Guraso agurgarriak 2
Askotarikoak izaten dira seme-alabak D ereduan matrikulatzeko bultzatzaileak. Gaur egun ez dira gutxi euskararen aurkako gurasoak umeak D ereduan sartzen dituztenak ez dakizkien etorkinekin nahas, ikasleak latina aukeratu ohi duen bezala ez latinaren beraren amoreagatik, baizik eta matematikatik ihesi. Euskararen aurkakoak dira baina etorkinen aurkakoagoak. Sufritzeko jaio ziren eta asko sufritzen dute.
Zuetako batzuk euskararen aurka zaudete eta A eredurik hurbilena urrutiegi dagoelako matrikulatu dituzue seme-alabak gurea bezalako D ereduko ikastetxe batean. Kontuz: euskararen aurkako aurreiritzi ideologikoek seme-alaben ikasketak zaildu eta eragozten dituzte. Etxean entzundako euskararen aurkako purrustadek blokeo psikologiko antzeko bat eragiten diete ikasle askori, eta, euskaraz ikasi behar dituztenez ia ikasgai guztiak, ez dira batere ondo moldatzen. Harreman zuzena dago ikasle horien nota txarren eta etxean euskararen aurka sumatutako giroaren artean. Horrenbestez, euskararen aurka egonda ere saiatu mesedez zuen seme-alaben garunak larregi ez kutsatzen, haien ikasketen onerako. Bestela, hobe duzue A ereduan matrikulatzea, albo kalte hutsaltzat jo dezakezue Sollube egunero bi bider zeharkatu beharra.
Aurten, gure ikastetxeko neska errumaniar batek, Claudia Miruna Filipek, atera du Selektibitatean EAEko bigarren notarik onena. Euskaran ere hamar. Hain zuzen hamar urte zituela etorri zen Bermeora, ez zekielarik ez gaztelaniaz ez euskaraz. Ikaslearen eta bere familiaren borondatea da etorkinak euskalduntzeko Hezkuntza Sailak eskaintzen dituen programak aprobetxatzeko orduan faktorerik garrantzitsuenetakoa.
Euskarak ez du arnasbide handirik Institutuetan. Euskal nerabezaroan guaitasuna erdaraz dator ia beti. Gainera, irakasleok ez gara denok euskararen aldeko militanteak preseski eta ikasleak ondorio aberatsak aterako ditu baldin euskaraz egiteko agintzen dion irakasleari ondoren euskaraz dakien beste irakasle batekin gazteleraz entzuten badio. Hori bai dela IKASTEA. Lorratz sakonagoa uzten du ikaslearengan irakaslearen despit jasotakoak irakasleak berariaz jakinarazitakoak baino, eta ikaslea berehala ohartzen da ezen proportzionalak diruditela euskararen aldeko noizbehinkako erretorika sentimentalaren beroak eta eguneroko bizitzako ohiko jardun espainolak, berotasun horrek jardun espainolak eraginiko erru sentimendua konpentsatu nahiko balu bezala.
Edozein gisaz, arazoak ikastetxeetako mugak gainditzen ditu. EAEko Hezkuntza Sistemako boteregune batzuk espainoltze foku gogorrak dira. Ez da soilik Delegaziora deitu eta jubilatzeko dauden telefono-hartzaileek ez dituztela euskara ikasteko aukerak erabili nahi izan, edo ez zaizkiela eskaini. Hezkuntza Sailean barreiaturik badago eskema honen aldeko militantzia lauso bat: hedabideetan eta ikasleen aurrean euskararen aldeko mintzamoldea erabiliko duzu, baina kontu serioak gaztelaniaz, lotuta dauden bezala independentziaren aldeko noizbehinkako hitzaldiak eta Espainian gero eta sakonkiago txertatzen gaituzten erabaki eta jokabide errealak.
Adibidez, Planifikaziora deitu eta euskaldun zahar peto batek hartu dizu telefonoa. Euskaraz egiten diozu, hark gaztelaniaz erantzun. Euskaraz jarraitzen duzunez, hiruzpalau aldiz galdetzen dizu: "Tú eres nuevo, ¿verdad?" Alegia, euskaraz agurtu ostean planifikazio kontuak gaztelaniaz eztabaidatu behar direla ez jakiteko bezain heldubakoa zara, ezta? Hots, inozo bat oraingoz, zeharo tentela ez bazara noizbait errealitateaz jabetu, irentsi eta konpontxo egitera helduko zarena. Planifikaziokoak soilik egiten dizu euskaraz gaztelaniaz egin behar duela ahazten zaionean.
Hezkuntza Sailean funtsa gaztelaniaz pentsatzen da. Esaterako, orain ari dira Heziberriko curriculumak amaitzen, hori jakinarazi digu arduradunak. Eta berehala erantsi: "para tenerlos en euskara tendréis que esperar algo más, hay que traducirlos". Irakatsi beharreko edukia gaztelaniaz dago proiektatua, hausnartua, idatzia.
Hezkuntza Sailaren begirada gutxitan desbideratzen da hegoaldeko fijaziotik. Selektibitatearen arduraduna oso pozik zegoen EHU-UPV G9 taldean sartu delako. G9 hori da la cosa más cutre que ha parido madre, denok ulertzeko hizkuntza unibertsalean esatearren. Espainiako bederatzi unibertsitatek osatzen dute: Castilla la Mancha, Extremadura... Eta gu ere hor gaude, eta beraz txit pozik. Noski, Espainiakoa dugu DNIa, ona da espainolekin ere erlaziona gaitezen, baina etsigarria da egiaztatzea Hezkuntzan ere ETB2koa errepikatzen dela. Hedatu behakoa Frantzia aldera ere, koño, Europara, aberastu erreferentziak.