Edukira salto egin | Salto egin nabigazioara

Tresna pertsonalak

Eibarko peoria, San Blasa baino hobia
Hemen zaude: Hasiera / Blogak / Markos Zapiain / Aurkezpena

Aurkezpena

mzap 2005/05/13 20:31

Alexandre Kojeve, sortzez Alexandre Vladimirovitch Kojevnikov (Mosku 1902-Bruselas 1968), joan den mendeko filosoforik eraginkorrenetakoa izan da, eta bere itzala gero eta gehiago ari da zabaltzen gure mende honetan. Haren nortasunaz Heideggerrek Izateaz zioena esan liteke: ezkutatzearekin batera nabaritzen da, eta zenbat eta ageriago orduan eta gordeago. Bere filosofia ere, filosofia handi guztiak bezala, anbiguoa da, eta, esaterako, haren gogoeta erabili dute eta erabiltzen ari dira, politikan zein ekonomian, joera oso desberdineko pentsalariek: globalizazioaren aldekoek bezala etsaiek ere, esaterako.

Apunte hauetan, errusiarraren obra zabalaren giltzarrietako baten bitartez barneratuko gara haren pentsaeran: ororen mamia aztertuko dugu, globalizazioaren oinarri filosofiko bat, hainbat eremutan, hala nola ontologian, fisikan eta, oroz lehen, antropologian -eta honen baitan epistemologian, eskatologian, politikan, historian eta estetikan, besteak beste.

Apunte hauek blogean erakusteko hainbat motibo dago. Ez ditut aipatuko hiru baino.

1-Alde batetik, egia bilatu izan du beti filosofiak, egiaren kontzeptua eta balioa desberdina izan badaiteke ere filosofia batetik bestera: baten egia besteak ezinezkotzat jo dezake. Nolanahi ere, filosofian, funtsezko gai bat baino gehiago, bultzatzaile nagusitzat har daiteke egiaren bilatzea, bereziki guztiaren funtsaren egia.

2-Bestetik, denboraren inguruko gogoetak eman dizkio filosofiari orrialderik ederrenak: Aristotelesen Fisika IV-koak, San Agustinen Aitorkizunak-en hamaikagarren liburukoak, Kanten Arrazoimen hutsaren kritika-koak Estetika transzendentala-n eta Eskematismoa-n..., Nietzscherenak betiereko itzuleraz...

Beharbada, Kojeveren zenbait orrialdek, Introduction a la lecture de Hegel-eko Note sur l'eternite, le temps et le concept atalak, esaterako, edo Le Concept, le Temps et le Discours liburu osoak, antologia horretako leku nabarmen bat bete beharko lukete; orain arte ez zaie merezi bezainbesteko jaramonik egin, eta apunteok hemen jartzeak hutsune hori berdintzen ere lagundu nahi luke.

3-Hirugarrenik, mundu osoan neoliberalismoa bortxaz ezartzen ari diren batzuek aitajaun filosofikotzat hartu dute, hala nola Fukuyamak edo Wolfovitchek. Beraz, gure garai historikoari zuzenean eragiten dio Kojeveren obraren erabilera batek.

Kojevek estatu unibertsal homogeneoa aldezteko zein arrazoibide erabili zuen aztertuko dugu. Halako arrazoibiderik badela egiaztatze hutsa harrigarri gerta liteke, honez gero zalantzagarria baita ea estatu indartsu zenbaiten interes miserable batzuez gainera ba ote dagoen mundu osoan estatu bakar bat ezartzeko zio edozein gizakirentzat onargarririk.

Hori aztertu aurretik, hala ere, munduko gizaki guztiak berdintzen gaituena, halakorik balego, zer ote den erakutsi behar genuke.

Kojevek Hegelen bi esaldiok hartu zituen abiapuntu: die Zeit ist der Begriff selbst, der da ist eta Was die Zeit betrifft,... so ist sie der daseiende Begriff selbst. Honela itzultzen ditu: aurrenekoa, Le Temps est le Concept lui-meme, qui est la [dans l'existence empirique]; bigarrena: En ce qui concerce le Temps [il faut dire qu] il est le Concept lui-meme qui existe empiriquement.

Hegelen bi baieztapenok barnebiltzen dutena argitzea eta garatzea dute hein handi batean helburu bai Kojeveren lanak eta bai hemengo testu hauek.

Kojeverentzat, bestalde, tradizio filosofiko klasikoaren araberako "denbora" izenaren adiera, eta berehalakotasunez edo zuzenki, eguneroko bizitzan, ezagutzen dugun "denbora" izenaren adiera arrunta, bat datoz. Hori bai, bat etortze hau zertan den sakonki aztertuta, ondorioak aski ezohikoak dira, aski harrigarriak.

Azkenik, Kojevek Hegelen gogoeta gaurkotu eta frantsesez jarri nahi izan zuen; gu Kojeverena euskaraz berridazten ahaleginduko gara, errusiarrak kontzeptu berak adierazteko garai desberdinetan erabilitako hitz desberdinak koherentzia ulergarriago batera bilduz, korapilo eta nabardura zailak argituz eta, azken batean, lan pedagogiko bati ekinez. Begirunezko hermeneutika baten bidez mamituko dugu azterketa, hots, testuak itzuli, antolatu eta interpretatuko ditugu. Kojevek berak filosofia zabaltzeko orduan pedagogiak duen garrantzia azpimarratu zuen, eta "filosofia" izena merezi duen gogoetak ez duela eragozpenik edozein hizkuntzatan goitik behera eta osotoro azaldua izan dadin, itzulpenaren bidez. Halatan, Kojeverentzat, alemanetik frantseserako bidean, zein frantsesetik euskararakoan, egiak, alegia, egiaren adierazpenak, ez du fitsik ere galtzen.

etiketak: globalizazioaz
xme
xme dio:
2005/05/16 10:35

Hau poza eta ohorea, gure artean dugu berriz Zapiain doktorea!

Iruzkina gehitu

Erantzuna formulario hau betez utzi dezakezu. Formatua testu arruntarena da. Web eta e-posta helbideak automatikoki klikagarri agertuko dira.

Galdera: Zenbat dira hogei ken bi? (idatzi zenbakiz)
Erantzuna:
Aurkezpena

Markos Zapiain

1963an jaio nintzen. Markos Zapiain naiz ia beti. Baina ez zidaten soldaduzka egiten utzi, nortasun bikoitza dela eta. Batzutan Pelipe pizten da ene baitan. Pozik ibiltzen da oro har Pelipe. Baina haserretzen denean, kontuz.