Euskal Biblioteka
Bibliografiatik Bibliotekara. Esperantzari leihoa izeneko hitzaldia eman zuen Joan Mari Torrealdaik larunbatean bere herrian, Foruan. Hitzaldia jendez gainezka zegoen. Pasarte hau nahi dut nabarmendu, Joana Albret Bibliotekonomia Mintegiari buruzkoa, hain zuzen ere: Ahoan bilorik gabe mintzatuz, Biblioteka Nazionalaren planteamenduan aitzindari izan da Joana Albret Bibliotekonomia Mintegia. Euskal Herri osoko bibliotekari eta dokumentalista andana batek sortu zuen mintegia 1997an, bai biblioteketan eta bai dokumentazio guneetan euskararen erabileraren normalizazioaren egoera tamalgarria konpondu nahian.
Hainbat lan eta proposamen egin izan diete erakundeei, arrakasta handirik gabe, antza denez. Kanpotik begiratuta ezagunenak Biblioteka Nazionalari buruzkoak dira. Behin eta berriz atera dute gaia plaza publikora, bai partaideek indibidualki eta bai kolektiboki. 1998ko bi agiritan ongi islatzen da mintegiaren jarrera.
Lehena adierazpen bat da, 1998ko ekainekoa, Uztaritzen ezagutzera emana:
d) Bereziki, euskarak pairatzen duen bazterkeriari konponbidea emateak lehentasun osoa behar luke izan. Euskal Agentzia Katalografiko bat eskatzen dugu alor honetako arazoak bideratzeko.
Eite honetako biblioteka baten garrantzia hil ala bizikoa da Pruden Gartzia Azkue Bibliotekako zuzendariarentzat. Hona bere hitzak: Euskal kulturaren ikuspuntutik, biblioteka nazional bat hil ala biziko arazoa dela esango nuke... Biblioteka Nazionalaren gaia sakon eta askotan aiputan hartu dute Mintegiko beste kide batzuek ere, Gerardo Luzuriaga batek, Agurtzane Juanenak.Pero en los países desarrollados esta función de identidad, de representación cultural, se produce no sólo desde los materiales almacenados, desde unas colecciones de obras muchas veces únicas, que son, sin duda, las mejores del país. A esto lo podríamos llamar "señas de identidad a través de los contenidos"; la cuestión va más allá, va a las "señas de identidad a través del ontendedor".
Joana Albret Mintegiko partaide den Agurtzane Juanenak behin eta berriz azpimarratu du eraikinaren beraren ikur balioa; Juan José Fuentesen zenbait aipu esanguratsu bildu zituen:
Es decir, los documentos son importantes, pero no lo es menos el edificio, que así pasa a ser nuevo y otro "documento"; paralelo al valor de las colecciones es el valor del edificio que las contiene, que pasa a ser así, a su vez, otra muestra de la identidad cultural de la nación. Tan cierto es que la biblioteca nacional, y sus instalaciones, representan unas señas de identidad cultural...
(Gerardo Luzuriaga)