Bizitzaren zentzua. Hitzaldiaren egitura (Azurmendi 10)

1-GALDERAREN OZTOPOAK:

 -heziketan

-itsu metafisikoak

-batzuetan bizitzaren zentzugabezia aldarrikatzeak zentzu bat izan nahi izaten du

-laizismoa sarritan teologia kamuflatua

-edonola ere, anitz ateok hautatzen du zentzua

2-ZENTZUAREN ZENTZUAK

-maila epistemologikoan: itzulgarritasuna, Lévi-Strauss

-epistemologiaren eta etikaren arteko zubi: justifikazio razionala, legitimazioa: ETAren atentatua, tortura

-balioespenaren eta salbazioaren mailan:

a) estasia, nostalgiazko poza

b) helburu pertsonala (mendia)

Azurmendik dio, bizitzaren zentzua eta mendira igotzea parekatzen dituelarik, mendira igotzeko benetako arrazoia ez dela izaten mendizaleak berak aipatzen duena: gailurra zapaltzea, egunsentia gozatzea, ikuspegiaren ederra; aitzitik, “arrazoia igotzean bertan datza, bidean. Patarrean eta izerdian, sufrimenduan. Norbere ukoan, norbera gainditzean. Nahian eta ahaleginean. Agian zure burua bilatzen duzu. Zu zeu, zure arima, behartzen duzun gorputz horixe zarela egiaztatu gura duzu. Eta gorputz hori beste zerbait dela eguneroko errutinako norgabea baino. Zure buruaren -ahalaren, ezinaren-, zure mugen esperientzia egin, existentziaren esperientzia: existentziaren kontzientzia mugen kontzientzia baita. Eta, aldi berean, inguratzen zaituen guztiaren mugabakoa sumatu, mugabakoaren baitan ibiltzen sentitu. Izadi immentsoaren adiguri edo anparoan bildua ikusi zure izatea -borroka, inpotentzia. Beste mundu bat bilatzen duzu, bai; baina zeure barnean. Beste zeu bat, diferentea, etortzen, igotzen, inoiz ez ailegatzen, eta beti ailegatua nolabait.

Eta agian, gero, izan daiteke egiaren parte bat hori ere, gailurreko argi posiblearen eta bideko txoriak entzuteko ideiaren pozak lagun egiten eta laguntzen diola mendizalearen eginahalari. Baina egintzaren egiazko zentzua egintzaren beraren barruan dago, ez dator kanpotik emanda; zentzua bideak dauka, ez gailurrak. Edo, hobe, zentzua mendizalearen erabaki(men)ak eta ahalegintzak dauka.”

c) horizontea: zentzua ez da ezer, baina ezer ez da ezer zentzu gabe (argia)

3-GURE BAITAN ARIMA UGARI. ZENTZUA ERE PRAKTIKAN BETI PLURALA

-aldi berean edo txandaka eszeptikoak, poetak, zientifiko zorrotzak

-zentzuak osagai etiko, politiko, erlijioso, sentimental, filosofikoak

-zentzua izan daiteke: arau, ispilu, esperantzarako argi, abisu eta oharkizun, mehatxu, atseden ordu, txabola

“Gizakiak, burua gora mundu zabalean, txabola bat egiten duen bezalaxe mendi hegalean gorputzaren aterperako, mito bat (zentzu bat) egiten du, haren barruan habitatzeko, gogoaren txabola. Mito bat (Jainko bat) zentzu bat da; zentzua espirituaren txabola bat. Zerbaiten zentzuak balioa adierazten du, orientazio edo hautua adierazten du, norbere ulerpena (biziaren zentzuan, adibidez), funtsean identifikazioa adierazten du (edo ukoa).”

-gertari berberak zentzu desberdin are kontrajarriak (Vesuvio)

4-GANDIAGA HILTZERA DOA. ZER EGITEN DU GAUR EGUN JENDEAK ZENTZUAREN GALDERAREKIN? BOST JARRERA

-ateista zientistak

-teista katolikoak

-mitologia berria

-Gandiaga

-Azurmendi

-Zer da Odisea bat?

“Odisea da etxea utzi, galduta ibili, eta, batek ez daki nola, atzera Itakara itzulia aurkitzea. Bitartean, jakina, oso posible da Itaka hori arras aldatuta agertzea; edo Odiseo bera egotea aldatua beretarrentzat ere kasik ezagutezina izateraino, zakurren batentzat-edo ez bada; edo berak Itaka uste duen hori batere ez izatea Itaka, oraindik beaziarren beste uharteren bat gehiago baizik. Odisea ez da korronteak eta zorteak eraman zaitzaten uztea. Naufragioa da, borroka, desesperazioa, autoengainua, Gozo huarteko gozotasunaren limuria, meditazioa, ihesa zeure buruari eta gustuei, 'jainkoren baten' laguntza; azken finean, herrestan zaramatzan historia korapilotsu bat, antzaldatzen ari zaituena. Odisea da ez jakitea odisea dela; ez jakitea jada itzulia zaren ala inoiz baino galduago, eta ez jakitea jadagoneako etxerik eta Itakarik batere inon ba ote dagoen.”

-Zubia: zein izan zen Odiseoren bizitzaren zentzua?

5-ZENTZUAREN HISTORIA

-ez dago aurrerapenik zentzuaren historian; aldaketak bai

-zentzuaren historia artetik hurbilago zientziatik baino

a) Grekoen zentzu natural kosmikoa

-Zubia: Marko Aurelio, San Justino

b) Kristauen zentzu pertsonala

c) Berpizkundea

e) Bigarren Modernia

 f) Nietzsche

g) Heidegger

h) Wittgenstein

6-ZIENTZIA BERRIA ETA LISBOAKO TSUNAMIA

-Unibertso infinituak eragin izu-ikara

-Zientziak mundua murriztu eta kontrolatu egiten du (hizkuntza bera abiapuntu)

-Naturako liluragarria ekuazio batera erreduzitzen du eta zentzuaren galdera ito

-Gizakiari naturaren jaun eta jabe izatea dagokio (Descartes)

-Lisboa: Jainkoaren gidaritza naturan, kordokaturik

-Kant

-kritikatua ez den arren, batzuetan Eliza bera baino makurragoa

-Zientziak oinazea sendatu nahi; zentzuak eramangarri bilakatu: gatazka

7-GIZAKIA, URRADURA LIBREA

-gizakia, naturatik berex

-depresioa, tragedia: arrozte haren oihartzuna

-zentzua, estasia: batasun haren berpiztea

-askatasuna: gertaria norberak asmaturiko zentzuz hornitzea

-baina zentzua tradizioak eskaintzen digu, komunitateak

-zentzua laguntza-eskaintza izaten da, baina, komunitatea eta hizkuntza bezala, babes bezain itogarri izan liteke

8-HIZKUNTZA. ZENTZUA IPUIN BAT DA, EZ DA GUTXI

-bizitzaren zentzua hizkuntzak telegidatzen du

-baina zentzuaren azken fundamentua esanezina da

-Txanogorritxo

-guk egiten dugu ipuina, ipuinak egiten gaitu gu, elkar hazten goaz

-ipuinak zabaldu egiten gaitu guztiz bestelakora

-zeinua da, enigma esanezinera hurbildu nahi gintuzkeena

-horixe da Azurmendiri hautsi zaiona

9-ZENTZUA HERIOTZAREN AURREAN

-bizialdi mugatua

-heriotza berez gordina ipuinak eramangarri bihurtu nahi du

-eskelak eta konjurioak

AZKENA: Jainkoa, aberria, iraultza. Kristauak eta mairuak