Arretxinaga
Navarro Villosladaren artikuluan (1) aipatutako Arretxinagako harriek irakurleen interesa piztu zutelako edo, aldizkarien arduradunek Antonio Trueba idazle eta historialariari 1871an idatzitako testu bat berrargitaratzea proposatu zioten. Zuzendu eta eguneratu ostean, hau izan zen emaitza.
Artikuluaren lehenengo zatian, Truebak Artibai ibarraren deskribapen orokorra egiten du: Bolibar, Etxebarria, Markina, Xemein, Berriatua, Ondarroa... bai herriguneei bai baserri inguruko zenbait lekuri buruz gauza interesgarriak kontatuz. Batzu ezagunak, baina beste batzu seguraski gaur egungo irakurle askok sekula entzun ez dituztenak: Bidarte, Sagastiguren, Oronzua, Urkamendi/Lapurzulo, Alzaa, Akoda, Ubilla, Urrijate, Olabarriaga...
Horren ostean, Arretxinagari buruz sakontzen du. Lehenengo, harrien inguruan eraikitako elizaren gainean aritzen da –iturri dokumental ugari kontsultatuz- ; toponimoari buruz be baditu berba batzu; baita Markinara pasatzeko zubiari buruz ere; artean elizak zuen ezaugarriak ere azaltzen ditu; eta azkenik, harrien pilaketaren jatorriari buruz iritzi pertsonala ematen du.
Jatorrizko dokumentua:
- TRUEBA, Antonio. 1889. El santuario de Arrechinaga. Euskal-Erria Revista Bascongada XXI:225-231,257-267. Donostia.
Dijitalizazioa:
Sancho el Sabio Fundazioa 2011. http://hdl.handle.net/10357/2813
Aipuak:
(1) NAVARRO VILLOSLADA, Francisco. 1888. De lo prehistórico en la Provincias Bascongadas. Euskal-Erria Revista Bascongada XIX:5-11,33-39,65-69,97-101. Donostia.
