Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Markos Zapiain / Batek palmondoen hoteletik hegan egin zuen

Batek palmondoen hoteletik hegan egin zuen

Markos Zapiain 2020/03/25 21:40
One Flew Over the Cuckoo's Nest, Alguien voló sobre el nido del cuco

0-Arazo bat dago izenburuarekin. Ingelesez One Flew Over the Cuckoo’s Nest da. Ingelesez, argotean, cuckoo’s nest psikiatrikoa da. Gaztelaniaz Alguien voló sobre el nido del cuco jarri zioten, gaztelaniaz “el nido del cuco” psikiatrikoa ez den arren. Ikusle espainolek, eta zer esanik ez euskaldunok, imajinatu izan dugu poesia zebilela tartean, misterioa, argitzeko eskatu behar ez den esaldi arraro horietako bat zela. Bermeon “Hotel Palmeras” deitzen zaio psikiatrikoari, eta nik dakidala horixe da cuckoo’s nest-en oihartzuna ondoen jasotzen duena, izenburuko “hegan” hori airean gelditzen den arren, bidean kukua galdu dugunez. 

 

1-Gurean entzerramendua, ixtea, erabiltzen dugu batez ere gaixo mentalekin. Bururatzen zaizu beste jarreraren bat? Zenbait herritan ez dago psikiatriko publikorik. Kalifornian, adibidez, gerora presidente izango zen Ronald Reagan gobernadoreak itxi zituen 1967an. Gaixo mentalak  etxeetan edo kalean bizi dira. Auskalo zelan konponduko diren orain. Agintaria bazina, zer egingo zenuke zuk halako gaixoekin?

 

2-Eroa iruditzen al zaizu Jack Nicholson/McMurphy? Esaten da eromena arrazoia galtzea dela. Chestertonek, aitzitik, den-dena galtzea dela dio, arrazoia izan ezik. Adibidez, paranoikoen eraikuntza mentalak arras logikoak izaten dira, erabat koherenteak; oinarri sentimentala da huts egiten diena. Era berean, Freuden esanetan, erlijioak neurosi kolektiboak dira: fededun ikaragarri adimentsuek arrazoibide eta liburu ezin zorrotzagoak idatzi dituzte aingeruen hierarkiaz eta gorputzen piztueraz. Nola definituko zenuke zeuk eromena?

 

3-Gogoratu Dale Harding bibotedunaren kasua: jeloskorraren susmoek, beti al dute zergatiko ulergarriren bat? Zentzuzko jelosia eta eldarniozkoa bereizi izan dira. Zer deritzozu?

 

4-Psikiatrikoan sartzean, nesketako batek dio: “Honek Institutua oroitarazten dit”. Ados zaude?

 

5-Iruditzen zaizu hitz-toteltasuna sexuaren eta emozioen errepresioaren erruz sor daitekeela? Eta larrua gozoro joz senda litekeela, Billyren kasuan bezala? Emakume goxoaren bidez, hizkera-arazoa sendatzen zaio; baina ama zapaltzailea hizpidera etorri bezain laster, toteltasuna berpiztu egiten zaio. Bilatu sarean zer lotura izan ote dezakeen gizonaren toteltasunak amarekiko harremanarekin. 

 

6-Azaldu Ratched erizainaren eta McMurphyren arteko harremanak Antigonaren eta Kreonteren artekoen argitan.

 

7-Bizitzaren zapaltzaile ageri da filmean psikiatrikoa. Psikiatrikoak eskatzen duen diziplinaren baitan, balegoke oreka biofiloagorik lortzea diziplina-beharraren eta emozioen eta sentimenduen adierazpen librearen artean?

 

8-Gaur egun lobotomia ez da erabiltzen. Elektroshocka bai, batez ere depresioak jotako emakume haurdunekin. Efektua positiboa izaten da, eta umekiari ez zaio ohiko pilulak bezain kaltegarria. Filmak txartzat jotzen ditu bai elektroshocka eta bai lobotomia. Gaur egungo psikiatriak zergatik ez ote ditu zaku berean sartzen?

 

9-Zilegi da gaixoak pilulak hartzera derrigortzea?

 

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Markos Zapiain

1963an jaio nintzen. Markos Zapiain naiz ia beti. Baina ez zidaten soldaduzka egiten utzi, nortasun bikoitza dela eta. Batzutan Pelipe pizten da ene baitan. Pozik ibiltzen da oro har Pelipe. Baina haserretzen denean, kontuz.