Eskizofreniaren heredagarritasunaz. Aseguru-etxeek genoma helburu
Jainkoa hil zenez geroztik jende asko urduritu eta ordezkoak bilatu nahi izan dizkiote lehenbailehen: Arrazoia, Historia, Zientzia eta Espainiako Konstituzioaren ostean, Genea ere jainkotu nahi izan dute, genomari egokitu jainkotiar atributu nagusiak. Halako gehiegikeriei ihardesteko, Albert Jacquard eta Axel Kahn-ek “L’avenir n’est pas écrit” argitaratu dute, eta Bertrand Jordan-ek “Les Imposteurs de la génetique”. Ildo berean, Sciences Humaines aldizkariak “Comportement: la part des gènes” txostena atera zuen 2007ko abenduan.
Izan ere, Sarkozyk 2007ko martxoan suizidioa eta pedofilia aurretiko joera edo predisposizio genetikoei lotu baitzien, ziur aski suizidak, pedofiloak eta beren sendiak hobeki babesteko asmoz…
Egiazko bikien artean (obozito berekoak, vrais jumeaux, gemelos) soilik % 13tan gauzatu dituzte biek suizidio-ekintzak. Eta egia bada ere biki faltsuen artean (obozito desberdinekoak, faux jumeaux, mellizos) % 0’7tan besterik ez direla saiatzen biki biak suizidatzen, eta, horrenbestez, onartu beharra dagoen arren genoma berdina edukitzeak baduela eragina suizidiorako joeran, bistan da edonola ere eragin hori oso ahula dela. Franck Bellivier-ek Créteil-go Henri-Mondor ospitalean Psikiatria irakasten du, eta berezilaria da suizidioaren genetikan. Bellivierren iritziz, egiazko bikien artean % 87ak suizidiorako joera berdina ez edukitzeak, erakusten du suizidioan geneek baino garrantzi handiagoa dutela faktore ez genetikoek: alkoholak, psikotropikoak, bikote-arazoak, traumak, patologia larriak…
Era berean, eskizofreniaren heredagarritasuna ere ez da batere ziurra. Biki faltsuen artean, % 17k garatuko dute. Egiazko bikien artean, berriz, % 48k.
Biki faltsuek, neba-arrebek bezala, % 50a dute genoman berdina. Aldiz, egiazko bikiek genoma osoa dute berdin-berdina. Heredagarritasun genetikoaren azterketak, horrela, genomaz kanpoko faktoreen garrantzia nabarmendu du eskizofreniari dagokionez. Ez balego Genea baino, egiazko bikien artean % 100ek lukete aldi berean eskizofrenia, berdin-berdinak baitira daramatzaten geneak.
Bestalde, banketxeen jarrera batzuk mixerableak diren bezala (komisio horiek, mehatxuzko gutun horiek zenbaki gorriak agertu orduko), era berean aseguru-etxeen zenbait jokabidek putreak ekartzen dituzte gogora, eritasunari dagokionez izaten duten batere begirunerik gabeko jarrera dela-eta: geneak irakurtzeko aukeraren berri izan bezain laster, hienak bezalaxe jo izan dute gure artean nor egon daitekeen epe labur edo luzeagoan gaixo ezagutzeko asmoz, eta zein gaitzak jorik, ahalik eta etekinik mardulena eskuratzeko moduan erabakitzearren aseguruak nori eta zer salneurritan eskaini, eta gene kaxkarrak bazenitu, jakina, asegururik ez. Eskerrak agintariek ukatu egin dietela informazio hori, oraingoz. Babestu beharra dago gisako informazio pribatua hiena aseguratzaileen atzaparretatik.