Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Garagoittiko Orakulua / Heroi nazional baten museua

Heroi nazional baten museua

orakulua 2004/10/26 23:55

Rojkov, 2004ko Urrilak 13ko gabia.

Rokoren esanetan, "Robin Hood slovakiarra" dalakuaren omenezko museua ikustera joan gaittuk gaur, Terchova herrixan... Juraj Jánushek Erdi Aroko nekazari eta bidelapurrarena. Ezagun da ilusiñua egiten detzala mutillari, EH'xan genguazela aittatu jeskuan etorriko ginala. Interesantia, bai Jánushek'en historixiangaittik, baitta museuaren itxura kutriarengaittik (estetika sobietikua gero eta gehixago gustatzen jatak).

Funtsian, hauxe da historixia: Erdi Aruan Terchova inguru honetako jauntxuaren gehiegikerixekin gogaittuta, Juraj Janushek nekazarixak gizon kuadrillia bildu eta jauntxuaren indarren kontra oldartzen da. Leku menditsu hau inork baino hobeto ezagutzian, ezin dittuez harrapatu eta bidelapur modura bizi dittuk, gero etekinak behartsuekin banatuz. Urtiak pasatzen dittuk holan, neguan etxian (edurrak inkomunikatuta) eta udabarrixan "jardunian". Inguruko heroi bihurtzen dok Janushek, eta hamaika saiakera eta gero, Terchova inguruko jauntxuak batu egitten dittuk behingoz harrapatzeko. Armadetako errekurtso guztiak erabilliz, azkenian harrapatu egitten juek eta heriotz eredugarri bat emoten detze: sahietsetatik kako bat sartu eta aidian lagatzen juek txintxilizk, hil arte. Ordutik hona mito bihurtuta, mendietan zihar Janushek Slovakiako ikur, ipoin, apaingarri, grabatu eta holakuetan agertzen dok eten barik; baitta be gaur eguneko souvenirretan, noski.

Gazteluak abandonatuta geratu baziran be, diktaduriaren sasoian Janushek'en mitua zaindu egin zuan. Kontizu: zapaltzaillien kontrako sinbolua, bla, bla... hori bat zetorren komunismuaren ideiarekin (esfera folklorikuan bakarrik geratu ezkero, imajinatzen dot). Museua bera be komunismo garaixan eraikittakua dok.

Gure lagun indigenak aittatu zeskuan mendira eruan nahi ginttuela, eta Janushek museua ikusi eta gero abiatu gaittuk, 11.00ak aldera. Jakin izan izango bagendu ez zuala pasiotxo bat, sei ordu ta erdiko ibillialdixa baino, ¡ez ginan hain alegremente abixatuko! Azken orduetan larri ibilli gaittuk, illunak bidian ez harrapatzeko. Aiaiai, gure Roko kaletarrak ez jok kontuan hartu mendixakin ez dagoala bromarik, batez be zero azpiko tenperaturekin..... Tira, azkenian heldu heldu gaittuk, lehertuta baina... bizirik.

Terchovako Biely Potok auzotik urten bihar ginan oinez, eta harutz kotxez gindoiazela, bide baztarrian zeozer saltzen zeguazen emakumiak ikusi jittuagu: "¿Zertan jabizak ba, Roko?". "Korbátxiky saltzen" berak, eta ¡rraaaas! kunetan sartu, esku frenuari tira eta ba joiak kanpora. "Asko gustatzen jataz" diño, eta han eskaintzen jezkuk plastikozko poltsa baten sartutako esneki harrigarrixa: "korbátxiky".

Esnekixa lantzen maixuak dittuk slovakiarrak: hainbeste forma, textura eta ontze mailla desberdin manejatzen jittuek, eta neretako kuriosuena hauxe dok. Bai lehengunian jan genduan "parenisa", bai "korbatxiky" hauek textura fibrosua jaukek, soka baten zuntzen modura desegitten dittuk, baina jateko momentuan guri-gurixak dittuk, bape gomosuak. Killo erdiko poltsetan saltzen dok; spaghetti freskuak emoten jittuek, 40 bat "korbatxik" poltsa bakoitzeko. Gazi-gazixak, patata prijiduak jaten diran modura etaratzen juek, aperitibo modura edo denporapasarako.

Biely Potok ("Ibai Txikixa") auzora heldu, eta oinez hasten gaittuk. Ordu pare bat egitten doguz erreka kañoi estu ta sakon baten gora, oso ibillaldi ederrian. Kakueta estiloko kañoia dok, baina granitozko harrixian danez, txikixagua eta aldapatsuagua. Oso gogorra izan zeikian bidia natural egon ezkero, baina ez dok holan: bidiak perratuta jagozak. Uste dot Alpietako mendizalien estilua dala hori ("via ferrata"): metalezko eskalak, altzairuzko kabliak, katiak txintxilizk... Apur bat txokantia dok hasieran, baina egixa esan bestela gu geu ez ginan handik ibilliko, hain dittuk gatxak pausuak. Leku askotan ur jauzixak eskalak bustitzen jittuk, eta txipriztiñak izozten diranez nahikua arriskutsua dok. Txiri-txiri-txiri... azkenian, alturia hartzen juan ahala kañoia leunagua egitten dok eta larre zabalak datoz, paguak gero eta gitxiago, eta piñuak agertzen dittuk: naturalak, ez gurien modokuak. Bedarra asko baina igartua jagok, landa zabal hori hori ikusgarrixak egiñaz. "Sedlo" edo mendilepo batera heltzen gaittuk, Medzirosutze izenez. Han, Mala Fatra mendixen tontor txiki baina ikusgarri bixen artian gagoz: Maly Rozsutetz (Rozsutetz txikixa) eta Velky Rozsutetz (Rozsutetz haundixa). Momentu horretatik aurrera, "sedloz sedlo" juango gara Rokok gidatu nahi gaittuan lekuetararte, gero beste haran batetik behera egin eta Biely Potok'era barriro allegatzeko. Medziholie'ko lepora heldutakuan behera goiaz, pagadixan barriro sartuta, arratsaldeko eguzkixaren koloriekin. Atxen eta arbolen arteko jokuak paisai miragarrixa osatzen juek, eta penaz egitten juat aurrera. Giro honek sorginduta hamen geratuko nintzakek, baina buruak agintzen dok: berandu da, gabia badator, zero azpiko graduak, eta "medvetx"ak.

Tartian-tartian señalizaziñuak eta panelak topatzen jittuagu, markatutako bidiak señalizatu eta ingurugiruari buruzko oharrekin. Eguzkixaren azken izpi gorrixak eta zeru urdin indartsu horrek herixotziaren irribarria erakusten dezkuala, azkena ikusten dogu: "Medvetx" edo hartzei buruzkua. "Mendi hauetan ez da arraroa hartz batekin topo egitea. Hartza animali lotsatia dugu, eta beraz seguraski ihes egingo du. Baina eraso egin ezkero, hauek dira jarraitzeko pausoak. 1- Ez korrikan egin; hartzak harrapakintzat hartu zaitzake; oinez jarraitu poliki. 2- Hala ere zuregana badator, aurkitu lehen bait lehen zuhaitz bat eta igo adarrik gorenera. 3- Ez baduzu irtenbiderik, jauzi lurrera burua belaunetan daukazula, pelota bat eginaz; ez kendu motxila edo anorakik, babes gehiago izateko (...)".

¡Hauxe dok baltza! Hau falta zuan bakarrik. Tautik esan barik, hantxe goiaz hirurok errekazuluan behera, inor ez labandu ta kolperik hartzeko erregutuz...

Adrenalinia topian izan juagu azken kilometruetan, horregaittik gagozak hain nekatuta. Biely Potok'era gabez heldu eta kotxia hartuta, Rojkovera juan aurretik Rokok Terchova herrira eruaten gaittu premixua hartzeko: "txaiovna" edo teia hartzeko lokal baten sartzen gaittuk, giro epel eta ezin atseginago baten. "Txaiovna" hauetan ez jagok alkoholik eta ezin dok erre: girua etxeko egongela bateko modukua dok. Edateko, 40 te klasetik gora dagoz, mota eta prestaktzeko era desberdinekin. ¡Nik ezagutu izan dittudazen te "normalekin" (ur zikiña, apur bat gozotua) ederra aldia! Teia hartzia atxekixia zan sartu nintzanian, lokal eder hori, zerbitzari atsegin eta polittarekin... baina behin "yogui" teia ekartzen deztenian (Roko "teologoak" -teian adituak- gomendatuta, ordu erdiko prestaketa prozesua bihar dabena) ¡zelako plazerra! ¡zaporia, texturia...! Ni "txaiovna" batera juatia nahi dot barriro.

Txaiovna hori dendia dok era berian, eskualdeko produktuekin. Anek opari pillo guztia erosteko aprobetxatu dok, eta ni bebai erosi juat zeozer: ardilanazko hiru galtza pare ("ponotzky"). Martin hirira juan eta pizzak, borovitxka eta rallyxa etxera. Ozta oztan ez gaittuk sorora juan kotxe eta guzti; ez mozkorrarengaittik, baizik eta asfalto faltiarengaittik. Eta gabian esperimentuka ez arriskatziarren, azkenian kotxia errepide onduan geratu dok eta oinez igo gaittuk gure basarrira.

Dobry noc...

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Oier Gorosabel Larrañaga, Lekeittioko Eibartar bat

 preacher.gif

Eibarrespaziuan zihar esan zesten pizkat mesianikua nintzala idaztian, eta bloga sortzerako orduan horregaittik ipiñi netsan izenburu hau. Lehen nere gauza guztiak (argitaratzeko morokuak, behintzat) hamen idazten banittuan be, espeleologixiari buruzko gauza guztiak ADES-en webgunian emoten dittudaz, eta osasun asuntoko artikulu guztiak hona mobidu dittudaz, gaika klasifikauta.

Txorrotxioak
Etiketak
ETB1 Eibar EibarOrg Info7 Zer erantzi abertzale abittaga abortuak adela larrañaga aitor_eguren aittitta raduga aldatze amarauna amuategi andoain antzerkia araba arantzazu aranzadi ardantza argentina_2005 armando gorosabel armeria eskola arrajola arrakala arrantza literarixuak arrate arrosa artxanda aulestia axpe_martzana azkue ipuin bilduma azpimarra banu_qasi baxenafarroa baztan belaunologia berasueta berbologia berriatua bidai_aluzinantia bilbao bittorixa buruntza chill_mafia comunitat_valenciana covid19 culineitor deba desempolving diaspora diego-rivera durangoko-plateruak egillor eibar eibarko_lagunak ekialdeko nafarrera eraikinologia erdialdekoa erresuma_batua erronkari espeleologia etxebarria eup eusebio-azkue euskadi_irratia euskal_erria_aldizkaria euskalkia faktoria felix_arrieta felix_ruiz_de_arkaute galicia ganbara gasteiz gatobazka gce gernika girua gisasola gorosabel hormasprayko igotz_ziarreta ikerkuntza ilegales indalecio ojanguren info7 irabiaketa irati-filma irratia irun iruñea izarraitz iñigo_aranbarri jacinto_olabe jamo_savoi jendartologia jeremiah_alcalde jon-etxabe jose-antonio-uriarte juan de easo juan san martin julen_gabiria julian etxeberria kalamua kanposantuak katarain kirola komikiak koska kuku kurik-3 kurosawel labordeta lagunologia lalolalia lamaiko_operia lasarte leintz_gatzaga lekeitio lekeitioko_lagunak lituenigo lopez maeztu magia manex_agirre maputxe markina-xemein markos_gimeno_vesga markues matrallako mendaro mendebalekoa mezo_bigarrena mineralak mogel morau musikeruak muskildi mutriku nafar_lapurtera nafarrera noain oiartzun oioioi-lur ondarroa opaybo orakulua otsagabia ozeta paisajiak parakaidistiarenak paris patxi_gallego pedro chastang pedro gisasola polo_garat rufino sande sagartegieta san antoni sartei sasiola sega segura slovakia tafalla2016 talaiatik telebista toribio_etxebarria umeologia urberuaga urkiola xabier_lete xoxote zaharrea zaharreologia zaragoza zer erantzi zerain zornotza zuberera zuberoa
hgikj
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024