Ikusi nahi ez dana, agerixan

Oso garrantzitsua eresten jetsat genero talegeruari. Presuen kontakizun bakotxak, kartzelako mundu paraleluak kanpoko bizimoduakin dakan hormia hausten daben maillukadia lakotxia dok.

Liburu honetan, oso ondo erakusten dok inkomunikaziño aldiko tratu txarrak pertsonia deklaraziño faltsuak egittera zelan eruan leikien ("Bien, Conlon: si esa es la verdad, sera mejor que empieces a contarnos mentiras"). Kalian segurtasun indarren zintzotasunian siñistu BIHARRA egoten dok, porlan artian benetan gertatzen dana latzegixa egitten dalako.

Kartzela barruko bizimodua, batetik bestera egoten dan aldia, "urdiñen" miseriak eta aniztasuna (gure "lejía" moduko banakako elementuak, eta estultizia/zittalkerixa arteko gradu guztietan kokatutako gehixengua)... Conlonek xalotasun totaletik zinismora bidia egin juan, bizirauteko estrategia moduan, funtzionario erasokorrez inguratuta ("...unos guardias neutrales que, cuando te escoltaban, no parecian querer arrancarte las orejas de un mordisco para despues escupirtelas en la cara") eta urdiñei kontraeraso egitten ikasten, txanpon berian ordainduta (Smith "Cariño" guzurteruari adibidez).

Bistan danez, testuak barru-barruan "erresonatzen" jestak hainbat pasartetan. “Irlandar EPPK”kuekin izandako harremanaz diñuana, nik neuk siñatu ahal izango najeukek hitzez hitz; baitta irlandarrak, irlandar izate hutsangaittik jasotzen daben klasifikaziño arriskutsuana, bisitten errejimen gupidagabearena... 15 urtian gauza asko bizitzeko aukeria izan juan Conlonek, eta testua oso sintetikua badok be, benetakotasuna jarixok aldia guztietatik. Baitta amaieran be: beti sorpresan harrapatzen haben askapenana -presua bera dok enteratzen azkena-, barruko lagunen pozana, agur prezipitauena, norbere gauzak erregalatziana, kanporatu eta gero lekuz kanpo egotian sentsaziñuana...

Esango najeukek "IPPKetik" kanpoko preso batek idatzittakua izatiak emoten detsala testuari indarrik haundiña. Biharbada kolektibuan protestak korporatibuak izatian, iritzi publikuan erresistentzia bat topatzen dabelako; injustua dok, baiña jentia halakua dok: presuei antipatia detsa (konsziente edo inkonszienteki) eta horrek gain-kondenei ezikusixana egittera eruaten jok. Baiña IRAkin zerikusirik ez dakan jentiari egindakua izatian, egoeria bere gordinttasun osuan agertzen dok; seguraski honek liburuan arrakasta haundixakin zerikusixa izango juan. Porlan artian bizi dan jente guzti-guztian mesederako.