Ollasko larenen ipoiña
Argazkiak.org | Takartia © cc-by-sa: txikillana
Baten, gizon batek etxeko sukaldian muzturra sartu nahi izan zeban. Hango “jaun eta jabe” zan etxekoandrian baimenez –artian arauak halakuak ziran-, bere gustuko platerak prestatzen ikasten hasi zan.
Beste ikasgai interesgarri askon artian, oillaskua prestatzen be ikasi zeban: pozik geratu zan gizona, bere umetzaroko errekuerdo onak ekartzen zetsen hainbeste errezeta ikasitta, bere aman eskutik gaiñera. Halan be, gauza bati erreparau zetsan: izan txilindronera, berakatzakin, saltsan... oillaskuari beti operaziño bera egitten zetsan etxekoandriak: egosten hasi aurretik, lau laurdenetan zatittu.
Egixa esan, hasieran gizonak ez zetsan kaso haundirik egiñ detalle honi. Berak, zitz eta mitz, amak esandako pauso guztiei jarraittu eta jateko gozuak prestatzen ikasi nahi izan zeban: maistra zaharran jakiturixia ahal danik eta fidelen jaso.
Poliki-poliki, gizonak aurrera egin zeban bere ikasketan: eta halako baten, gauzak aman modura prestatzeko jakitun, esperimentuak egitteko momentua etorri zala pentsau zeban.
Ez zeban oso ondo ulertzen oillaskua zergaittik zatitzen zan beti lautan: eta amari galdetu zetsan. “Etxakixat ba: amari hala ikasi najetsan nik”. Beraz gizonak amamanera jo zeban, gauza bera galdetzeko. “Neri ba... hala erakutsi jestan amak”. Bisabuelia ondiok bizirik zekan gizonak ba: eta hara be jo zeban gizonak. Gor-gorra zeguan, baiña halan be lortu zeban gizonak amandre zaharrari bere jakinmiña azaltzia. Hónek izan ziran bere berbak:
“Hara: gurian pobre-pobriak giñuan, hain pobriak eze, ama gaixuak sukaldeko katxarrotarako laiñ be etxuan izaten. Horretara, iñoiz oillasko bat jiratzen bagenduan –eta hau gitxittan izaten zuan, festa egun espezialian edo- ezin izaten juan osorik prestau, ez bada be eze, lautan zatittuta: lapiko bakarra genkalako, txikixa bera, eta ez zuan kabitzen bestela”.
