bat ez errepikatzeagatik hainbat hitz baliokide erabiltzen dituzte, eta azkenean ez da jakiten zertaz ari den. Batzuetan testuak niri pasatzen dizkit eta ez dut askorik ulertzea lortzen. Hori bai, oso maila altuko testuaren itxurak ematen ditu.
Aurreko batean nere pegoran Eibarko udalak jarritako kartel bat zegoen, alboko obra batzuen zaraten ingurukoa. Euskarazko testuak 4 lerro zituen. Gaztelerazkoak 9 edo 10! Hasieran gaizki pentsatu nuen, sarritan egiten den bezala euskaldunei informazio gutxiago ematen zigutela, laburpen modura. Baina testua ondo errepasatuta, konturatu nintzen informazio berdin-berdina ematen zela bi hizkuntzatan. Gazteleraz modu enrebesatu formal eta retorikoan. Euskaraz modu zuzen eta argian. Orduan pentsatu nuen orijinala gazteleraz izango zela eta gure Bego Azpiri udaleko itzultzaileak euskarazkoa egiterakoan lan oso ona egin zuela. Zuzen banabil, zorionak Bego eta eskerrik asko!
Elkarrizketan gitarrarekin azaltzen da Joxerra Gartzia, eta Fermin Etxegoienen azkeneko esperimentuarekin lotu dut. Fermin Etxegoien Euskadi Irratiko kazetari ohia bideo-guitar-blog batekin ari da azkenaldian, gitarra eskuan. Kantuak aztertu eta analisatzen ditu, akordeak probatuz eta esperimentatuz. Gutxienez kuriosoa da kontua eta ni bezalako guitar-freakentzat interesgarria
Ondo bukatu urtea eta 2016 hobea izan dezazuela!
