Gunther Burpus atetilan trabatuta
Gunther Burpus, 41 urteko gizon bat, Bremen-goa, etxetik irten bezain laster ohartu zen giltzak barruan ahaztu zituela. Orduan katuaren atetilatik sartzen ahalegindu zen. Baina buxaturik gelditu zen, ez atzera ez aurrera, burua eta besoak etxe barruan eta gainerakoa berriz karrika gorrian.
Garrasika hasi zen laguntza eske, eta garrasiok ikasle adar-joleen koadrila bat erakarri zuten. Ikasleek galtzak jaitsi zizkioten. Ondoren, ipurdia urdin distiratsuz margotu eta ipur-masailen arteko erretenean nartziso edo lilipa bat kokatu zioten. Alboan kartel handi bat ipini zuten, hura guztia ikuskizun artistiko bat zela aldarrikatzen zuena. Honela zioen kartelak: “Alemania berpizten ari da. Kaleko arte-obra bizi bat duzu hau. Utzi diru apur bat, sustatu askatasun sortzailea”.
Gizonak egun bi pasa zituen katu-atetilan ataskaturik. Bien bitartean, oinezkoek, espaloitik zebilen jendeak, ezentzunarena egiten zieten Burpusen oihuei eta laguntza-erreguei. Bestela, jaramon egiten zion jendeak “oso ausarta, oso ederra” esan eta txanponak botatzen zizkion, Burpus koitaduaren aldarriak performancearen osagaitzat hartzen baitzituen.
Azkenik, amona xahar batek poliziari diotu zion, ohartu zelarik zakur batek denbora franko zeramala Burpus jaunaren atzealdean usnaka.
Komisaldegira atxilo eraman zuten Burpus, eskandalu publikoagatik.
Dena den, katuaren atetilan mugitu ezinik egon behar izan zuen bi egunetan 3000 bat marko pilatu zituen galtzontziloetan.
Hiri-kondairetan aditu diren Snopes wegbunekoek diotenez, kontakizun honek adieraziko luke jendea beldur dela, benetako arazo bat nozitzean, laguntza garrasika eskatu arren, lagun hurkoek ez ote duten ezentzunarena eginez bazterrean utziko, jende askok sentitzen baitu gure gizartea hotz; elkarri laguntzea ez da oso ohitura popularra.
Burpus jaunaren antzeko sentitzen bide gara sarritan, laguntza eskaera desesperatuak egin arren inork ez baititu behar bezala interpretatzen, ezta hurbilekoek ere. Har bedi kontuan Burpus jaunaren bizilagunak izango zirela albotik igaro arren bere oihu etsiak aintzat hartu ez zituztenen artean asko eta asko.
Bigarren interpretazio bat: Burpus jauna barregarri ageri da kontakizunean, baiki; baina ez ote dira oraindik xelebreago txanponak botatzen dizkioten paseatzaileak? Gaur egun inor ez da ausartzen arte obra modernoren bat jendaurrean txartzat jotzen, ez dago ondo ikusia. Txanponak botatzen dituztenak zentzun handirik gabeko arte-galeristak lirateke, edo gobernuak, goi mailako kultur ekoizpen bat delakoan herria apaindu eta aberasteko asmoz sarritan dirutza alferrik erabiltzen baitute mokordo goibel bat erosteko.
Joera honen abiapuntua gurean Eusko Jaurlaritzak Picassoren “Gernika” mespretxatu izanak eraginiko damua eta lotsa izan liteke. Picassok behin eta berriz eskaini zien jeltzaleei, baina hauen kultur gizonek nahiago zuten errealismo konstunbrista, erromeriak, poxpolinak…. Bere garaian euskaldunok onartu izan bagenu, Gernikan genuke gaur egun Gernika.
Kontua da gertu gaudela edozer onartzeko arte obratzat. Kontatuko dudan honako hau ez da hiri-kondaira, baizik benetan gertatua: artista batek bere mokordoak saldu zituen, eskaiolazko ontzien barruan. Erosle bati eskaiola hautsi eta ez zuen kaka izpirik ere aurkitu. Orduan artistaren aurkako salaketa jarri zuen. Bere mokordoa nahi zuen, artistaren kakagatik ordaindu baitzuen. Azkenik epaiketa etorri zen. Konplikatua izaten da epailearen lana.
Snopes-ekoak Bremengo poliziarekin harremanetan jarri dira, eta ez dute gertaeraren berririk. Hiri-kondaira zabaldu zutenek ziurtatu zuten “Der Spiegel” aldizkari ospetsuan argitaratu zela, baina “Der Spiegel”ekoek ere ez dakite deus.