Juan San Martin espeleologia VIII - Atzerriko kobak

Mendizale eta bidaiarixa zan San Martin, baiña pentsatzen dot ez zala leku guztietara juango espeleologia ekipo ta guzti. Halan be, sena sena da eta haitzuloren batekin topo egittian, hara juaten jakozen begixak eta erretratatzeko kamarian objetibua.

Lourdes

Betharrameko koba turistikua:

 http://www.guregipuzkoa.net/photo/10651

Lourdes bertako zulua:

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10880

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10881

Covadonga (Asturias)

Haitzuluak askotan izaten dira pertsonai mitolojikuen agertoki, eta hala gertatzen da Covadongan be. Sistema karstiko baten ubegixa da, berez:

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10730

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10732

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10733

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10734

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14656

Espluca Negra / Casteret kobia (Pirineuak)

ADES-en asko zaintzen da toponimixia, eta biharbada ohittura hori hartu dotelako edo, oso arrarua egitten jata haitzulo bati norbere izena ipintzia. Koba barruan  deskubritzen diran areto edo pasabide barrixetan bai: han ez da sekula gizakirik ibilli, eta zeozelan izendatu bihar izaten doguz. Baiña kanpoko sarreretan... normalian izena eukitzen dabe, eta exploradoriak ahalegiña egin biharko leuke hónek izenok topatzen (artzaiñak, nekazarixak...). Halan be, ikusten nabillenez, toponimo zaharrak zapaltzeko ohitturia oso zabalduta dago Pirineo partian:

• Berez Añisclo mendixa izan biharko litzakenari, Soum de Ramond esaten jako, hango mapak egitten ibilli zan geografuan izena.
• Berez Espluca Negra izan biharko litzakena, Cueva de Casteret esaten jako, espeleologo batengaittik hain zuzen be.
• Lehen aittatu dot Hernaz izena be, Sima de la Piedra de San Martin edo Gouffre Lepineux izenen onduan ahaztuta geratu dana.

Pirineo aldian asko ibillittakua dogu Juan San Martin, eta logikua danez, Ordesa-Monte Perdido ingurura allegatzian Espluca Negra bisittau zeban. Norbert Casteret espeleologo mediatikuak explorau zeban XX mende hasieran, eta bere ezaugarri nagusixa izotzezko formaziñuak diraz:

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10798

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10836

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10838

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10842

http://www.guregipuzkoa.net/photo/11128

http://www.guregipuzkoa.net/photo/11132

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12448

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12479

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12619

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12620

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12622

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12623

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12624

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12627

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12675

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12677

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12707

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12723

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14714

Mas d´Azil (Ariege)

Koba honek tunel natural bat daka; barruan errepide bat egin zan, eta bertako obretan aztarna arkeologiko garrantzitsuak topau ziran, hain da eze toponimua kultura bati izena emoteko erabilli zan (Aziliense).

http://www.guregipuzkoa.net/photo/13773

http://www.guregipuzkoa.net/photo/13774

http://www.guregipuzkoa.net/photo/13775

http://www.guregipuzkoa.net/photo/13776

http://www.guregipuzkoa.net/photo/13777

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14173

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14174

Aragon-Andorra

Argazki honi buruzko detalle gehixagorik ez da agertzen:

http://www.guregipuzkoa.net/photo/12247

Mer de Glace (Alpeak)

Biharbada inguru hartako glaziar ezagunena, izotz-zulo eta guzti:

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10900

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10903

http://www.guregipuzkoa.net/photo/10904

Altamira (Cantabria)

Santillanako kobako pintturak 1880an deskribatu ziran, baiña ez ziran benetakotzat hartu hogei urte beranduagorarte. Bisittarixak asko ugaldu ziran 1970 hamarkadan, eta pintturak babesteko haitzulua itxi eta replika bat egin zan.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14164

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14167

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14169

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14315

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14332

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14333

Niaux (Ariege)

Betidanik ezagutu izan da, eta XVI gizaldittik hona jentia ibilli da barrutik. Pintturak aspaldittik ezagutzen baziran be, iñork ez zittuan ikertu 1908 arte. Gaur egunian arrasto ugari ezagutzen dira eta 1970tik hona eten barik ikertzen dihardu. Zati bat bisittau leike.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14166

Lascaux (Vezere)

1940xan deskubridu ziran, eta bertako pintturak mundu guztian famatu. Bisittari kopuruakin hondatzen hasi ziranez, 1983tik aurrera replika bat ipiñi zan martxan.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14170

Rouffignac (Vezere)

XVI urtetik ezagutzen baziran be, bertako pintturen aittamenak ez ziran XIX mende amaierararte egin, Edouard Martelen esploraziñuakin. 1950 hamarkadan sakonago ikertu ziran, eta ehundaka irudi katalogau –zalantzekin-. Gaur egunian turistikua da, eta bisittau leike.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14171

Grotta del Genovese (Levanzo, Sicilia)

Haitzulo hau amildegi baten dago, itxasora begira, eta korta modura erabilli izan da historikoki. Barrukaldian katazulo illun eta estua zeguan eta, ipoin zaharren arabera, irudi misteriotsuak paretetan. 1949 urtian, neska batek zurrumurruak konfirmatzia erabagi zeban, eta hantxe agertu ziran pinttura eta grabatu zahar pillua, esaten danez Italiako garrantzitsuena. Bisittatzeko moduan dago.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14312

Cueva del Guácharo (Venezuela)

1799 urtian explorau zan lehelengotz, eta 1947tik hona monumentu izendatu zeben, bere balixo naturalistikuangaittik. Venezuelako kobarik ezagunena izango da, eta bisittau leike.

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14906

http://www.guregipuzkoa.net/photo/14907