Zailtasunak

Edozein gisaz, Kojeveren liburuen ulertze arteza hainbat korapilok zailtzen dute, eta interesgarri bilakatzen.

1-Kojevek sarritan aldarrikatu zuen filosofo askok ez duela benetan uste zuena idatzi eta aldi berean idatzirikoa ez zuela benetan sinesten. Hitzez hitz hartuak izan diren obra ugarik, adibidez, parodiak izaki, filosofoak zinez uste zuenaren justu kontrakoa dakar, Platonen "Timeo"k, besteak beste.

Kojevek halako egitate bat maiz nabaritzeak bide ematen digu haren zenbait pasarte bederen hitzez hitz hartu beharrean lerro artean interpretatzeko. Hortaz, gure buruari baimena eman diogu Kojeveren kontzepturik ospetsu eta eraginkorrena, "Historiaren amaiera" delakoa, benetan serio hartzeko, alegia, gure erara "irakurtzeko".

Tentazioa izan dugu halaber eszeptizismoaren aurkako Kojeveren zakarkeria seinaletzat eta sintomatzat hartu eta Kojeve bera eszeptiko bilakarazteko, baina gero iruditu zaigu lerro artean irakurtzeak ez duela zertan EDOZEIN interpretazio baimendu. Kojeve erlatibista historizista bat gehiegizkoa zaigu, gaur egun bederen.

2- DGS delakoak (Frantziako zerbitzu sekretuak) 1999an argitaratu zuenez, Kojevek KGBrentzat lan egin zuen, gutxienez hogeita hamar urtez.

Garai hartan, Kojeven lanetako bat Frantziako buruzagiei (De Gaulle, Giscard, Raymond Barre...) kanpo aferen gaineko aholkuak ematea zen. Politikaren axaleko gorabehera mediatikoetarik urruti beti ere (argazkirik ez, elkarrizketarik ez), Europan benetako agintea kudeatzen zuen talde txikiaren kide izan zen. Europako Batasuna bultzatu zutenen artean ibili zen. Kasurako, Kojevek diseinatu zuen Batasunaren baitako Aduana sistema, Irun osoak ixkin egiten baitzion bestalde.

3-Anitz ispilu eta isla, beraz, Kojeve enigmatikoaren jostailu.

Hasiera batean, hogeita hamarreko hamarraldian, jendaurrean egite zuen Stalinen alde eta bere filosofiak, "lehen Kojeve" izendatu dugunak, gizakiaren alde suntsitzaile, ebakitzaile, hiltzailea nabaritzen zuen.

Stalin 1953an hil zen. Berrogeita hamarreko hamarralditik aurrera, ezinbestean ebaki, suntsitu eta hil beharra zeharo baztertu eta zer geratzen ote den une baten eta hurrengo unearen "artean" eta gisako gai metafisiko eta arinagoak aztertuko ditu.

Zeri lotu "kehre" hori? Hitz beste egin zuen, besterik gabe, eta antropologiatik ontologiara igarotzeak beti dakar mintzamoldea baretzea, Heideggerren kasuan bezala? Hala ere, hitz beste egite hori, baretze hori, naziekiko zein Stalinekiko lotura filosofiko nabarmenegiak (hizkeraren biolentziak erakutsiak) askatu nahiak ekarriko zuen agian, izan zedin kalkuluagatik (irabazleen artean lasaiago bizitzeko), izan zedin aitortu gabeko erru sentimendu batengatik? Edota adinak bultzatu ote zuen erradikaltasunetik posibilismora? Susmoak Mendebaldean, disimulatu behar?

Esate baterako, "Commentaire" aldizkarian argitaratu "Marx da Jainkoa, Ford haren profeta bakarra" hitzaldia, Sobiet Batasuna kritikatzen baitu, frantziarrek zerbaiti antzeman eta susmoak uxatzearren emango zuen, sobietarren baimenaz?

4-Ez dakigu zein ziren unean uneko Kojeveren beharrak, zein joko zerabilen Frantziako eta Europako Administrazioekin eta KGBrekin, zer sinetsarazi behar zien orain lagunei gero etsaiei, zein zituen egiatan lagun edo etsai.

5-Nolanahi ere, ez diegu zerbitzu sekretuei zertan sinetsi. Kojeveren biograforik jantzienak, Dominique Auffret-ek, ez die sinetsi, eta horrek oraindik gehiago korapilatuko du auzia.

6-Azkenik, uste dut Kojevek oso garbi zituela bere helburu filosofiko politikoak eta, KGBn ibili baldin bazen ere, bazela nor KGB bere alde erabiltzeko, KGB Kojeve erabiltzeko adina behintzat bai.

Datozen sarreretan, internauta, Kojeveren helburu filosofiko eta politiko horien berri izango duzu.