Obersturmbannführrerren xarma
Nazixen uniformiak moda irizpide modernuekin diseñau ziran.
II Mundu Gerrako batalliten artian, zalantza barik faszinaziño gehixen eragitten dabenetako bat nazixak dira. Hala igartzen da literaturan eta zinian be: arpegi biko jente inkietante hori, alde batetik guapo, elegante eta fiñak, eta era berian aingeru exterminatzaillak, jente asko lilluratu izan dau (eta egitten dau), nahiz eta azkenaldixan ez dan oso politiko zuzena halakorik aitortzia.
Ez dot horren ikerketarik egiñ –gaixak ez nau hainbeste interesatzen-, baiña esango neuke ikonografia nazi guztian barruan, obersturmbannführrerran irudixa dala arrakastatsuenetakua. Ez berez esan gura dabenangaittik –kargo militar korriente xamarra zan, ez altuenetakua gaiñera-, ez bada eze izenan sonoridadiangaittik. Nik behintzat askotan entzun izan dot pelikuletan eta.
Liburu honetan, protagonista bixetako bat be obersturmbannführerra dogu, ehiztarixa; bestekaldian, modu paralekuan, “ehizian” historixia kontatzen jaku, Georg Elserrena, Hitler garbitzetik oso-oso hurre geratutako benetako relojero batena. Historixia bera interesgarrixa da, baiña tira: gerrako pasarte bat izan leikian besain interesgarrixa. Georg Elserren pertsonajia plano xamarra begittandu jata: ez da ondo ulertzen bere saltua, politikia ardura ez detsan tipo grisa izatetik, %100 antinazi izaterako hori; halan be, berari buruzko informaziñua billau eta gero, bere historixian erretratu fidel xamarra dirudi. Paradoxikoki, fikziñokua izan arren, sinisgarrixagua egin jata bere neskalagunan perfilla: neska politt sinplia, nazixekin modu natural eta akritikuan bat datorrena, korrientiari jarraittuta. Izan be, nobelatik gehixen gustau jatana horixe da: 1938 inguruko Alemania barruko giruan barri izatia, mozkorraldi abertzale-sozialistan delirium tremenseraiñok allegau zan gizarte “normal” baten erretratua...
