Bizitza bortitza
Deigarrixa egitten jatan lehelengo gauzia hizkeria da: idazlia (kulturaduna, etorrixan jabia) gizon ezjakin, bortitz eta ixa "alalo" baten lekuan jartzen da, eta halan be berak darabixan gaztelera herrikoi hori oso aberatsa da, marka dialektal ugarixekin, eta gaur egunian edozein gaztek erabilliko leukianan aldian oso desbardiña. Irrati eta telebistarik bako sasoikua.
Esango neuke, sasoi hartan, posible izango zala gazteleradun bat berbetan entzutzia, eta gitxi gora behera ze rejiñotakua zan igartzia. Globalizaziñuak hori gero eta uniformiagua izatia ekarri dau, eta esango neuke hori Espainiatik kanpoko gazteleran be igarriko dala: gure umiak, youtubezaliak bihurtu dirazenetik, erderaz Valladolideko edo Yukatango azentuakin egitten dabe batzutan.
"Knock" azpititulatzian ikusi neban legez, frantsesakin be antzekua gertatzen diharduala dirudi. Eta euskeraz, euskalkixen norabidia be hori dala begi bistakua da.
Kuriosidadiak: euskeraz "iñori kargu hartzia" normal esaten dogun esakeria, itxuraz gazteleratik dator. Pascual Duartek erabiltzen dittuan arkaismuen artian topau dot behintzat: "se pasó las horas haciéndola cargos sobre si miraba o si dejaba de mirar a éste o aquél, cargos que su mujer aguantaba..." (p. 119).
Honekin, barriz, galleguekin gogoratu naiz: "...no se me habian ocurrido DE la primera vez que escribi..." (p.138) (gaur egungo galiziarrez "daquela" erabiltzen dan moduan).
Edozelan be: liburua asko gustau jata. Gizon sinple bat, amaieran esaten dan legez "arkume izutu" baten modura modu inpultsibuan jokatzen dabena, historia liburuetan nekez agertuko dan historixiakin (nahiz eta, esango neuke, halako historixak ugarixaguak izan, "gizon haundixenak" baiño). Liburuan egittura hausixa be gustau jata; eta Duarteren amaiera gordiña, jente normalakin erabiltzen dan gordinkerixian erretratu ezin hotzagua.
