Eman dirua eta utzi bakean

1-Espainiako Gobernuak, oposizioak, Eusko Jaurlaritzak eta ezker abertzaleak ezikusia egiten diete politikan erabil ez ditzaketen biktimei. Espainiako Gobernuak eta gaur egungo oposizioak, Gobernuan zelarik, zuzen-zuzenean eragin dituzte hainbat biktima. BVEren biktimek, GALen biktimek, torturaren biktimek Estatu espainola dute erantzule.

Basatiki torturatu dituzte arestian Endika Zinkunegi eta besteak. Imazek indarkeria kondenatzeko aukera ederra galdu du.

Espainiako Estatuaren azpiegitura politiko gordea tortura da. Estaltzen ahalegintzen dira eta ez dute zigortzen, espainiar gehienek onartzen baitute.

Hala ere, Estatuaren biktima hauek badute kontra-botere baten babesa, ezker abertzalearena. Honek ere bere biktimak oroitarazten ditu eta besteak ez horrenbeste.

Larriena hirugarren taldearena da. Itxuraz Mikel Aramendik baino ez ditu paria zokoratu horiek gogoratzen: Alonsotegikoak, Ametzola plazakoak, errorez hiliko ijitoak, komisariatik igaro eta bizia hautsi dieten izengabeak…

2-Ibarretxe barka eske etengabea bilakarazten ari da politika. Eta bere Jaurlaritza eroso, katoliko baitira bertako ezkerraldeko komunistak ere. Besteak beste, barkazioa eskatu berri dio tentuz aukeraturiko biktima talde bati. Zapaterori berriz Gernikakoagatik euskaldunoi barkamena eskatzeko exijitu dio. Bestalde, beti eskatu izan dio Batasunari ETA kondenatzeko.

Politikagintzaren bihotzean hizkera erlijioso hori eta barkamena eskatzeko halako grina kokatu dituenez, zilegi dirudi Ibarretxeri berari iradokitzeak, atrebentziarekin, zein litzatekeen barkamen eskaera bat bere kasuan handitasun moral jator petoa leukakeena, amorragarri zaion zerbait gaindituko lukeen heinean:

“2004ko martxoaren hamaikan modu larrian tronpatu nintzen. Madrilgo atentatua ETAri leporatu nion, oso mintzamolde zakarra erabiliz. Giro histeriko bat sortzen lagundu nuen. Zenbait orduren buruan, giro horrek bultzatuta, Iruñean, Polizia Nazional batek okin umil bat, Angel Berrueta, hil egin zuen. Tamalez, onartu behar dut badudala, hilketa hori dela eta, nolabaiteko erantzukizuna, nahi gabe eta zeharka izan arren. Barka eskatzen diet senideei eta bereziki alargunari.”

3-Baliteke Euskaldunakoa bezalakoen bidez biktima batzuen mina zintzoki arindu nahi izatea, baina aldi berean gure kontzientzia ausikia goxatu beharrak, bide batez gure zintzotasuna espektakulu bilakatuz, ez ote du errotik uhertzen asmo eder horren gauzatzea?

ETAk hilikoen senideei barkamena eskatzea, politikoki egin beharrekoa izango da ziurrenik, baina Ibarretxerentzat errazkeria hutsa ematen du. Ibarretxe bera bi bider ageri baita halatan txintxo, eta hauteskunde bezperan: batetik, “nik ez nituen hil, nik ez dizuet minik egin” adierazten du; baina gainera “eta orain barkazioa eskatzen dizuet, isilik egon naizelako.”

Ikaragarria da biktimaren patua: aurrena, maitea hiltzen dizute edo zeu zauritzen. Eta hurrena hor datozkizu politikariak eta enparauak barka eske: errudun sentitzen omen dira, isilik egon direlako.

Hori ez da batere delikatua ordea. Diskrezioa isila izaten da. Eta biktima guztiak desberdinak, halaber mina toreatzeko bakoitzaren era. Jaurlaritzatik eta jendartetik espero dutena edo jaso nahi luketena legetxe.

Horrela, biktima askori on egingo dion arren Euskaldunako aitorpen publikoak, zoritxarrez ongi dakit ETAren beste zenbait biktimak honelako zerbait sentitzen duela: “gainditzen hasia nintzen hildura, burutzen dolua, eta orain, zure arazo psikologiko bat dela eta, isilik egoteagatiko zure erru sentimendua dela eta (zeure sentimendua, ez nirea), zaurian ozpina bota eta oinazea berpiztu didazu. Noiz eta hauteskunde bezperan eta jendaurreko telebista ikuskizun batez.

Utzi bakean. Errudun sentitzen bazara, emadazu dirua, ahalik eta gehien. Baina ez nazazu erabili. Doazela pikutara onkeriazko zeremonia lizun horiek oro.”