Patata eta Kampf
Kojeverentzat "etorkizun-iragan-orainaldi" norabidea duen denbora historikoa gizakia bera da, errealitate enpiriko edo espazialean: proiektuaren denbora, hortaz, gizakiaren historia da. Izan ere, gizakirik gabe ez legoke denbora historikorik munduan: gizakirik gabeko natura ez bailitzateke espazio erreala baizik. Gizaki ez den animaliak ere, bide batez esanik, badauzka gurariak, bere gurarien arabera dihardu: jan eta edan egiten du, gizakiak legetxe. Baina animaliaren gurariak naturalak dira, dagoenerantz daude zuzenduta, eta dagoenak determinatzen ditu; nahi horien arabera gauzatzen den ekintza ezeztatzaileak ezin du dagoenaren muina aldatu: dagoenaren muinak berbera izaten jarraitzen du gurari naturalak gauzatu zein ez; horrenbestez, espazioari dagokio animalien guraria, ez denbora gerozaleari. Egia da, animaliak bizi den mundu naturalaren itxura aldatu egiten duela, baina hil egiten da, eta bihurtu egiten dio lurrari hartua ziona. Eta, bere ondorengoek berdin-berdin dihardutenez, munduan egiten dituzten aldaketak ere errepikatu egiten dira. Horrela, naturak, natura osoak, berdin darrai. Naturaren denbora-moldea biribila da, denbora biologikoa: gauza bera izaten jarraitzeko dena aldatzen duen denbora alegia: eguna-gaua-eguna, negua-uda-negua, ilbete-ilbehera-ilberri-ilgora-ilbete, arrautza-txitoa-oiloa-arrautza, itsasaldiak, patata-hazia-landarea-patata...
Aldiz, gizakiak munduaren funtsa aldatzen du, bere borroka eta lan ekintza zulatzaileen bitartez; jarduera honek giza nahia du abiapuntu, beste nahi baterantz zuzentzen dena. Horrenbestez, mundu enpirikoan ez dagoen zerbait du abiapuntu.