Bestiekin jolasten ez dakixan neskatxua
Gaurkuan, aspaldiko partez, momorro txiki baten billakaera modelikuan partehartu izan juat, etxakixat alde ala kontra, hori bai. Izan lajeikek, ume bixekin halako gauzei erreparatzeko denporarik be ez izatia, edo, seguramente, ni neu be korriente nagusixakin mimetizatzen egotia, harik eta danekin bardindu eta nere sasoi bateko ikuspegi fresko freskue eta kanpetxanua zihero galtzia. Izan leike.
Gaur Niko, Tomax eta hirurok hondarrian genguazen, zulua egitten: seguraski Paleolitikotik hona izan diran aitta-seme guztiak jolastu izan daben joko atabiko horretan. Gure leza txikixa nahikua aurreratuta genkala, neskatxo bat allegau jakuk, pizkat nagusixagua (5-6 urte izango zittuan). Berbalduna bera: ia zertan genbizen. Ia berak be egin zeikian “printzesen gaztelua” eta baietz, jakiña, zelan ez. Kontua da neskatxua pizkat protagonista eta bestiena-antolatzeko-zalia izan duala, eta horrekin lehelengo arazuak: guk zulua hustu nahi, berak bete... eta halakuak. Umekerixak, ez jetset aparteko garrantzirik emon, eta segi. Baiña halako baten, bera be zulua egitten hasi, txakur estiluan, eta zrrraaaapppp.... hare zaparradia nere gaiñian: “Umia! Kontuz ibilli gero, hare guztia gaiñera bota destan-eta”. Segi jolasian, trankil-edo... eta handik hamar minutura, barriro: zrraaaaapppppp.... oinguan txikixan arpegira. “Bueno neska! Kontuz ibilli hadi, edo bestela alde hamendik!”. Jolasian segi, eta hara nun ikusten doten bere hiperaktibidadia baretzen, baretzen... eta neskia baztartzen, baztartzen... eta halako baten poliki-poliki malekoira doiala, eta han jartzen dala bakarrik, ixi-ixilik.
Pena haundixa emon jestak. Dudetan egon nok be, berangana juan eta barriro etortzera gonbidatzeko esateko, baiña etxuat egiñ. Bere gurasuak be konturau dittuk, eta han ikusi jittuadaz berangana juaten –lehelengo aitta, eta gero ama- eta berakin berbetan; ez dakitt neskiak zer kontauko zetsen. Baiña gaurkoz fiestarako gogua amaittu jakok hari...
Oker ala zuzen jokatu doten, ez dakitt, baiña pentsau dotena hauxe izan da: neska horrek beste umiekin jolasten ikasi bihar dabela, bakarrik egon nahi ez bajok. Ogro honek botatako furrustadiak helburu horretatik hurrago ipiñiko ahal jok...
PD: egun bi geruago neska bera, leku berian (hondarreko habitualok ez gaittuk lekutik asko mobitzen). Hare montoi haundixa jaukak eginda, eta gu bere ondotik pasatzian: “Neria da” (retintiñakin). Goittik behera begiratu, eta “Ah, bai ondo” nik. Beste zeozer esateko pentsamentua euki dot (“Ah, ba on egiñ”, eta alde). Baiña tira: nahikua desgrazixia jakak neskiorrek dan moduan izatiakin...
****
EGUNERAKETA: 2023-I-14ian, amaittutzat emoten dot nere "guraso estreinatu berri" fasia; atzetik etorriko dirazenendako, erabilgarrixa izan leikialakuan, momorró txiki bat sortzeko aholku guztiak hamentxe ipiñi dittudaz.