Gaztiendako liburuei buruz
Gure umiak oso irakurzaliak dittuk, baiña nekez lortzen juat etxian dakagun “gazte literatura” liburuekingo interesa ixotzia. Kode kontua dala imajinatzen juat, eta belaunaldiz belaunaldi antzera gertatzen dala. Etxian serie bat baiño gehixago jaukagu: aittana (Una cacería trágica, El tesoro del presidente del Paraguay…. 1940 ingurukuak), anai-arrebena (Los Hollister, Los Siete Secretos, Los Cinco… 1970 ingurukuak) eta neuria. Azken hau ez dok oso ugarixa: Elkar, Gran Angular, Barco de Vapor… editorialetako ale batzuk baiño ez. Nik neuk, anai-arrebak baiño zatixa gaztiagua, erosi-erosi komikixak baiño ez najittuan egin, eta liburu kontuetan Eibarko liburutegittik eta etxeko “ondaretik” elikatu nintzuan. Baiña neuk be, etxeko bilduma guztiekin ez neban bardin konektau: Los Cinco kenduta -dan-danak irakorritta jaukadaz-, beste bildumetako liburu asko ikutu be ez najittuan egin.
Gaur egunian, umiekin iñoiz pixkat hasarratu be egin nok, zer irakorri jakin ezinda kejaka datozkuzenian, gazte literaturaz topera beteta dakagun apala seiñalatuta, eta euren erantzuna entzunda: “Hórrek aspergarrixak dira!”. Orraittiokan! Baiña, hau idaztiakin batera, konturatu nok hori belaunaldi guztietan pasatzen dan gauzia izango dala. Kode ezbardiñak, moda ezbardiñak… 13 urte dittuan seme zaharrenak azalpen gehitxuago be emon izan jestaaz: idazkeria, hizkuntzia, esaldixen egitturak, lexikuak… zahar itxuria jaukek berandako. Adibide prototipikua be jarri izan jestak: “La mansión solitaria destacaba su perfil contra el crepúsculo”, eta halako tipoko esaldixak. Izan be, gaur egunian -etxeko tradiziñuari jarraittuta- gure mutikuak asko be asko irakortzen juek... baiña bere gustoko gauzak bakarrik: Futbolisimos, Diario de Greg, Geronimo Stilton, Elvis Riboldi… eta eBookian fisikoki ikusten ez doguzen beste asko. Txarra bez. Ura bere bidetik!
Kasu honetan, Lekeitioko Liburutegixak martxan ipiñi daben bookcrossing ekimenakin kontsultara ekarrittako kajako liburu bat izan dok. Traza ona hartuta, etxera ekarri juat mutillei erakusteko. Bistan danez, eurak etxuek irakorri (lehelengo pajinia amaittuta, laster etorri dok “aspergarrixa da” beredikto inplakablia) baiña neuk bai. Liburua ondo jagok. Lehelengo kapituluetan botatako amuak ederto heltzen jok, kontakizun osuan tentsiñua mantenduta. Liburuan lehelengo hiru laurdenetan botatako pistak gero eta interes haundixagua sortzen juek, eta idazlana primerakua dok; azken laurdenian gauzia pixkat ahultzen da, errazkerixan sartuta (deus ex machina pare bat eta guzti) eta happy end fortzau xamarra emonda.. Baiña tira! Bere garaiko gauzak dittuk -lehen gazte literaturiak gehixago merezi ez zebala uste zan-. Eta, azken fiñian, liburua irakortzen oso ondo pasau juat.