Unai San Martinen erakusketa
XXI. mendeko lehenbiziko laurden honetan indartsuen dabiltzan mugimendu artistikoen artean, adituek gorea lehenesten dute (anputazioak, kanibalismoa, serieko hiltzaileekin lankidetza...). Diru-laguntzen %80 harrapatzen du eta aldi berean gore-obrak dira garestienak. Adituek aipatzen dituzte, orobat, gorputzaren artea, grafitia, performancea eta arte birtuala; azken hau, batez ere, mangaren eta fantasia heroikoaren eraginpean dauden gazteek baliatua. Gainera, badira oraindik tradizioa hautsi eta estiloz aldatzera behartuta daudela uste duten artistak, Duchamp edo Picassoren ildotik.
Panorama horrek mugimendua adierazten du, gaztetasuna, berrikuntzen bilaketa etengabea. Hedabideen arreta bereganatzen duen sortzaile mota horrekin kontrastean, San Martinek erakusleiho distiratsuari eta ateraldi harrigarriari uko egiten die, artista-jarreran zein obraren edukian. Ederra du bilatzen, ez berria.
Ez da tradizioa sutsuki beneratzera edo arbasoak gurtzera iristen, ez horixe, baina ezohikoa gertatzen da hemeretzigarren mendeko teknika soilak erabiltzea, eta gogokoen dituen artistak hain diskretuak izatea: adibidez, Giorgio Morandi; eta, garaikideen artean, Vija Celmins letoniar grabatzaile erreserbatuaren lana da miresgarrien zaiona. Alferrik bilatuko dituzu San Martinen heliograbatuetan gremio akademikoko kideek elkarri egin ohi dizkioten keinu konplizeak. Arroken aldera jotzen du gehiago Giza Zientzien aldera baino. Periferikoa da, desordukoa.